VOV4.Jarai - Ăt ako\ pơjing mơak têt ]ơ kă thu\n phrâo [ơi hdôm sang ano\ mơnuih [ôn sang pơ\ kon ama\ng plơi pla ala [ôn mơn, năng ai têt thu\n anai, sang ano\ ayo\ng Kon Să Ha Uy, mơnuih djuai ania K’Ho [ơi plơi Liêng Bông, să Đạ Nhim, tring glông Lạc Dương, tring ]ar Lâm Đồng dik dak mơak mơai. {u mơak hiưm le\, 5 ]ô ana\ mơng pro\ng truh kơ anet leng hơmâo sum ao phrâo soh sel, pioh ngui ngor mơak ha\ng gơyut gơyâo, gơnam [o\ng mơ`um hrơi têt blơi tum soh, kiăng sang ano\ mơka, ]ơ kă ju\m tuai, ama\ng 3 hrơi têt thu\n phrâo. Ayo\ng Kon Să Ha Uy  brơi thâo; yua hơget têt anai trơi pơđao, tum rơnum kah ha\ng anai, yua mơng rơbeh hdôm pluh klăk prăk tu\ ma\ mơng jơlan hdră kla prăk  jơlan hdră mơng rưng kyâo glai glô mơng 10 hrơi hlâo kơ anu\n laih. Ayo\ng Kon Să Ha Uy  hơk mơak brơi thâo:

“ Hlâo dih, tu\ ma\ prăk wai lăng rưng kyâo glai glô kơnong hơmâo 100 rơbâo prăk đô]/ha, tơdơi anai đ^ truh 290 rơbâo prăk, laih anu\n ră anai đ^ truh 350 rơbâo prăk/ha laih. Yua kơ anu\n yơh, bơhơmutu ha\ng hlâo tơlơi hơd^p ră anai plai [ia\ lu hloh yơh. Hrơi têt abih ba\ng sang ano\ pơdơi soh, hyu ]ua\ sang ano\ neh met wa, pơ pu\ têt. Abih ba\ng mơnuih ama\ng plơi pla leng ako\ pơjing [o\ng mơ`u\m soh yơh, laih anu\n mơak 3 hrơi”.

            Wơt dah hrơi têt, samơ\ mơnuih [ôn sang do\ [ơi hlâo ia să Đạ Nhim, [u wơr b^t ôh wai lăng glai kyâo. {ơi tơpai ]eh [âu bơngưi, tha plơi ơi Kơ Să Ha Ging, 74 thu\n, [ơi plơi Lẻng Bôn, să Đạ Nhim do\ ber to\ng krah hdôm pluh khul hlăk ai ama\ng plơi pla hlăk wai lăng glai kyâo. Ơi pơhiăp nao tơdu rơun bia\ ma\:  Kâo hơmâo [ua\n laih tu\ ma\ tơlơi jao  wai lăng glai kyâo brơi kơnuk kơna, kho\m hơmâo pran jua gơgro\ng ba wai lăng hu^ apui [o\ng. }ơ kă têt [ơi sang [udah ama\ng glai glô, leng mơak soh sel! tha plơi ơi Kơ Să Ha Ging lăi tui anai, djơh ha\ng nua apah brơi 350 rơbâo prăk/ha/thu\n kah ha\ng ră anai, jơlan hdră kla prăk wai lăng rưng kyâo glai glô, hơmâo djru brơi hơdôm rơtuh boh sang ano\ mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\ [ơi Đạ Nhim,  hơmâo pơhrui glăi prăk kak. Gơnang mơng anu\n yơh, lu sang ano\ neh met wa găn gao h^ tơlơi rin rơpa, [ơ [rư\ hơđong tơlơi hơd^p mda. Hro\m ha\ng prăk pơhrui glăi anu\n, hơmâo mơng tơlơi rông rơmô, kơbau, cà phê, laih anu\n a`a\m pơtăm pơ\ ko\n, tơlơi hơd^p mơda mơnuih [ôn sang [ơi djo\p plơi pla ala [ôn, ama\ng Đạ Nhim leng kơ đ^ go\ amo\ soh yơh, đuăi tui anu\n ako\ pơjing [o\ng têt trơi pơđao yâo mơak hlăk hloh yơh:

 “ Bơni kơ go\ng gai plơi pla, dơng mơng hrơi kâo tu\ ma\ tơlơi jao wai lăng rưng kyâo glai glô, sang ano\ kâo hơđo\ng kơja\p laih. Rim boh sang ano\ tu\ ma\ tơlơi jao wai lăng glai glo truh 39 ha, kơnuk kơna kla le\ 350 rơbâo/ha/thu\n. }ang rơmang go\ng gai gah glông dih, ta` [ơk pha prăk anai, pioh mơnuih [ôn sang hơmâo prăk nao blơi [a` ke\o, mơak thu\n phrâo. [ing gơmơi bơni bia\ ma\ ping gah, kơnuk kơna hơmâo gleng nao, gum djru, tuh pơ alin, djru ba bruă ma\, kiăng mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\ [ing gơmơi gir run đ^, hơđo\ng tơlơi hơd^p mda. Gơnang tơlơi hơd^p hơđo\ng kơja\p hloh, têt thu\n anai neh met wa plơi pla [ing gơmơi, rim sang ano\ go\ wak, leng ako\ pơjing ngui ngor mơak bơyan bơnga puih phang, [o\ng mơ`u\m ik ak mơak mơai”.

            Tui ha\ng ơi Nguyễn Duy Hải, khua g^t gai [irô jơnu\m min mơnuih [ôn sang  tring glông Lạc Dương, bruă ngă tui hdră kla prăk brơi lo\n glai adai rơhuông, hơmâo djru brơi neh met wa hơmâo prăk pơhrui glăi, laih anu\n neh met wa hơmâo pran jua gơgro\ng ba tơlơi pơgăng wai lăng rưng kyâo glai glô kơja\p hơđong hloh, bôh nik `u djru brơi neh met wa hơmâo prăk pơhrui glăi, pơhư] gơ`u wai lăng glai glô hur har hloh. Tơlơi [uh ama\ng hdôm thu\n giăm ha\ng anai, să Đạ Nhim lăi hơja\n, laih anu\n [ơi đơ đam tring glông lăi hro\m hơb^t, huăi hơmâo tah apui [o\ng glai kơtang, mrô ara\ng ngă soh [ơi glai glô plai [ia\ laih. Ơi Nguyễn Duy Hải lăi tui anai:

 “ Kiăng lăi tui anai, bruă kla prăk brơi tơlơi wai lăng glai glô, hơmâo pơs^t tơlơi tu\ yua pro\nmg pr^n bia\ ma\, 100% mrô sang ano\ [un rin dưi tu\ ma\  tơlơi wai lăng glai glô, sa boh sang ano\ tu\ ma\ tơlơi jao le\ 30 ha, tui anu\n yơh rim boh sang ano\ mơnuih [ôn sang [un rin pơhrui glăi prăk le\ rơbeh 10 klăk prăk. Tal 2 dơng le\, kho\m lăi truh tơlơi pơgăng wai lăng rưng kyâo glai glô pơđ^ rơđah rơđong bia\ ma\, bôh nik tơlơi thâo hluh mơng mơnuih [ôn sang, pơhro\ h^ ara\ng koh drôm kyâo ptâo, bơrơxoa mă lo\n glai. Anai le\ jơlan hdră pro\ng, jing [ing gơmơi hơmâo lăi pơs^t tal blung a, hơmâo ba glăi tu\ yua bia\ ma\, tơlơi pơđ^ kyar bơvih [o\ng huă, laih anu\n pơđ^ h^ tơlơi hơd^p mda mơnuih mơnam [ơi anai”.

            Ăt mơng jơlan hdră kla prăk brơi lo\n glai adai rơhuông, mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\ do\ [ơi glai rưng  hlâo ia Đạ Nhim, ăt dưi hơmâo ping gah, laih anu\n kơnuk kơna gleng nao hdră tuh pơ alin mơng tơlơi gơ`a\m lo\n ia, jơlan hdră pơhro\ rin rơpa ta` ha\ng kơja\p hơđo\ng, hơmâo pơblih djuai pla, hlô mơnong rông, pok anih pơhra\m bruă ma\....Anai le\ jơlan hdră gum djru yôm bia\ ma\, laih anu\n s^t nik, pơtru\t yôm pơ phăn brơi mơnuih [ôn sang djuai ania K’Ho [ơi Đạ Nhim pơđ^ kyar yua mơng wai lăng rưng kyâo glai glô ./.

                                                Rơluch Xuân: Pô ]ih hăng Pôr