Tây Nguyên lah nkual yôk prêh têh hvi, jong rlău 5 n’gor lah Kon Tum, Gia Lai, Dak Lak, Dak Nông, Lâm Đồng. Aơ lah ntŭk gŭ rêh bah nsum mpôl ƀon lan ăp rnoi mpôl đêt geh văn hóa âk ntil, ntĭt mpơl. Tây Nguyên geh trôk nar nđik, sinh thái bri âk ntil, jêng văn hóa ntĭt mpơl êng, âk rnoh neh, drăp ndơ mô mpơl săk dơi UNESCO kơp dơn. Âk nău aơ jêng geh têh âk, êng an hun hao ăp ntil pâl nđaih văn hóa, nsum mpôl, sinh thái, pâl nđaih tâm rgop nkual uĕh, jêng nău khlay têh an jâng wăng sa. Yơn lah, n’hêl na nê̆, nău mbơh ƀư âk ndơ geh, nău dơh aơ hôm e âk nău n’hŭch n’hanh dôl rdâng đah âk jêr jŏt kơt nău way blău kan tâm rmôt kan pâl nsđaih mô hŏ âk, nău tâm rgop nkual mô săk rnglăy, ndoh ndơ rhŏ an pâl nđaih hôm e đêt.

Ta rgum nchră, ăp nuĭh way kan, ăp nuĭh khoa học rgum nkoch mbơh, tâm nchră mpeh ăp nău kơt nău mĭn êng mpeh hun hao nâp nâl pâl nđaih văn hóa n’hanh pâl nđaih sinh thái; nău geh dơh n’hanh mĭn joi, dŏng ăp ndơ an hun hao pâl nđaih văn hóa n’hanh pâl nđaih sinh thái nkual Tây Nguyên; Ntăm năl ndơ n’hanh tâm rgop ntrŭt ngăch mpla nsơ gay hun hao nâp nâl pâl nđaih nkual Tây Nguyên; dơi geh, ntŭl rlong n’hanh âk nău n’gluh an hun hao nâp nâl pâl nđaih văn hóa, n’hanh pâl nđaih sinh thái nkual Tây Nguyên tâm rnôk aƀaơ; Nchrŏng trong, mkra hun hao nâp nâl pâl đaih văn hóa, pâl nđaih sinh thái nkual Tây Nguyên;... Ntoh măt rmôt nuĭh nchih bah Đại học Tây Nguyên nkoch nău tâm nchră mpeh hun hao pâl nđaih văn hóa lăp ntŭk gŭ rêh nkual Tây Nguyên tĭng trong nâp nâl, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hải Yến an gĭt:

Năm n’gluh an m’hâm ƀư gay năch pâl nđaih tât đah Tây Nguyên âk lơn, n’hanh m’hâm ƀư gay khân pơng tât Tây Nguyên hôm, ri tât đah tây Nguyên âk lơn tay. Rmôt mpôl hên geh du đêt nău dăn đă trong mkra tâm năm tât kơt hao jêng wăng sa ta ntŭk gŭ rêh ta ntŭk đah ntuh kơl ăp nkual pâl nđaih na nê̆, mô lah mât njrăng ntŭk ntô, mât uănh nâp nâl bri dak, ntuh kơl hun hao ntŭng trong pâl nđaih, geh tât râng bah nuĭh ƀon lan ta ntŭk.

Ăp nuĭh nchih, nuĭh mĭn njêng, nuĭh mât uănh rgop âk nău, dăn đă trong mkra mpeh ntrôl dăng nkoch trêng, n’hao nău wât bah nsum mpôl ƀon lan mpeh hun hao nâp nâl pâl nđaih văn hóa, pâl nđaih sinh thái; lôch jêh nău ntrŭnh, nău kơl, nta an mât uĕh ƀư tơm bah ntŭk gŭ rêh tâm hun hao pâl nđaih nâp nâl dăch dêh đah mât ndrăy n’hanh mât uĕh ăp nău khlay văn hóa ta ntŭk, ndâk njêng thôn ƀon mhe; rgŏ jă, wăch rgum ăp tơm prăk kon nuĭh ntuh kơl hun hao ntung trong rhŏ an pâl nđaih;.... Nkoch mpeh naư mĭn êng nơm, nchrŏng trong hun hao pâl nđaih nâp nâl bah n’gor Gia Lai tâm năm tât, wa Trương Hải Long-Groi Bí thư N’gor ủy, Kruanh UBND n’gor an gĭt:

N’gor lĕ mĭn ăp trong nchrŏng hun hao pâl nđaih tât năm 2030. Bôk năp lah hun hao ăp ntung trong pâl nđaih; ndâk ƀư ngih wâl rlu rlău; ndâk ƀư ăp nău nchrăp hun hao pâl nđaih mhe, ăp khách sạn 4 sao, 5 sao n’hanh lôch jêh ndơ̆ an dŏng, dŏng ăp nău nchrăp ƀư lĕ dơi uănh an; kan ndrel pâl nđaih, pơk hvi tâm nđŭr, kan ndrel, tâm rgop; rgum mbơh ƀư ăp nău nchrăp ƀư pâl nđaih tĭng trong rgum rgop, jêng sinh thái pâl nđaih, jêng njoăt hăn mhe an pâl nđaih.

Ăp đại biểu lĕ dăn đă, âk trong mkra na nê̆ gay hun hao nâp nâl pâl nđaih văn hóa n’hanh pâl nđaih sinh thái nkual Tây Nguyên, tâm nĕ geh: Lôch jêh ăp nău ntrŭnh, nău kơl nta an hun hao pâl nđaih, kơt ntop kơl prăk kaih, soay, neh ntu, an manh prăk, bảo hiểm, ntuh kơl nsum, tâm rgop kan ndrel, kan ndrel wăng sa, kan ndrel kon nuĭh. Rgŏ jă, wăch rgum ăp kon nuĭh ntuh kơl hun hao trong ndoh ndơ, kỹ thuật pâl nđaih kơt ntŭk rlu rlău, ntŭk pâl rlưn, ntung trong hăn, nău tâm ôp tâm ngơi, rnă njrăng, dak si. ndrel đah nĕ, nkual an ntrôl dăng ntĭm nti, ntop tay n’hao uĕh nuĭh kan pâl nđaih, ngăn lah nuĭh ta ntŭk, tu tơm nuĭh kan bah ƀon lan ăp rnoi mpôl đêt, nuĭh pah kan lah nuĭh ta ntŭk râng pah kan ta ăp ntŭk tăch rgâl rhŏ kan, pâl nđaih.