VOV4.Jarai- Pơtrut ta` tơlơi kơsem pơmin boh thâo, măi mok ama\ng tơlơi mă bruă ngă hơmua le\ tơlơi kiăng bia\ mă ră anai. {ơi kual }ư\ siang yơh anih anom ngă hơmua prong hloh [ơi đơđam dêh ]ar ta, bruă nga\ tui boh thâo măi mok phrâo le\ [ia\ đơi, nga\ brơi pơdai kơtor boh troh pơboh [ia\ ha\ng [u hiam, laih anun pơ plông gơnam tam mơng hơmua pơdai aka kơtang đơi ôh. Phun `u le\ yua do\ kơ [ah jơlan hdră, hơmâo pơdjơ\ truh  hdôm sang s^ mdrô yua tui boh thâo măi mok phrâo anai..

Kông ty TNHH Viết Hiền, ama\ng plơi prong Buôn Ma Thuột, tơring ]ar Daklak, hasa boh sang s^ mdrô pơkra pơjing rai măi mok, bơwih brơi tơlơi ngă hơmua, pơkra rai gơnam tam mơng hơmua pơdai, kah hang tơtar boh kơ phê do\ mơtah, bơhu kơ phê... Hơmâo lu gơnam tam mơng hdôm sang s^ mdrô anai, hơmâo pri bơni boh thâo măi mok, laih anun tơlơi ngă tui măi mok phrâo, tui ha\ng tơlơi kiăng mơng hdôm sang s^ mdrô. Samơ\ tui ha\ng yă Nguyễn Thị Huệ, khoa g^t gai Kông ty TNHH Viết Hiền, sang s^ mdrô do\ bơngơt gah tơlơi tơlơi pơblih phrâo măi mok. Ră anai kông ty anai hlăk pơkra rai măi mok tui ha\ng măi sô hđăp, tuh pơ alin pơkra rai gơnam tam pơ ma\ bia\ ma\. Hơmâo pơgăn h^ gơnam tam măi mok pơkra rai ba truh pơ mơnuih [ôn sang ngă hơmua.“Gah sang s^ mdrô, ră anai [u tum mơnuih mă bruă thâo rơgơi, kiăng pơkra rai lu gơnam măi mok, ăt [u hơmâo măi mok phrâo. Tơdah [ing gơmơi hơmâo măi mok phrâo hiam ră anai, [ing gơmơi amra pơhro\ h^ nua s^ gơnam tam, brơi mơnuih [ôn sang, tui ha\ng kaoa pơmin le\ kho\m hơmâo tơlơi gum djru mơng kơnuk kơna, djru brơi prăk kak”

Thun blan laih rơgao, pơblih phrâo jơlan hdră mơng Ping gah, Kơnuk kơna, gah tơlơi pơđ^ kyar măi mok boh thâo ia rơgơi, tơring ]ar hơmâo laih jơlan hdră, djru ba hdôm sang s^ mdrô, kông ty, ama\ng bruă ngă tui boh thâo ia rơgơi, măi mok phrâo, ama\ng tơlơi ngă hơmua, tơlơi bơwih [o\ng huă, kah ha\ng tơlơi pơs^t mrô 176 k^ pơkol brơi ring bruă “ Pơđ^ h^ tơlơi mă bruă, pơkra rai gơnam tam hiam mơng hdôm sang s^ mdrô prong, anet [ơi đơđam tơring ]ar, mơng thun 2014-2020”, ha\ng rơnôh prăk gia\m 65 klai prăk. Ring bruă nga\ lông lăng hlâo tơlơi ba glăi tu\ yua, pơboh lu, ngă tui boh thâo măy mok phrâo, laih anun pơkra glăi lu gơnam tam, gơnam pơkra rai hiam,  gum djru ba hdôm kông ty blơi glăi măi mok phrâo, pla [ia\ tơlơi huă] apui lơtrik, ia jâo plai [ia\ tơlơi gr^ gra`, hơ [ak jrăk anih jum dar. Rơngiao kơ anun, mơng thun 2008 – 2014, tơring ]ar Daklak, ăt ngă tui tơlơi kơsem pơmin boh thâo ia rơgơi, hmâo tơlơi gum hro\m mơng hdôm sang s^ mdrô ha\ng rơnôh prăk le\ rơbeh 11 klai prăk.

Khă dah hơmâo tơlơi djru prăk kak, samơ\ jơlan hdră kơsem pơmin boh thâo ia rơgơi măi mok phrâo [ơi tơring ]ar Daklak do\ [ia\ đơi. Hơmâo lơm rơbeh 5.800 boh sang s^ mdrô glăk mă bruă [ơi đơđam tơring ]ar, abih ba\ng sang s^ mdrô anet, prong aka hur har ôh, hdră tuh pơ alin pơblih phrâo, măi mok boh thâo ia rơgơi, ama\ng tơlơi mă bruă, bơwih [o\ng huă, tơdah kiăng “ Kon hơmâo lơi”. Hasa tơlơi pơkon dong le\, yua kơ [ah prăk kak, tui anun yơh lu boh kông ty ăt yua mă bruă ha\ng măi mok sô hđăp, măi mok [u hiam, tui anun tơlơi mă bruă [u ba glăi tu\ yua ôh. Ơi Vương Hữu Nhi, kơ iăng khoa g^t gai [irô boh thâo ia rơgơi, măi mok gah tơring ]ar Daklak brơi thâo tui anai: “ Hơmâo lu boh sang s^ mdrô ama\ng tơring ]ar anai le\, sang s^ mdrô anet hăng, man [rô, [u dah anet aneo hloh, yua kơ anun yơh, rơnôh prăk mă bruă kho\m gơnang mơng kơnuk kơna, ăt kah ha\ng hdôm jơlan hdră boh thâo, pioh tuh pơ alin, djru ba gơ`u kiăng kơtang gir run đ^, pơkra rai gơnam tam hiam hloh”

Tơlơi anai, hlăk bruă nga\ hro\m [ơi hdôm tơring ]ar kual }ư\ Siang, ơi Trần Văn Tùng, kơ ia\ng khoa ding jum boh thâo, măi mok phrâo dêh ]ar ta lăi pơs^t. Kơnuk kơna ta hơmâo pơtrun rai laih jơlan hdră ngă tui boh thâo, măi mok phrâo ama\ng tơlơi mă bruă hơmua pơdai, kah ha\ng tơlơi pơtrun mrô 677 ha\ng tơlơi pơs^t mrô 2441, tơlơi pơs^t mrô 721, tơlơi pơs^t mrô 2457... Samơ\ boh tơhnal ngă tui boh thâo ia rơgơi [ơi hdôm sang s^ mdrô [ơi kual }ư\ Siăng aka kơtang ôh, phun `u le\ yua jơlan hdră wai lăng boh thâo măi mok kơ [ah tơlơi djơ\, aka nga\ brơi hdôm sang s^ mdrô pơkra rai gơnam tam, ngă hro\m ha\ng tơlơi kơsem pơmin, bruă tu\ ma\ jơlan hdră gum djru mơng kơnuk kơna brơi hdôm sang s^ mdrô boh thâo ia rơgơi măi mok, laih anun sang s^ mdrô ngă tui boh thâo ia rơgơi bưp lu tơlơi dleh tơnăp, rơnoh prăk kơnuk kơna brơi tơlơi boh thâo măi mok do\ [ia\ đơi. Ơi Trần Văn Tùng lăi tui anai: “Hơdôm jơlan hdră hơmâo tơlơi djru mơng kơnuk kơna, brơi tơlơi pơđ^ kyar ngă tui boh thâo măi mok [ơi kual }ư\ siăng le\ lu bia\ ma\, kiăng lăi hdôm sang bruă gah hơmua pơdai, ăt brơi rai lu mơn. Samơ\ kia\ng lăi hro\m aka tum rơnum ôh. Laih anun ama\ng hdôm tơlơi bia\ ma\, ăt do\ hơmâo lu tơlơi kho\m pơsir brơi”

Dong mơng hdôm tơlơi găn gao thâo thăi, mơng sa boh tơring ]ar ba ako\ ngă tui boh thâo ia rơgơi, măi mok phrâo ama\ng tơlơi ngă hơmua, Kơ iăng giáo sư, Nai prin tha Lê Xuân Thám, khoa g^t gai [irô boh thâo ia rơgơi, măi mok tơring ]ar Lâm Đồng lăi tui anai: “ Kho\m ngă rơđah tơlơi kiăng pơblih phrâo măi mok, boh thâo ia rơgơi [ơi hpă, ]ra\n hơpă, pơdjơ\ truh gơnam tam pơkra rai tu] rơnu], `u pơdjơ\ truh jơlan hdră [ing ta, hdôm keh prăk lon ia, jing [irô ding jum boh thâo ia rơgơi măi mok dêh ]ar ta, kho\m gơ`a\m nao bruă anun. Tơlơi tal 2, kho\m hduah rơnôh prăk [u tuh pơ alin ket tơkeng lu ôh, yua dah rơnôh prăk boh thâo, [u djơ\ brơi rơnôh prăk pơhro\ tơlơi rin rơpa ôh, yua dah  jơlan hdră pơhro\ tơlơi rin rơpa le\ gah jơlan hdră djru ba tơlơi hd^p mơda mơnuih mơnam, kho\m mă mơng rơnôh prăk pơ kon. Tal 3, pô gah boh thâo ia rơgơi, măi mok, khom pơsir brơi hdră ngă ha\ng abih pran jua brơi tơlơi thâo pơ]eh dong mơng tơlơi pơkra rai gơnam tam s^t nik”

Jing anih ano\m nga\ hơmua pla pơdai ktor, boh troh prong hloh lon ia ta, laih anun hơmâo lu gơnam mơng hơmua pơdai ba ako\ tơlơi s^ mdrô ha\ng dêh ]ar ta] rơngiao dong mơng lu thun ha\ng anai, ngă tui boh thâo măi mok, dưi lăi bruă ngă tơdu gah sang bruă hơmua pơdai gah kual }ư\ Siăng, kơtư\ ha\ng tơlơi mă brua\ ngă hơmua, ha\ng pơkra rai gơnam tam. Anai le\ ba rai gơnam tam mơng hơmua pơdai aka hiam ôh, s^ aka lu prăk kak, tui abih tơlơi hơmâo ktang hget ôh. Kual }ư\ Siang kho\m hơmâo jơlan hdră phara hơja\n, kiăng iâu pơhư] lu sang s^ mdrô rai tuh pơ alin gah tơlơi ngă hmua ha\ng măi mok phrâo.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr