Tâm rnôk tâm lơh mprơh Mỹ, nkuăl Đông Sơn lah ntrong bah rmôt nchuăn rdeng 559 tahen Trường Sơn tâm trong tâm lơh Hồ Chí Minh leo ndrak nsiu, ndơ sa... Tă bah mpeh ba lơ tât mpeh ba dâng. Rnôk nê nơh, nkuăl neh aơ rdâng đah ăp rnôk geh bu krih ma dak si khih đioxin bah phung rlăng, ŭch rdâng lơi trong hăn kan. Tach ndeh mpar A So yor kơt nê ma jêng geh âk ngăn dak si khih điõin.

            Ntơm bah rnôk n’gâng kan neh dak ƀư jêh nau kan rklaih lơi neh khuch dak si khih diõin tâm tach ndeh mpar A So, wa Hồ Thị Thiêm kŏ kơt lah nŭih ƀon lan tâm xã Đông Sơn geh tay âk nau ŭch mpeh tâm nkuăl neh dak tă rao dak si khih dioxin jêng nkuăl neh kloh:

‘Bah năp nơh, nŭih ƀon lan xã Đông Sơn mâp âk nau jêr mpeh neh ntu yor neh ntu ta aơ geh ntưp dak si khih khuch tât nau rêh bah nŭih ƀon lan. Nau tuch tăm ân săk tam ri mô geh, khuch ngăn tât nau hun hao văng sa. Nŭih ƀon lan ta aơ ŭch jêh rnôk lôch rklaih kơt nê ri mra dơi mât rong, tuch tăm ân geh săk tam lơn”.

            Nkuăl A Lưới lah ntŭk gŭ rêh bah âk nŭih rnoi mpôl đê̆ kơt Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu... Tâm rnôk tâm lơh kăl e, tahen Mỹ dŏng rđŭng A So bah nkual A Lưới ƀư tach ndeh mpar. Aơ lah ntŭk geh mpôn âk dak si khih hoá học, lah ntŭk nchuăn rdeng dak si khih bah tahen Mỹ hăn krih tâm nkuăl miền Trung bah Việt Nam. Jêh rnôk lôch tâm lơh, lam n’gor Thừa Thiên Huế geh bơi tât 16 rbăn nŭih geh ntưo dak si khih đioxin, êng nkuăl A Lưới geh nklăp 5000 nŭih. Wa Nguyễn Mạnh Hùng, Kruanh UBND nkuăl A Lưới ân lah, nau rao kloh dak si khih Dioxin ta tach ndeh mpar A So ntoh nau kơl an bah Đảng ndrel Ngih dak đah kônh wa ăp rnoi mpôl đê̆:

            “Nau rao kloh tach ndeh mpar A So ntoh nau rnơm đah nŭih ƀon lan dŏng đah ăp ntil ndơ tuch tăm bah nkuăl Đông Sơn lah êng ndrel nkuăl A Lưới lah nsum. Rơh tât, nkuăl đă đah n’gâng kan neh dak ndâk ăp nkuăl nkah nau tâm lơh yor tahen Mỹ dŏng ta Việt Nam ndrel tâm rnôk nê, hên ŭch năch tâm dak ndrel dak ba dih rnôk tât A So, uănh aơ lah ntŭk nkah bah nau đăp mpăn, ndâk rêh, ngăn lah nau mpŏng bah kônh wa jêh rnôk tâm lơh”.

            Năm 2020, bôk nau kan “Rklaih dak si khih dioxin ta tach ndeh mpar A So hŏ geh n’gâng kan neh dak jao ân Binh chủng hoá học ƀư tơm. Tât rnôk aơ, bôk nau kan lôch rklaih rlau 38m3 neh geh ntưp tâm rnoh 9,35 ha ndrel jao neh kloh ân nkuăl. Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Kruanh n’gâng kan neh dak lah rjăp:

            ‘Kônh wa ta aơ du nuih n’hâm tĭng Đảng, tĭng Wa Hồ yơn lah geh nau khuch jâk ngăn bah dak si khih dioxin geh bu klŭp jur tâm rnôk tâm lơh rdâng Mỹ. Jêh lôch 3 năm nsôih, rlet n’ăp ma srê, hên hŏ ƀư jehe nau rklaih lơi neh khih, ntưp ma dak si khich đioxin gay kônh wa geh ntŭk ntu ueh kloh. Hun hao tơm tăm, mpa rong, ăp nau kan rêh jêng, gay leo nkuăl căn cứ cách mạng, nkual ach o bah nkuăl A Lưới nar aơ hun hao nâp nâl ndrel hao jêng”.

            Tât đah nkuăl neh Đông Sơn nar aơ, nau ndrih ueh bah tơm si hŏ geh nkŭm tâm ăp mir tơm sa play bah neh bri tâm nkual yôk prêh dôl ma geh hun hao rjăp ngăn./.