
Tàm bơta sòl àng gơ crà mat tơngai bơh kàl prang duh Tây Nguyên dê, ală sap ntas nggồr nggàc, chờ hờp bơh gùng tamya Lăm Vông, sap jañ sơng gơr, sap dròng cing mpong ntas, mpồl bơtiàn ală cau jơi blơtiàn lơgar Lào tàm do hô hơng mut tàm dơ̆ lơh chờ dờng ngan rlau jơh tàm nam. Sa tềp Bunpimay, halà sa tềp sàc dà là sa tềp sơn đờm nam pa jat nam gah jat yàng Phờk mờ kung là tŭ nàng jùt ràu jơh ală bơta ờ bơtuah bơtuài, hòi dan bơta ring lơngai, chờ hờp.

Ồng Lê Văn Nuôi, Phó Củ tịc Anih duh broă làng bol kơnhoàl Buôn Đôn pà git, nam do, sa tềp Bunpimay tàm Buôn Đôn gam là broă lơh tàm ròt ală broă lơh tơngkah kir sơnrai 30 nam ngai crơng gơs kơnhoàl Buôn Đôn, 50 nam ngai tơnklàs tiah đah jum, tơrgùm dùl dà lơgar, gờm chờ wă rò rài bơtàu tơnguh pa mờ bơta đơng lam bơh gơnoar atbồ 2 kâp dê: “Nam do, tơngkah kir sơnrai ală ngai kah yau di nam gơ tòm lơm, geh gơtha tai là nam do là nam dut ndơl sang tĕ gơnoar atbồ kâp kơnhoàl, bè hơ̆ den tàng kờñ prap gàr wơl den gơnoar atbồ sàh rơp prap gàr wơl jơnau gơtha bơh yau do. Nam do kung bơyai lơh uă broă lơh ndai, pơn yơu bè mblàng yal bè bồt dờng Hoàng Sa, Trường Sa là bơh Việt Nam dê, dơ̆ 2 tai là rơp geh mpồl đơs crih tamya kơnhoàl Lăk dê tus nàng tìp mat lơh kwèng niam chài đah cau M’nông mờ cau Lào”.
Bal mờ mpồl bơtiàn làng bol jơi lơgar Lào, gal ngan jơi bơtiàn oh mi ndai gam ơm kis tàm Buôn Đôn kung tus chờ hờp bal tàm dơ̆ sa tềp Bunpimay. Bi Vy Thị Mới, kòn cau Nùng, ơm tàm xã Ea Bar đơs bè bơta chờ hờp he dê tŭ geh tus bal ală bơhiàn ờs mờng geh kơt dang che tê, tơn đum Phờk mờ sàc dà: “Dơ̆ sơn rờp añ geh tus bal dùl dơ̆ sa tềp cau lơgar Lào dê chờ hờp ngan, nùs nhơm hô hơng ngan, he geh kơt dang che tê, là bơta pơrya bơh bơta bơtuah bơtuài dê mờ cèng wơl ală bơta niam bơnĕ tàm rài kis”.

Kơt dang che tềng kồ tê, jat jơnau kơlôi sơnơng cau lơgar Lào dê, là bơhiàn king crŭ ngan tàm ngai sa tềp, tŭ cau kơ đơng yàng Phờk halà cau dờng sơnam rơp kơt dùl dang che kò tềng kồ tê cau ndai dê mờ nting bơr khi in geh ring lơngai. Ală bơhiàn tơn đum yàng Phờk, bơt bràs halà sàc dà kung cềng bơta kuơ nùs nhơm mờ jơnau kơlôi sơnơng bè rài kis kòn bơnus niam ngan. Mblàng lơh loh bè jơnau gơtha bơh ală bơhiàn do dê, bi Y Nô Ly Kbur, cau Lào ơm tàm sàh Krông Na pà git: “Tŭ bol he kơt dang che tềng kồ tê den ală cau kơ đơng yàng Phờk rơp hòi dan bol he in nàng bol he geh bơtuah bơtuài rlau, ai bơt bràs den bol he rơp bơt bơtàu bràs, hơ̆ là bơta tàm bơrkuat bal đah ală jơi bơtiàn, ai sàc dà den nàng bol he in gơtùi sang tĕ ală bơta kơlôi rơcang, ală bơta ờ niam tàm rài kis bol he dê nàng bol he geh rài kis bơtuah bơtuài mờ chờ hờp rlau”.
Sa tềp Bunpimay tàm Buôn Đôn sơlơ duh hồl rlau tài bơh sap chờ hờp ñŏ bơrlŭ bal tàm sap gùng đơs crih mờ gùng tamya Lăm Vông bơh yau. Bi H’Ưng Êban ơm tàm ƀòn Yang Lành, sàh Krông Na, kơnhoàl Buôn Đôn ngoh rơngac đơs: “Añ tus bal dơ̆ bơyai lơh sa tềp cau lơgar Lào neh là nam dơ̆ 4 rau, nam do, kơnhoàl bơyai lơh dờng ngan mờ geh uă cau tus bal. Añ gŏ broă lơh sa tềp cau lơgar Lào do geh kuơ dờng ngan, tàm bơrkuăt bal kòn bơnus, bơrkuăt bal ală jơi bơtiàn mờ gơp. Añ gŏ chờ hờp ngan, bè tŭ do gùng đơs crih Lăm Vông gam mpong ntas mờ să tờm añ kung neh kờñ tamya ngan rau”.

Ờ mìng là tiah bơtòm tơrgùm niam chài, sa tềp Bunpimay gam lơh kah wơl ală jơnau kir sơnrai niam ngan bè nùs nhơm lơh bơyô kuơmàng đah bàr jơi bơtiàn Việt Nam mờ Lào. Gơ wèt mờ ồng Đinh Công Trình, cau ling yau neh geh tŭ tam lơh tàm lơgar Lào bơh nam 1969 tus nam 1973 den do là tŭ nàng kah ưn ngài king crŭ ngan: “Lài do tŭ tam lơh tàm lơgar Lào geh bơta dong kờl làng bol Lào dê bơh gar boh, dà, geh tŭ là tŭ kòp jê den geh làng bol ròng sền tai. Ngai do geh tus ndo tus bal dơ̆ bơyai lơh sa tềp do añ gŏ niam ngan, geh kah wơl dà kơl hề dờng màng bơh làng bol lơgar Lào dê mờ kung kơp kờñ Đảng, Dà lơgar 2 lơgar sền gròi, bơt bơtàu nùs nhơm lơh bơyô bal đah Việt Nam mờ Lào sùm niam bơneư, sùm kơ̆ kơljap”.
Sa tềp Bunpimay là sa tềp ờs mờng cau lơgar Lào dê tàm Buôn Đôn - ờ mìng là ngai chờ bơh dùl mpồl bơtiàn dê, mờ gam là rùp pơrya niam ngan bơh bơta tàm bơrkuăt bal, bơta tàm bơrlŭ bal niam chài đah ală jơi bơtiàn oh mi tàm ù tiah nhàr lơgar king crŭ bơh càr Dăk Lăk dê.
Viết bình luận