Kòn cau Mạ tàm càr Lâm Đồng prap gàr bơta niam bơnĕ ồi yau dê
Chủ nhật, 06:00, 26/05/2024 Cau mblàng K’ Hạnh/ Cau cih: H’  Zawut (VOV Tây Nguyên) Cau mblàng K’ Hạnh/ Cau cih: H’ Zawut (VOV Tây Nguyên)
VOV4.K’Ho- Kòn cau Mạ là dùl tàm ală jơi bơtiàn tờm tàm ù tiah càr Lâm Đồng dê. Kung bè ală jơi bơtiàn ndai sơl tàm tiah Tây Nguyên, kòn cau Mạ geh ală bơta niam chài niam bơnĕ krơi is uă ngan. Bơdìh mờ broă lơh mờ tê geh prap lời wơl bơh jŏ rài, kòn cau Mạ gam geh broă tàñ ồi yau mờ bơta niam bơnĕ rùp bơka niam ngan. Ală cau chài tàñ ồi yau sùm lơh gơ kờñ bơta kờñ mờ broă tàñ ồi yau ai rơnàng tơnơ̆ do in, jơh nùs lơh geh hwềng tàm ală phan bơna ồi yau bơh jơi bơtiàn he dê, tàm hơ̆ geh cau chài K’ Gon, 41 sơnam, ơm tàm xã Lộc Tân, kơnhoàl Bảo Lâm, càr Lâm Đồng.

Broă tàñ ồi yau bơh kòn cau Mạ dê geh bơh gĭt nđờ rài do ờ geh cau lơi kah tai ờ mơya ală ùr ơruh kòn cau Mạ dê pa mìng 15,16 sơnam neh geh mò, mè bơto wơl broă tàñ ồi yau mờ ală broă lơh tam tờm đềs, ruồi brài, trăm dà sơng mờ tus broă tơmŭt brài tàm bơrnơ̆. Cau chài K’ Gon, ơm tàm xã Lộc Tân, kơnhoàl Bảo Lâm, càr Lâm Đồng yal, tàñ ồi yau là dùl broă lơh bơh yau pơn rơ ngan bơh cau Mạ dê. Bi sơnđờm lơh broă do jơla rlau pơndrờm mờ mò, mè lài do mơya geh bơta bơto bơtê jơh nùs bơh mè dê mờ sơr lèt gan ală bơta kal ke, jơh nùs ngan bơsram tàp, den bi neh tàñ kuèng ngan ală phan bơna mờ ală rùp bơka sền gơ kờñ ngan, niam jak ngan. Cau chài K’ Gon, pà gĭt: “Nam 23 sơnam den añ sơnđờm tàñ ồi. Bơh chờm ờ hềt mờng kwèng, ờ hềt kwèng den añ tàñ geh dồ ết ngan. Tơnơ̆ tŭ mè añ dê bơto tai añ in, mờ añ kung rơ hời kwèng mờ broă tàñ ồi yau sơl. Bơh broă tơmŭt brài tàm bơrbơ̆ tàñ, broă bơka rùp tàm ồi mbơn, ào, che bŭt, tê ào... Nàng tàñ geh phan bơna den añ pal jòi blơi phan tàñ, tàm tiah do ờ geh lài ờ. Tus di tŭ tàñ geh phan bơna den he drơng jơnau kờñ ngui mờ tăc nàng jòi geh tai priă jền, tŭ neh geh priă jền rao den he jà tai ală cau tàm hìu bơnhă tàñ bal tai”. 

Broă tàñ ồi yau ngan là phan bơna niam chài mờ ală cau chài tàñ phan sền dờng màng tơl dang brài mờ bơceh lơh ală rùp bơka tàm broă tàñ ồi yau dê. Ală rùp bơka bơh phan bơna dê kung yal bè rài kis pah ngai rềp mềr mờ ù tiah brê bơnơm bơh kòn cau Mạ dê. Hơ̆ là ală rùp bơkah geh lơh pa wơl bè phan poan jơng, bơkào, tờm chi, nhơ̆t.... bơnĕ bơnài bal mờ dà sơng dê. Cau chài K’ Gon pà gĭt, dà sơng tàm pang ồi yau bơh kòn cau Mạ dê là dà kò, jù, tơlir, pơr hê mờ dà dum loañ.... tàm hơ̆ dà tờm ngan là dà kò. Jat bơta bơtàu tơnguh bơh mpồl bơtiàn mờ ală phan bơna geh tàñ lài uă ngan, cau chài K’ Gon sùm bơceh lơh tàm broă lùp bơsram, bơto wơl broă tàñ ai rơnàng tơnơ̆ do in tài bơh hơ̆ ngan là phan pà kwơ màng bơh ồng mò he dê lời wơl. Cau chài K’ Gon, yal: “Tàñ ồi yau là broă lơh bơh yau mờ ồng mò dê lơh lài do lời wơl. Rơnàng oh kòn kòn sau bè he pal tàm pơdờn wơl bơhiàn hơ̆ bơh ồng mò dê. Đơs bè ală bơta ồi bơh yau den li la uă ngan bè ồi mbơn kroh, ồi mbơn nhuôl,... tơl bơta ồi mbơn geh dùl bơta bơka mờ rùp bơka krơi is”.

Tàm mpồl bơtiàn kòn cau Mạ, ală cau chài dờng sơnam gĭt loh ngan bè broă tàñ ồi yau mờ ală rùp bơka neh dờng sơnam ngan rao. Kơlôi rcang ngòt broă tàñ ồi yau rơ̆p gơbàn roh tĕ, cau chài K’ Gon neh lơh gơ kờñ ai mpồl bơtiàn in prap gàr bal mờ bơto wơl broă tàñ ồi yau ai rơnàng tơnơ̆ do in mờ jòi drà tăc bro ai phan bơna ồi kòn cau Mạ in. Bi jơh nùs ngan dong kờl ală cau kơnòm să tàm ală ơdŭ bơsram tàñ ồi yau mờ jơh nùs ngan bơto ală bơta kờñ pal kah tŭ tàñ rùp bơka. Ală hìu bơnhă lơh geh priă jền bơh broă tàñ ồi yau ngan là bơta chờ hờp dờng ngan gơwèt mờ bi. Mờ broă lơh do, K’ Gon pơgồp bơnah prap gàr bơhiàn bơh yau niam ngan bơh jơi bơtiàn he dê mờ dong ală phan bơna ồi yau sơlơ geh uă cau gĭt tus rlau tai. Cau chài K’ Gon, pà gĭt tai: “Tŭ do uă hìu bơnhă neh gĭt lơh geh priă jền bơh broă tàñ ồi yau rao. Uă cau tàñ geh ală ồi yau niam ngan, krơi is ngan. Să tờm añ gơlơh chờ hờp ngan tài bơh lài do geh ết ngan cau sền gròi tus broă tàñ ồi yau. Tus tŭ do broă tàñ ồi yau neh geh uă cau gĭt tus mờ pơgồp bơnah prap gàr bơhiàn niam chài bơh jơi bơtiàn he dê”.

Tàm xã Lộc Tân, kơnhoàl Bảo Lâm, càr Lâm Đồng, uă rài do, gĭt nđờ rơhiang nă cau ùr kòn cau Mạ dê kung gam tryang tryồng ngan kềng gah bơrnơ̆ tàñ ồi yau. Ngai mang khi kờñ ngan mờ broă tàñ ồi yau, bơnah tài bơh ồi yau neh ròng khi ntào dờng, bơnah khi kung kờñ bơto wơl ai oh kòn kòn sau rơnàng tơnơ̆ do in bè bơhiàn niam chài pơn rơ ngan bơh ồng mò dê lời wơl. Lơh jat rơndăp broă lơh “Prap gàr, ngui niam bơta kwơ niam chài bơh yau niam bơnĕ bơh ală jơi bơtiàn dồ ết nă cau pơgồp bal mờ bơtàu tơnguh lòt nhơl gơwèt broă lơh jơnau kờñ Dà lơgar bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn tiah làng bol jơi bơtiàn dồ ết nă cau mờ tiah kơh bơnơm, nam 2024, Sở Văn hoá, Thể thao mờ Zu lịc càr Lâm Đồng rơ̆p lơh wơl, prap gàr, ngui niam broă tàñ ồi yau bơh jơi bơtiàn kòn cau Mạ tàm kơnhoàl Bảo Lâm, càr Lâm Đồng dê.

Cau mblàng K’ Hạnh/ Cau cih: H’ Zawut (VOV Tây Nguyên)

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC