Tĭng nau rgum bah Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, ntơm khay 9/2022 tât lôch lơ 10/12 hŏ geh 1.242 ntŭk kan tăch rgâl mâp nau khuch, geh koh n’huch ndoh ndơ ri ma rnôk aơ n’huch mông kan bah 482.120 nŭih. Tâm nê, n’huch mông kan mô lah rlu kan geh prăk khay lah 433.908 nŭih, geh 90% rnoh nŭih geh khuch. Geh nklăp 6.600 nŭih nsrŭng nau kan, rlu kan mô geh prăk khay.

Nau ăp ntŭk kan tăch rgâl geh koh n’huch nau kan, nŭih roh nau kan lơi âk nau khuch ngăn, ngăn lah rnôk Tết năm mhe Nguyên đán êp tât. Ntŭk kan kchoh kho ao lah ngoai tâm âk nau kan khuch ngăn rnôk ndơ dăch dŭt bah năm bah âk ntŭk kan geh koh n’huch ntơm 15-50%, tâm ban ma nau khuch tât nau kan pah bah âk rkeh nŭih. Wa Trương Văn Cẩm, Groi Kruanh rmôt kan kchoh kho ao Việt Nam đă:

‘Geh âk nau ma tât rnôk aơ phung hên ân lah ntŭk kan tăch rgâl geh ndơn kơl an rnoh kơl an mpeh nau rêh ndrel kan pah lah 48,5 rbăn rmen ân nŭih pah kan, 110 rbăn rmen kơl an ân ntŭk kan tăch rgâl, tâm nê geh ntop prăk kon 2%, nơm hôm ê geh dơi ƀư. Rnoh VAT n’huch soay 2% ri nơm đă lŏ geh ƀư ân ntŭk kan tăch rgâl. Ăp nau kan mpeh Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm roh kan pah hôm geh âk nau khuch ma gâp mĭn lah đă ri kŏ đă mĭn gay ma dơi geh rklaih”.

Tĭng wa Trần Thị Lan Anh, Tổng thư ký Liên đoàn tăch rgâl ndrel công nghiệp Việt Nam, nau kan tăch rgâl ê nkra bah ntŭk kan mô geh nau dơi tâm ăp khay dŭt năm ndrel nchrăp mra ntoch jong tât đê̆ ngăn lôch 3 khay năm ba kơi:

‘Bah năp nau jêr aơ, VCCI đă ân geh đăp mpăn văng sa, geh ăp nau kan bonh kơl an tăch tâm dak, kơl an nau kan tăch rgâl, joi dŏng ăp ntŭk tăch rgâl mhe, ntŭk rvăt mhe. Nkre, ân geh lŏ ƀư ân jêh ndrel ntrŭnh ăp nau kan kơl an ân nŭih pah kan ndrel nŭih dŏng nŭih pah kan đah ăp rnoh kơl an mpeh nau kan tơm prăk. Nau kan kơl an prăk dŏng, nau đăp mpăn nau rêh, tâm nê, kơl an ân ăp ntŭk kan tăch rgâl bah găp ndrel jê̆. Ân geh rgâl nau kan ntŭk tăch rgâl, pah kan ân tâm di đah nau dôl geh, ntĭm nti tay nau kan”.

Tâm rnôk aơ, wa Ngọ Duy Hiểu, Groi Kruanh Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ân lah, ân geh ăp nau kan ân tâm di, nkre kơl an gleh năm kơl an nŭih pah kan dôl mâp nau jêr, gŭ ƀư nau kan ndrel ơm plŏ tay nau kan, nkre kơl an tâm jŏ jong năm gay ma n’hao nau ŭch, nau dơi rdâng ân nŭih pah kan bah năp nau roh hoach, nau khuch bah ntŭk kan tăch rgâl:

“Ê lor, ân geh n’hao nau pă mbơh ntŭk ntu mpeh ntŭk pah kan, ntrŭnh bhư ăp nau kan, nau kơl an nŭih pah kan geh gĭt ntŭk ndơn lăp, đah ăp ntŭk ân săch lăp geh bu rnơm ăp ntŭk kan ŭch nŭih pah kan. Nkre, ƀư ueh nau dơi bah ăp rmôt nŭih dŏng nŭih kan gay ma nthoi nau mbơh kan pah ân ăp ntŭk kan mô geh pă dơi nau kan tât ăp ntŭk kan dôl joi”.

Gay dơi geh rklaih kŏ kơt lah dơi rdâng đah ăp nau jêr dăch tât, wa Vũ Trọng Bình, Kruanh n’gâng kan pă kan pah, N’gâng kan Lao động-Thương binh ndrel Xã hội ân lah, ân geh ăp nau rklaih ngăn ndrel ơh nau mpeh nau dôl nkol tâm nau pă kan pah ndrel nau kơl an tâm nau rêh. Rnôk aơ, N’gâng kan Lao động-Thương binh ndrel Xã hội dôl ma tâm rgop đah ăp ntŭk kan, ntŭk kan tâm ban bộ, mbơh Chính phủ ntrŭnh nau mpeh hun hao ntŭk ƀư nau săch nŭih pah kan ân ueh gay ma ndâk ngăch nau văng sa, rêh jêng:

‘Rnôk aơ geh du đê̆ nau kan khay nê lah gay geh nau tâm rgop nsum bah ăp dak ăp ntŭk kan tăch rgâl ndrel ƀư nau pă kan pah bah ntŭk kan pơk nau kan tâm dak ba dih ndrel nau joi kan pah, ri Bình Dương ndrel du đê̆ nkuăl dôl ma đă, mra lah nơm ndâk di rmôt mbơh pă nŭih hăn kan mô lah rmôt mbơh kơl an nŭih pah kan, nau kan joi ntŭk pah kan aơ kơl an ngih dak pă, kơl an ân ueh lơn”.

Bah năp nau jêr rnôk ma Tết năm mhe dôl ma êp tât, ân geh Chính phủ, ăp N’gâng kan, ntŭk kan geh tât ân geh ntrŭnh ƀư ăp nau kan ndal gay ma n’huch oi nau jêr ân ntŭk kan tăch rgâl ndrel nŭih pah kan, mât dơi ăp nŭih pah kan geh nau blau, rgop nau mât đăp mpăn ntŭk pah kan, mra kơl an ân rnôk ndâk tay nau kan tâm năm 2023./.