VOV4.M’nông: Rnôk bah năp dŭt khlay, tâm rơh lễ 30/4 n’hanh 1/5 mhe aơ, ntrong kan pâl nđaih ƀư ngăn văn hóa bah ăp rnoi mpôl ta ntŭk đah ăp nău ƀư uĕh mhe ngăn lĕ wăch rgum âk năch pâl nđaih. Ta Dak Lak, ntrong kan aơ dôl geh trong hăn săk rnglăy an ntŭk gŭ rêh rnoi mpôl đêt ƀư pâl nđaih tâm ƀon lan nơm dâl.

Ăp nău ƀư ngăn văn hóa bah ăp rnoi mpôl ta ntŭk ta nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột di rơh rlu lễ năm aơ geh: ƀư tŭr chĭng gŏ gông, nău kan way ơm; tâm nđŭr chĭng gông ăp rnoi mpôl Tây Nguyên, ngêt sa văn hóa ndrănh yăng, ndơ sa bah ƀon lan n’hanh ăp nău ƀư brah way ơm bah nuĭh Êđê. Nô Lê Ngọc Tân, năch pâl nđaih tât bah nkual ƀon têh Hà Nội, râng ƀư n’hao săk way ơm bah nuĭh Êđê ta ƀon Tơng Jŭ, xă Ea Kao, nkoch:

“Rơh bôk năp gâp râng nău ƀư wât săk saơ dŭt răm n’hanh dơi gĭt nău Tết ƀon lan ta aơ dŭt khlay, geh âk nău mha bah nsoh kho ao bah ƀon lan ta aơ, bah nuĭh bu klô mô lah bu ur geh âk nău chĭng, nteh n’gâr gông mô lah geh ndơ nsơr, mô lah geh âk ntŭk ntô êng da dê đah ntŭk thủ đô Hà Nội mô lah nău rnoi mpôl Yoăn. Geh âk nău rơh bôk năp, yơn mpŏng geh âk rơh dơi plơ̆ tay ta aơ gay râng du nău ƀư brah bah ƀon lan ơm lơn n’hanh dơi râng ƀư brah aơ geh tŏng ăp lơn”.

Treng nsơr njroh mprơ way ơm n’hanh mboăt n’hôm way ơm

Wa H Yam Bkrông, kruanh rmôt pâl nđaih ntŭk gŭ rêh Tơng Jŭ, xă Ea Kao an gĭt, ndrel đah nău ƀư tay ôp brah wât săk way ơm, tâm rơh rlu lễ năm aơ, ta nkual pâl nđaih ntŭk gŭ rêh ƀon Tơng Jŭ hôm ƀư rgum tâm rlong ndơ ngêt sa an ăp nuĭh bu ur xă Ea Kao râng. Ăp oh yuh du thôn, ƀon ndâk njêng du rmôt tâm rlong, nchrăp dông piăng đah ăp ndơ sa way ơm bah rnoi nơm. Ndrel đah ntoh măt bu ur, ăp năch tât râng nsong uănh ta nkual pâl nđaih mbra rlong n’hanh sa ndơ sa bah ăp rmôt. Aơ lah nău ƀư gay hun hao pâl nđaih ntŭk gŭ rêh ta ntŭk.

“Geh âk mpôl năch bah ăp n’gor tât ta aơ khân pơng rlong ăp ndơ sa bah ƀon lan jêh nĕ djăt tŭr chĭng, jêh nĕ khân pơng rlong ƀư ngăn mĭn joi wât đah văn hóa bah rnoi mpôl ta ntŭk. Mpôl hên tâm pă an ăp nuĭh ăp nău kan, ntĭt nsa jay tăm biăp, jay mât sŭr, jay mât djăr, jêh nĕ jay n’gôn ndrănh yăng”.

Ngêt ndrănh yăng

Ta du đêt ntŭk êng kơt ta Bảo tàng Dak Lak, ƀon Ako Dhông, năch pâl nđaih dơi mĭn joi gĭt nău kan tanh wêl, ê nkra mboăt rlet bah ngẩ nkar n’hanh ngêt ndrănh yăng bah nuĭh Êđê. Nô Hảng A Chu, rnoi H’Mông, ta nkuăl Dak Glong, n’gor Dak Nông, râng ngêt ndrănh yăng yău rhiăng năm an gĭt:

“Nău way ơm bah rnoi mpôl ta aơ êng đah rnoi mpôl gâp n’hanh gâp lơ gĭt tay âk nău, âk ntil ngăn. Na nê̆ đah ndrănh yăng, pơng êng đah rnoi mpôl gâp, mô lah kơt ndơ ngêt sa ri êng đŏng, pơng êng lĕ rngôch. Geh ăp ntil gâp hăn ta aơ ri ôp âk ntil, dŭt âk nău”.

Nsơr nău kan tanh wêl n’hanh ê nkra mboăt n’hôm

Jêh âk khay geh khuch bah srê Covid-19, ăp ntŭk pâl nđaih ntŭk gŭ rêh ta nkual ƀon Buôn Ma Thuột lĕ pơk mpông tay đah âk nău ƀư uĕh mhe. Tâm nĕ, pâl nđaih văn hóa ăp rnoi mpôl ta ntŭk lah nău khlay êng bah nkual ƀon têh, dơi ƀư mhe, ƀư jru tay jêh ăp năm, gay ăp tơ̆ tât ta aơ, năch pâl nđaih lŏ geh tay nău ƀư ngăn uĕh. N’hanh kônh wa ntô̆ n’hao hao hăn ndrel đah ăp nău uĕh rnoi mpôl nơm nkoch đah năch pâl nđaih nău uĕh ƀon tơm./.

          Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja