Tơngai pa do, Bàp Yàng Hoàng Văn Số, Hìu Yàng Bàp Thanh Hà, xã Ia Đrăng, kơnhoàl Chư Prông, càr Gia Lai neh lơh jat niam gơnoar broă là cau tàm bơrkoăt bal đah ală mpồl cíñ trị mpồl bơtiàn mờ làng bol jat Yàng tàm tiah do dê. Jat ồng, nàng ală broă lơh niam, broă lơh geh kwơ geh lơh gơrề uă den kờñ pal geh broă lơh geh cồng nha.

Den tàng bè hơ̆, tàm ală tŭ pơrjum bơto jơnau Yàng dê, Bàp Yàng Hìu Yàng bàp Thanh Hà sùm tàm bơrlŭ bal ngăc ngar, bơceh lơh ală tơngume bè dòn jat Yàng, dong kờl bal mờ gơ̆p tàm rài kis, sền gàr lơngăp lơngai rơndăp tăp sèng, bơt bơtàu hìu bơnhă chờ hờp. Is ồn là ròng siam, bơto bơtê oh kòn kòn sau gĭt mờ bơta di bơta niam, bơto bơtê rơnàng kơnòm să wèt tus kis niam rài kis, lơh àng sơdah Yàng. Bàp Yàng Hoàng Văn Số đơs: “Gơwèt mờ hìu Yàng Bàp ngan là tàm nùs nhơm dùl nă cau jat Yàng Bàp, bol añ sùm là lơh jat jơh ală bơta lơi niam ngan rlau jơh ai làng bol in, bơh broă pơrjum, lơh rài bồ tơngoh, nhơl chờ, halà ai ală sau in bơsram, sùm geh pơn jờng ngan. Mờ bơta hơ̆ ờ gŏ di là mìng tàm pơrlòng tàm hìu Yàng Bàp lơm ờ, mờ tŭ tus tàm hìu bơsram, đah bơdìh mpồl bơtiàn den kung gơtùi là nàng cau in gĭt wă jơh ală bơta tơl ală gah dê”

Mờ gùng dà broă lơh “đơs ai làng bol in iăt, lơh ai làng bol in wă, sơñio gùng dà ai làng bol in lơh jat bal mờ lơh krơh ai làng bol in dòn”, Đảng ủy, gơnoar atbồ Mặt trận Dà lơgar ală kấp mờ ală mpồl cau, cau tàm mpồl neh pơgồp bal mờ ală cau đơng lam gah jat Yàng, cau geh bơngă pin dờn pơn rơ jak tàm mpồl bơtiàn lam lơh uă broă lơh ngan geh cồng nha, bè: Hìu Yàng Bàp ală tiah ờ geh cau lơh tìs, sền gàr tiah ơm kis, sền gàr bơhiàn niam chài jơi bơtiàn; bơt bơtàu ƀòn lơgar pa ngai sơlơ lơh jat niam mờ geh cồng nha mờ broă lơh geh mut lơh jrô ơnàng làm uă.

Mờ broă lơh là làng bol jat Yàng Bàp geh jàu gơnoar atbồ is, rcang lài is mờ lơh nền is là tờm ngan. Bơh hơ̆ neh lơh jat geh nùs nhơm mờ bơta pràn bơh tiah làng bol dòn Yàng dê. Ală krơh niam pơn rơ jak ngan tàm srơh tàm pơrlòng kờñ gơboh dà lơgar geh ngai sơlơ uă tàm tiah làng bol jơi bơtiàn jat Yàng Bàp tàm càr Gia Lai dê.

 Pơnrơ bè kra ƀòn Siu Vớt tàm Hìu Yàng bàp Ia Đreng, kơnhoàl Chư Pưh. Lơh jat niam gơnoar bơh cau đảng viên, dùl nă làng bol jat Yàng Bàp kờñ gơboh dà lơgar, ală jơnau bơto bơtê bơh Wa Hồ dê bè bơta tam klăc bal nùs nhơm niam gah pin dờn jat Yàng, duh rơngòt Yàng, kờñ gơboh dà lơgar sùm geh ồng cih kah sùm nàng lơh broă tă pơgồp bal. Kra ƀòn Siu Vớt đơs: “Kra ƀòn là đơs ală bơta lơi ờ hềt niam. Ñô sa bơñul lơm bè, nhơl bài là ờ niam ngan. Đảng viên he kung đơs bè hơ̆ sơl. Bơh tŭ geh Đảng hơ̆ sồng geh gùng lòt, geh gùng che ồs đèng, hìu sơnơm, hìu bơsram, tŭ do geh tơl làm lơm. Añ đơs là geh ngan den làng bol hơ̆ sồng dòn jơnau he dê”.

Bơta geh ngan broă lơh hòi jà làng bol, gàr niam gơnoar khat gơboh gah pin dờn jat Yàng tàm tiah làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau geh dòn Yàng ală tiah tàm càr Gia Lai dê kung pà gŏ, kấp ủy, gơnoar atbồ ală tiah, Mặt trận mờ ală mpồl cau neh lơh jat niam gơnoar broă, kơnòl broă lơh broă hòi jà làng bol neh kơnờm tàm cau duh broă Yàng nàng mblàng yal, hòi jà làng bol dòn Yàng lơh jat mờ lơh jat gùng dà broă lơh broă bơh Đảng, Dà lơgar dê, pơgồp bơnah tàm bơta bơtàu tơnguh bal bơh tiah do dê.

Hala bè tàm càr Sóc Trăng là tiah geh uă ngan làng bol kòn cau Khmer ơm kis, tơnơ̆ tŭ Adat Pin dờn jat Yàng geh lơh jat mờ ai lơh jat ngan ngồn, Mpồl gah pin dờn jat Yàng Cíñ phủ jơh nùs, pơgồp bal mờ Ƀộ, mpồl, gah broă, ală tiah geh gơrềng tàm broă lơh jat ală dơ̆ hòi jà, mbàng yal làng bol kòn cau Khmer in lơh jat ală gùng dà broă lơh bơh Đảng, adat boh lam bơh Dà lơgar dê bè gah pin dờn jat Yàng mờ uă broă lơh. Uă hìu Yàng Phờk Khmer neh geh rcang tùh sră adat boh lam nàng drơng broă cau duh broă Yàng mờ ală cau jat Yàng Phờk Khmer in. Tàm bàr pe tiah bơh càr Sóc  Trăng dê tiah geh uă ngan làng bol kòn cau Khmer ơm kis, kấp ủy gơnoar atbồ neh sền gròi bơto pơlam dong kờl mờ pơgồp bal mờ Mpồl tam klăc bal cau duh broă Yàng Phờk kờñ gơboh dà lơgar tàm broă bơsong ală jơnau kờñ pơrum gah pin dờn jat Yàng di mờ adat boh lam, di pal bơh làng bol kòn cau Khmer dê, cèng wơl bơta brờn brài, pin dờn ai ală cau jat Yàng Phờk in. Ồng Danh Cụng Long, Kwang bàng tàm Mpồl duh broă Yàng Phờk Việt Nam càr Sóc Trăng pà gĭt: “Dà lơgar kung sền gròi tàm broă là ală cau duh broă Yàng Phờk geh bơta kơ̆p kờñ lòt bơsram tàm lơgar ndai kung lơh geh ală bơta ai gơnoar lòt bơsram tàm lơgar ndai mờ bơdìh hơ̆ là càr Sóc Trăng geh hìu bơsram Trung kấp Pali Tiah đah Jum dà lơgar, là bơto bơtê ai ală cau duh broă Yàng Phờk gam lòt bơsram in. Bal mờ hơ̆, là Dà lơgar kung lơh geh ală bơta mờ dong kờl bơto pơlam ală Hìu Yàng Phờk in mờ geh bơta kơ̆p kờñ blơi sră bơto bơtê duh broă Yàng Phờk, phan ngui gah jat Yàng Phờk. Pah nam, Đảng, Dà lơgar mờ Sở Niam chài, Yal tơngĭt jơnau mờ Lòt nhơl ndrờm bơyai lơh, ràng tơlik phan soh cau kòn cau dê. Bơdìh hơ̆ tai, Dà lơgar kung sền gròi lơh ală dơ̆ lơh chờ dờng bơh càr, ƀòn drà dờng, sơnah ƀòn mờ ƀòn lơgar dê ndrờm hờn chờ bal mờ gờm chờ sa tềp ală cau duh broă ală Hìu Yàng Phờk dê”.

Tŭ do gam geh rlau 100 nă cau bơsram jơnau Yàng Phờk Nam Tông Khmer tàm càr Sóc Trăng đơs is mờ tiah ring dà dờng Cửu Long đơs bal gam lòt bơsram tàm lơgar ndai ală jơnau bơsram Thạc sỹ, Tiến sỹ gah ờs mờng duh broă Yàng Phờk tàm ală lơgar, bè: Thái Lan, Campuchia, Myanmar, Sri Lanka, Ấn Độ… Mờ bơta sền gròi bơh gơnoar atbồ ală tiah dê, jơh ală hìu Yàng Phờk Khmer tàm càr Sóc Trăng ndrờm lơh geh ală anih tờm bơto akhar, bơto broă lơh ai làng bol in. Bơdìh mờ ală hìu bơsram, 92 nơm hìu Yàng Phờk Khmer tàm Sóc trăng tŭ do kung sùm pờ ală ơdŭ bơto cih dà kòn cau Khmer.

Jat Thượng tọa Trần Văn Tha, Phó Kwang atbồ Mpồl duh broă gah jat Yàng Phờk càr Sóc Trăng yal, broă bơto akhar kòn cau Khmer tàm ală hìu Yàng Phờk Nam Tông dê neh gơ gơs ờs mờng dong ală rơnàng kơnòm să in gĭt sền, gĭt cih akhar bơh jơi bơtiàn he dê, pơgồp bơnah prăp gàr jơnau đơs, akhar, ală niam chài gah pin dờn jat Yang niam bơnĕ ngan bơh làng bol kòn cau Khmer dê. Thượng tọa Trần Văn Tha, đơs: “Hìu Yàng Phờk kung là dùl tàm anih tờm nàng bơto bơtê bè niam chài, bơto bơtê bè akhar, bơto bơtê bè nùs nhơm, lơh cau niam lơm mờ gam bơto bơtê broă lơh ai cau jat Yàng Phờk in tai. Gơwèt mờ ală kơnòm dềt tàm tơngai ơm rlô bơkang do, hìu Yàng Phờk geh pờ ơdŭ bơto niam chài, dà đơs kòn cau Khmer ai ală kơnòm dềt bơh ơdŭ 1 tus ơdŭ 5 in. Gơwèt mờ ală cau bơsram jơnau Yàng Phờk tus tàm hìu Yàng Phờk, bơdìh mờ bơsram dà kòn cau Khmer gam bơsram tai dà Pali, bơsram jơnau Yàng Phờk, bơsram ală bơhiàn bơh jơi bơtiàn dê”.

Gơtùi đơs là, ală tiah geh uă làng bol jơi bơtiàn neh mờ gam lơh ngan lơh jat dồ ròt bal ală broă lơh nàng gàr niam gơnoar khat gơboh gah pin dờn jat Yàng, gah jat Yàng. Ală mpồl cau jat Yàng, tam klăc bal, ring bal ùr klau lơh broă jat jơnau sồr “kis jat jơnau tàm sră goh, lòt bal mờ jơi bơtiàn”. Kơnờm bơh  hơ̆ broă lơh gah pin dờn jat Yàng khat gơboh tàm tơngume bơh adat boh lam bơh Dà lơgar dê, pơgồp bơnah kơ̆ kơl jăp cíñ trị, rơndăp tăp sèng lơngap lơngai mpồl bơtiàn mờ bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtiàn tàm ală tiah dê.

Broă gàr niam khat gơboh gah pin dờn jat Yàng ờ mìng tơngŏ bơta sền gròi bơh Đảng, Dà lơgar dê gơwèt mờ rài kis nùs nhơm bơh làng bol lơm mờ bơh hơ̆ bơnah lơi sền gàr gơnoar kòn bơnus, sền gàr ală jơnau kờñ di pal bè gah pin dờn jat Yàng bơh làng bol jơi bơtiàn jơh gùt lơgar dê tai.