Lôch âk nar bah năp, wa Rơ Com Reng ta nkual ƀon têh Pleiku, n’gor Gia Lai rêh tâm nău rngot, yô̆ n’hoach rnôk lĕ rngôch 126 rkeh prăk tăch cà phê bah rnăk wâl geh rlăm lôch ƀhiao tâm đêt mnĭt. Wa nkoch tay, tâm du năng kêng mhao dŭt khay 3/2025, wa djăt nău kuăl bah du hê moh lah nuĭh kan điện lực, đă trok prăk điện n’hanh đă wa nkuăl an trong trok prăk trực tuyến gay “dơh n’hanh mpôn lơn”. Djăt ta nău nău ngơi đêp rmên, trong ntĭm na nê̆, wa ƀư tĭng ăp nău đă n’hanh lĕ kơl nuĭh rlăm sŏk nău uănh nđôi tơm prăk n’hanh njuăl lĕ rngôch rnoh prăk:

Khân pơng lah sŏk măy điện thoại bah mon (kon bu ur wa Reng) ntĭm sŏk appp đah điện lực. Hôm măy bah gâp ri sol rup, ntĭm na nê̆ ndơ̆ prăk điện kơt nĕ. Jêh nĕ lah năl muh măt, koăch mrô QR. Kon bu ur gâp uănh prăk tài khoản, roh lĕ 126 rkeh prăk, mô hôm geh du êr.

 Bah bôk năm 2025 tât aƀaơ, lam n’gor Gia Lai lĕ djôt dơn 14 nău rlăm tă bah internet đah dĭng lĕ khuch khat 12,9 rmen prăk. Êng nău rlăm moh săk nuĭh kan điện lực lĕ geh 6 nuĭh mbơh, khuch khat bơi 400 rkeh prăk. Tĭng rnoh kơp bah Jrô kan Rnă njrăng mạng n’hanh jrô kan, njrăng n’gang nău tih dŏng rlăm công nghệ mhe-Công an n’gor Gia Lai, 3/4 nuĭh rlăm lah bu ur n’hanh 1/3 rnoh nău geh ta nkual ƀon têh Pleiku. Lĕ rngôch ăp nău geh ntơm bah mạng xã hội, dŭt âk bah ăp tài khoản rlăm ta Feacebook tă bah ăp nău mpla nsơ, nsŭk rlăm ntuh kơl mô lah rlăm nuĭh bên, ngih pah kan dơi kan. Du nkô̆ nău ƀư trong kan uănh nđôi jêng jêr jŏt lah dŭt âk ăp tài khoản ngân hàng prăk rlăm lah tài khoản doanh nghiệp. Ăp tài khoản aơ way dơi manh mô lah rwăt tay đah sam ƀŭt rlăm, jêng tât jêr nchoeng n’gang drăp ndơ, lơn lah rnôk dŏng prăk geh njuăl rwăch rwêng luh dak bah dih knŭng tâm đêt mnĭt.

Aƀaơ rmôt công an n’gor lĕ tâm rgop đah ăp ngân hàng têh kơt Vietcombank, BIDV, MBBamk... gay năl tài khoản ntôn, nhŭp kâp prăk n’hanh ntop kơl nkra tay khuch khat. Knơm nĕ, tâm năm 2024 n’hanh bôk năm 2025, lĕ sŏk kân n’hanh mplơ̆ rlău 10 rmen prăk bah ăp nău rlăm tâm ban ma nĕ. Yơn lah, hôm e mô đêt jêr jŏt tâm rnôk tâm rgop, ngăn lah đah ăp ngân hàng tăch rgâl bah dih n’gor. Thiếu tá Phạm Học-cán bộ uănh nđôi mpeh tâm Jrô kan Rnă njrăng mạng n’hanh jrô kan, njrăng n’gang nău dih dŏng công nghệ mhe-Công an n’gor Gia Lai an gĭt:

Ăp nău nuĭh ƀon lan geh nău mĭn klach, rvê, njuăl prăk âk, njuăl rnoh prăk âk, mpôl hên đă ăp ngân hàng ngăch ndrŭch, n’hanh ngăch njrăng n’gang. Yơn lah, geh du đêt ngân hàng tăch rgâl bah dih n’gor, nău tâm rgop mbơh nu nău hôm e mbrơi, ƀư jêr tâm nău uănh nđôi, joi trong prăk, joi nuĭh.

Jrô kan rnă njrăn mạng n’hanh jrô kan, njrăng n’gang nuĭh tih dŏng công nghệ mhe-Công an n’gor Gia Lai đă nuĭh ƀon lan an nkah gĭt nău way “4 mô-4di” kơt “n’ha nking n’gang” gay mât njrăng nơm ta nău nău tih công nghệ. 4 mô geh: Mô ƀư tĭng nău đă nuĭh êng tă bah điện thoqại mô lah mạng xã hôi; mô tâm bên đah nuĭh êng ta mạng xã hội, lơn lah ta Facebook; mô n’hăy tă bah nău jă nău hưp prăk âk, ntuh kơl ngăch geh prăk; mô mbơh săk, tài khoản, mrô OTP, mô lah kuăl video rnôk mô hŏ gĭt na nê̆ săk.

4 di geh: An năl nu nău lor rnôk njuăl prăk, n’ăp đah nuĭh bên; an njrăng rnôk lăp mạng xã hội, nkoch bri đah nuĭh êng; an mbơh tât công an mô lah nuĭh bên lah geh ntôn rlăm; an joi na nê̆ lor rnôk ntuh kơl mô lah njuăl prăk kaih trực tuyến. Thượng tá Đinh Văn Sơn-Groi kruanh jrô kan Rnă njrăng mạng n’hanh jrô kan njrăng n’gang nuĭh tih dŏng công nghệ mhe, Công an n’gor Gia Lai an gĭt:

Mpôl hên tâm ôp tâm nchră tay an kranh Công an n’gor geh ăp bôk nău kan, trong nchrăp pah kan, ntĭm rđău ăp ntŭk kan ta ntŭk lơn lah công an bah dâng ƀư tĭng uĕh tay trong kan gĭt nu nău gay ngăch saơ. Rlău ma nĕ, mpôl hên ƀa ƀơ gĭt ăp trong, nău ƀư bah nuĭh rlăm gay nkoch trêng tât nuĭh ƀon lan ngăch gĭt năl, njrăng n’gang, tâm rgop đah ăp rmôt kan tâm n’hanh bah dih nău kan công an gay njrăng n’gang đah nŭh tih công nghệ mhe; n’hanh đă ăp trong mbơh nu nău na nê̆ ndơ saơ mhe gay njrăng n’gang săk rnglăy đah ăp ntil nău tih aơ.

Tâm rnôk công nghệ mrô hun hao tĭng nar, rlău ma trong mbơh njrăng, uănh nđôi bah ngih pah kan dơi kan, ri dâk rngăl n’hanh nchrăp lor njrăng bah ăp nuĭh ƀon lan nơm lah n’ha si nking n’gang tơm gay mât njrăng nơm n’hanh rnăk wâl bah năp ăp dŭ ndơm bah nuĭh tih mạng./.