Hơm răm ta ndrĭch lŏ 132 ta Ea Kar (Dak Lak)
Thứ bảy, 00:00, 23/09/2023 VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja
VOV4.M’nông: 20 năm bah năp, ăp n’gor Tây Nguyên ƀư tĭng âk nău ntrŭnh 132/2002/QĐg mpeh pă neh gŭ, neh tuch tăm an ăp rnăk rnoi mpôl đêt ta ntŭk. Ta nkuăl Ea Kar, n’gor Dak Lak, geh ndrĭch lŏ têh 250 ha lĕ dơi pă an bơi 450 rnăk tĭng nău ntrŭnh aơ. Bah nĕ tât aƀaơ, ndrĭch lŏ lĕ rgop nsĭt tay nău rêh hơm răm an kônh wa.

Tâm trôk nar nđik, ndrĭch lŏ 132 ta xă Cư Êlang nkuăl Ea Kar ƀô kah ba dôl luh. Ur sai wa Y Teng Ksor, ƀon Ea Knốp, xă Cư Ni dŭt n’hâm chop n’hanh ngăch mât chăm gay đăp mpăn săk geh an ba lŏ. Wa nkoch, băk luh hvi bơi 4.000m2 aơ dơi ngih dak pă an rnăk wâl bah năm 2004 gay srih tăm. Nău pă neh ƀư tĭng nău ntrŭnh 132 năm 2002 bah Thủ tướng Chính phủ mpeh ntop kơl nkra njêng an nuĭh rnoi mpôl đêt ta ntŭk ta Tây Nguyên. Bah rnôk dơi pă neh, 5 nuĭh tâm rnăk wâl mô hôm rvê ji ngot êp khay kăch rek, đêt đŏng hôm an geh âk rkeh prăk tăch ba ăp năm. Wa Y Teng rhơn ngơi an gĭt:

“Ngih gâp geh 5 nuĭh n’hanh dơi pă 4 sào lŏ. Rlău ma nĕ hôm dơi Ngih dak ntop kơl prăk ƀư n’hanh pă tay du sào 6 kg ba ntil ba T25. Ăp năm rek du sào geh rlău 6 tạ ba, dĭng lĕ rĭng geh lĕ năm nklăp rlău 2 tấn. Geh ba lŏ ri aƀaơ mô hôm rvê ji ngot êp dŭt năm kơt ăp năm bah năp”.

Tâm ban ma nĕ, rnăk wâl wa Y Khiêng Niê ta ƀon M’Briu, xă Cư Huê dơi Ngih dak pă an 3.700 m2 neh lŏ ta ndrĭch 132 Cư Elang. Wa Y Khiêng an gĭt, nău geh neh lŏ dak srih tăm aơ lĕ kơl rnăk wâl đăp mpăn ndơ sa âk năm bah năp, geh tay rhe, ba gay mât ndrôk, sŭr n’hanh kik djăr, n’hao nău geh:

 “Mpôl hên dơi pă neh tâm ndrĭch lŏ Cư Êlang, rnoh neh bơi 4 saò. Wăr lŏ geh rbông dak hoch n’hanh trong hăn dơh. Mpôl hên tăm 2 yan ăp năm, du năm rek geh nklăp 2,5 tấn ba. Ba aơ knŭng sa lĕ nklăp 7-8 tạ tâm năm, rnoh prăk ƀa ƀă an kĭn dŏng mât rong sŭr n’hanh rlău 10 mlâm sŭr poăch n’hanh djăr m’ơk lêng. Prăk geh bah djăr, sŭr nklăp 50-60 rkeh prăk/năm. Knơm nĕ rnăk wâl rklaih luh ach o, geh rgop ăp ƀư trong ƀon lan mhe”.

Wa Nhữ Đình Tuyến-Kruanh UBND xă Cư Ni nkuăl Ea Kar mbơh, lam xă geh 544 rnăk rnoi mpôl đêt ta ntŭk ta 3 ƀon Ea Knốp, Ea Păl n’hanh Ega. Jêh uănh năl ta 3 ƀon, geh 201 rnăk jêr jŏt mô tŏng neh tuch tăm n’hanh tâm rnăk dơi pă neh tĭng nău ntrŭnh 132/2002 bah Thủ tướng Chính phủ. Dĭng lĕ rnoh neh pă lah 68 ha, du rnăk dơi bah 3.500-4.500 m2 neh lŏ 2 yan. Wa Tuyến uănh lah, ba srih tăm ta aơ an săk geh đăp mpăn, du ha way geh 5-6 tấn/yan. Dơi geh săk rnglăy aơ lah yorr kônh wa gĭt kỹ thuật srih tăm; trong rbông dak tâm lŏ nâp nâl tŏng dak tŏ an tâm yan wai kơt yan mih. Wa Tuyến an gĭt xă dôl ndâk njêng trong nchrăp ndâk njêng rmôt kan ndrel, nchrŏng trong kônh wa tuch tăm n’hanh hun hao ndrĭch lŏ săk rnglăy lơn tâm ăp yan năm bah năp tay.

“N’hao săk rnglăy tâm nkra njêng ta ndrĭch lŏ Cư Êlang an kônh wa, ntŭk dôl geh nău ntrŭnh nkoch trêng rgŏ jă kônh wa ndâk njêng tâm rgop hợp tác xã trong tâm rgop. Ndrel đah nkra njêng tuch tăm, ri mbra rgâl du đêt neh an srih tăm ba ntil tăch gay kônh wa n’hao nău geh âk lơn”.

 

Kơp nsum lam nkuăl Ea Kar, lĕ geh 448 rnăk ta 7 ƀon lah: M’Oa, Mbriu, Tơng Kroa, Duôn Tai ta xă Cư Huê; n’hanh ăp ƀon Ea Knốp, Ea Păl n’hanh Ega bah xă Cư Ni dơi pă neh tuch tăm, dĭng lĕ rnoh 250ha. Tĭng wa Nguyễn Đăng Kai, groi Kruanh jrô kan Dân tộc nkuăl Ea Kar, mpôl nău nchră mô geh săk rnglăy kơt nău ŭch yor mô tŏng dak tŏ, mô tŏng lŏ, neh mhe ƀư mô tâm di an ba hao jêng. Gay mkra nău aơ ăp jêr jŏt, UBND n’gor Dak Lak n’hanh nkuăl Ea Kar lĕ ntuh kơl tay bơi 17 rmen prăk gay ndâk ƀư trong rbông dak nthoi đah N’glău thủy điện Ea Rớt; kuih rli neh lŏ an lâng, bê-tông lĕ rngôch ăp trong tâm lŏ, ntop kơl ntil ba way tăm 2 yan... Knơm nĕ, ndrĭch lŏ mhe ƀư Ea Êlang mât uĕh săk rnglăy rnôk săk geh âk n’hanh đăp mpăn. Wa Nguyễn Đăng Kai an gĭt, ndrĭch 132 ta Cư Elang mbra mô knng ndrĭch lŏ uĕh, ma dơi ndâk njêng jêng ndrĭch uĕh, dơh an srih tăm:

“Jrô kan Dân tộc tâm ôp tâm nchră an UBND nkuăl Ea Kar nkoch trêng, rgŏ jă tâm rgop mô lah dơi dŏng tơm prăk bah ƀon lan ntop kơl tăm tơm si lĕ rngôch ăp trong tâm lŏ an n’hâm gay kônh wa rlu rlău tâm rnôk kăch rek, mât chăm ba. 2 lah pă an tơm prăk kon nuĭh tâm rgop ndâk ƀư jay ta ndrĭch lŏ an kônh wa rgum ndơ lŏ mir tâm rnôk mih dak lip, duh sial mô ngăch rdêng sĭt jay”.

Đah nău nsrôih dŭt n’hâm bah nău kan dơi kan, nsrôih srih tăm bah kônh wa rnoi mpôl đêt, nkual neh sât blak bah năp đaơ lĕ jêng ndrĭch ba kơl ji ngot yan dŭt khay, đêt đŏng ntrôl an kônh wa hao rklaih luh ach o. Tă bah nĕ mĭn lah Nău ntrŭnh 132 bah Chính phủ nău ntrŭnh di, kơl hang rhianưg rnăk ƀon lan rnoi mpôl đêt ta nkuăl Ea Kar, n’gor Dak Lak geh nău rêh hơm răm, ƀon tơm Tây Nguyên nar lơ têh ndrŏng.

 

 

VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC