Tơlơi mơak mơng bruă hơmâo prăk gum djru paih [ong [ơi să Hơ-moong, hrơi 1, lơ 19-1-2015
Thứ hai, 00:00, 19/01/2015

VOV4.Jarai-Tơdơi giam hmâo 10 thun nao pơ\ kual lon phrâo, lơ 18/10/2014 phrâo rơgao, 199 bôh sang ano# pơdo\ng glăi plơi pla h’đong pơ\ să Hơ Moong, tring glông Sa Thầy, tring ]ar Kon Tum phrâo hmâo mă prăk djru tơ\i đưn prăk ngă đang hmua. Mrô prăk khă kaih truh samơ\ hăng m’nuih [ôn sang [ơi anai , mrô prăk anai ăt jing yôm phăn mơn.

            {ing gơmơi bư\p ơi A Dun, pơ\ thôn Đak Wơk, glăk do# tơgoan mă prăk [ơi [irô Jơnum min m’nuih [ôn sang să Hơ Moong. Ră anai ơi A Dun glăk do# mă bruă hyu mă akan h’dang amăng kual hlung ia dơnao drai apui lơtr^k Plei Krông, lom glăk hmâo tơlơi pơmin ]i pơhư prong bruă hyu mă akan h’dang le\ `u hmâo mă mrô prăk rơbeh kơ 40 klăk prăk anun `u [u thâo do\p dơng tah tơlơi mơak. Ơi A Dun lăi tui anai: “Kâo hmâo mă 46 klăk prăk [u hmâo ngă đang hmua kâo amra yoa blơi song, blơi h`oal pioh dăng [ơi drai apui lơtr^k Plei Krông kiăng mă akan h’dang blơi braih huă”.

            Ră anai ơi A Dun hmâo 28 blah h`oal, pơhrui glăi lom sa hrơi mơng bruă dăng h`oal anai mơng 150 truh kơ 200 rơbâo prăk. Tơlơi h’d^p m’da mơng sang ano# 7 ]ô m’nuih mơng `u ăt dưi dăi mơn. Hăng mrô prăk dưi ]ơkă mă tal anai `u pơmin amra blơi dơng 30 blah h`oal, prăk pơhrui glăi kơ sang ano# tui hăng `u amra đ^ lu hloh bơhmu hăng ră anai.

            Bơ\ ơi A Then [ơi thôn Plei Kà Bầy, mrô prăk 27 klăk prăk dưi ]ơkă mă tal anai `u amra djru ană bă, kah hăng ngă plai [ia\ dleh tơnap lom thun tha kơ ană bă. Ơi A Then brơi thâo: “Ră anai kâo mơak biă kơnuk kơna brơi dơng mrô prăk do# glăi, ră anai tơlơi h’d^p sang ano# kâo amra klă hloh, kâo mă prăk blơi rơmô, blơi braih huă đo#].

            Tui anun tơlơi ]ang rơmang hmâo rơmô rông mơng sang ano# `u jing h^ s^t laih, ană bă `u amra pơplih bơvih brơi djru ba `u, laih anun rơmô ania amra tuh rai lu ană, kơnong h’dôm thun sang ano# `u amra hmâo pu\ rơmô pioh gơnang nao lom dju djuam duam ruă.

            H’d^p amăng tơlơi k’[ah tơnap anun lom [ơi tơngan pô djă rơbeh kơ 10 klăk prăk, yă Y Bih, [ơi thôn Plei Kơ Tu [uh mrô prăk lu đơi. Yă Y Bih brơi thâo hăng mrô prăk anai `u amra blơi braih huă, laih anun brơi kơ ană bă hrăm hră, pơhư dơng đang a`am kiăng hmâo hmăi prăk pơhrui glăi.

            Să Hơ Moong, să phrâo pơdo\ng glăi h’đong lom ring bruă drai apui lơtr^k Plei Krông pơ phun pơdo\ng hăng abih bang sang ano# m’nuih [ôn sang r^t đuăi yoa kơ bơdjơ\ nao mơng ring bruă. Nao do# pơ\ anih phrâo m’nuih [ôn sang dưi pơdo\ng brơi sang do#, lon do#, lon ngă đang hmua hăng hơnong pơkă 1 bôh sang dưi ]ơkă mă mơng 1 truh kơ 1,2 e\ktar lon. Khă hnun hai, tơdơi kơ lu thun do# pơ\ plơi phrâo, lu sang ano# akă hmâo mă djo\p mơn lon tui rơnoh pơkă hrom, djơ\ hăng anun le\ h’dôm bôh sang ano# rơngiă h^  prăk pơhrui glăi [ơi kual lon do# k’[ah. Tơdơi kơ lu wo\t rơkâo đ^, blan 10/2014, 137 bôh sang ano# k’[ah lon ngă đang hmua mơng să Hơ Moong dưi hmâo mă giam truh kơ 1 klai 900 klăk prăk kơ kual lon k’[ah anun, kiăo tui anun, truh krăh blan 11/2014 phrâo rơgao, 199 bôh sang ano# m’nuih [ôn sang mơng să Hơ Moong dưi ]ơkă mă dơng prăk djru akă [u djo\p pioh ngă đang hmua. Anai le\ mrô prăk djru yoa kơ pơdơi [u ngă đang hmua mơng thun 2007 truh thun 2014 yoa kơ pơkra drai apui lơtr^k Plei Krông samơ\ Gru\p wai lăng rơ-wang bruă drai apui lơtr^k 4 akă duh glăi djo\p ôh mrô lon kơ m’nuih [ôn sang hăng abih bang rơbeh kơ 76 e\ktar noa pơkă duh glăi tui tơlơi pơkă mơng Jơnum min m’nuih [ôn sang tring ]ar Kon Tum le\ rơbeh kơ 8 klăk 600 rơbâo prăk lom sa e\ktar lon ngă đang hmua amăng sa thun. Ơi Nguyễn Văn Niệm, Khoa Jơnum min m’nuih [ôn sang să Hơ Moong, tring glông Sa Thầy, tring ]ar Kon Tum brơi thâo: “Anai le\ tơlơi mơak mơng gưl ping gah, gong gai hăng abih bang m’nuih [ôn sang, bơdjơ\ nao tơlơi anai le\ ano# do# glăi mơng bruă pơdo\ng plơi phrâo h’đong anun sui thun laih, tal tla prăk anai mrô bruă do# glăi khom pơsir kơ tơlơi dưi yoa djơ\ phiăn mơng m’nuih [ôn sang dưi pơsir laih 95%. Hăng bruă gơgrong hrom mơng abih bang h’dôm gưl, gơnong bruă, tơlơi pơmin mơng go\ng gai jing mơak biă samơ\ [ing gơmơi ăt pel e\p glăi mơn truh kơ [u hmâo sang ano# h’pă lăi h’ge\t dơng tah h’dôm h’dră bruă bơdjơ\ nao bruă pơdo\ng glăi plơi pla phrâo h’đong”.

            Să Hơ Moong jing să tu\] rơnu\] dưi tla prăk djru tơ\i đưn prăk pioh ngă đang hmua kơ h’dôm bôh sang ano# bơdjơ\ nao yoa kơ ring bruă drai apui lơtr^k Plei Krông, hloai tui kual lon k’[ah hăng thun blan pơdơi bruă ngă đang hmua h’dôm bôh sang ano# amra dưi tla tui anun hăng kual lon ngă đang hmua hăng thun blan tui anun mơn. Hăng h’dôm hrơi pơdơi [u ngă đang hmua lu biă `u 8 thun, hmâo sang ano# m’nuih [ôn sang dưi hmâo mă rơbeh kơ 60 klăk prăk, sang ano# [ia\ biă mă  kơnong kơ h’dôm rơtuh rơbâo prăk. Ơi Nguyễn Phước Định, Khoa Anom bruă duh noa, pơdo\ng glăi plơi pla, Gru\p wai lăng rơ-wang bruă drai apui lơtr^k 4 brơi thâo: “Bruă djru bơvih [o\ng ta khom ngă tui tơlơi pơkă mơng kơnuk kơna, lom mă bruă [u be\ ôh h’dôm tơlơi pơmin hnai dih. Hlâo dih m’nuih [ôn sang akă thâo hluh, akă thâo k’jăp, ră anai ara\ng thâo hluh laih, bưng mơn truh ră anai tơdơi kơ lu wo\t hyu pơsur pơanur, laih anun [ơi anăp ngă đang hmua, ara\ng dưi [uh bruă djru tơlơi bơvih [o\ng huă anai `u djơ\ biă”.

            Mă tu\ tơlơi găn gao mơng h’dôm tal ]ơkă mă prăk hlâo, lu sang ano# m’nuih [ôn sang [u tuh pơ plai kơ bruă bơvih [o\ng huă ôh mơ\ yoa prăk duh noa, prăk djru anun pioh blơi prai khưi khai. Yoa anun yơh h’dôm tal duh prăk je# hăng anai go\ng gai [ơi anai gleng nao hloh bruă pơs^t jơlan gah mă yoa prăk kơ m’nuih [ôn sang kiăng be\ prăk abih mơ\ bruă bơvih [o\ng [u dưi tuh pơplai glăi. Ơi Nguyễn Văn Niệm, Khoa Jơnum min m’nuih [ôn sang să Hơ Moong, tring glông Sa Thầy, tring ]ar Kon Tum brơi thâo: “Hăng m’nuih [ôn sang, khă do# lu tơlơi tơnap tap hăng lu h’dră djru gum dưi tuh pơ plai, neh wa h’đong laih tơlơi h’d^p m’da. Hăng h’dôm tal hmâo ]ơkă mă prăk tui anai, [ing gơmơi pơ phun bư\p laih neh wa pơblang brơi kơ neh wa, ngă hiưm h’pă mă yoa prăk anun ba glăi bôh tơhnal amăng tơlơi tuh pơ plai glăi pioh bơvih [o\ng huă kơ sang ano#. Rơđah biă `u [ing gơmơi gleng nao pơplih h’dră pơdjuai phun pla, bôh n^k `u [ơi anai le\, m’nuih [ôn sang pơ plih laih rơbeh kơ 1 rơbâo e\ktar đang phun pla sui thun  hăng 3 m’ta phun pla ba jơlan hlâo anun le\ kơ su, kơ phê hăng phun  bơr”./.

                                                                             Siu H'Prăk : pô pơblang hăng pôr

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC