Tâm jay xây mhe, nô Y Huốt, ta ƀon Dak Gân, xă Dak Gân, nkuăl Dak Mil, n’gor Dak Nông, rhơn an gĭt, năm mhe rlău bri mih âk, dơh an nău ƀư ba, ƀư cà phê bah kônh wa. knơm gơih nti trong ƀư sa, rnăk wâl nô lĕ geh prăk đăp mpăn, năp nkra du đêt măy mŏk rhŏ an pah kan, nkra njêng an 2 hê kon nti ren tŏng ăp.

“Rnăk wâl mpôl hên geh 3 sào ba, săk geh 30 bao du yan tŏng sa. Rlău ma nĕ hôm geh 2 ha cà phê, năm mhe rlău pĕ geh 5 tấn rlăi. Rnăk wâl mpôl hên nsrôih ƀư sa an hun hao wăng sa rnăk wâl, rwăt phân poh, mât chăm tơm tăm gay năm bah kơi geh ndơ sa uĕh lơn”.

Ta nkual kâng n’har đah Dak Mil đah Cư Jut, ntŭk dŭt âk lah yôk prêh, neh choih sât blak, xă Dak Gân dơi lah nkual duh phang ngăn bah n’gor Dak Nông. Wa Y Krớt, kruanh ƀon Dak Sra, xă Dak Gân, an gĭt, gay kơl nuĭh ƀon lan đăp mpăn nău rêh, rmôt kan ntrŭt nsôr pah kan ăp gưl ƀa ƀơ ntĭm an kônh wa trong mât chăm, krih dak si tu ndrŭng an tơm tăm. Lơn lah nău tâm rgop đah mpôl mât uănh ăp thôn ƀon, uănh nđôi tâm pă dak bah n’glău Đôry (xă Dak Rla) sĭt njok Dak Gân an ƀon lan tŏ njrăng n’gang duh phang tâm yan wai.

“Nău jêr jŏt bah kônh wa lah yor neh rchoh, tăm cà phê mô tŏng dak tŏ, tăm play rba ri knơm tâm ntŭk tăch, nbo, tuh tăm jêr jŏt. Yơn nkôp đah kăl e ri aƀaơ nău rêh dơh oi, mô tât ir mô tŏng sa mô tŏng nsoh. N’hanh knơm tâm nău kơl bah ngih dak, kônh wa geh nău nsrôih, tâm pă nsum, manh prăk ngân hàng chính sách gay ntuh kơl tuch tăm, bah nĕ nău rêh lĕ dơh oi ŏk rah lơn”.

          Tơm play rba lĕ lap tât nkaul neh duh ntang, lah nkual nkra njêng tĭng trong công nghệ mhe gay rhŏ an tăch n’gluh.

Tĭng wa Y Hơn, Groi Kruanh HĐND xă Dak Gân, lam xă geh 15 thôn, ƀon, đah 10 rnoi nuĭh oh nô gŭ rêh ndrel, bơi n’gul rnoh nuĭh lah nuĭh rnoi mpôl đêt. Bah meng nĕ rlău 1800ha tơm tăm jŏ năm (cà phê, tiêu, cao su), kônh wa ăp rnoi nuĭh tâm xă lĕ hun hao rnoh neh tơm sa play geh nklăp 1400ha. Lơn lah đah rnoh neh play rba bơi 600ha, Dak Gân dơi UBND n’gor Dak Nông dăp rgum jêng nkual tuch tăm lŏ mir kơt dŏng công nghệ mhe, rƀŏng tât tăm play rba rhŏ an tăch n’gluh.

Rgâl tơm tăm tâm di đah neh ntu trôk nar, wăng sa rêh jêng bah Dak Gân nar lơ hun hao. Tât lĕ năm 2022, lam xă hôm e 68 rnăk ach o (rnoh geh 3%) n’hanh 234 rnăk ach o (geh 10,5%). Rĭng geh bôk nuĭh geh bơi 43 rkeh prăk. Wa Y Hơn mĭn lah, mô rlu nsrôih hao ăp jêr jŏt ntŭk duh ntang, kônh wa ăp rnoi mpôl đêt ta Dak Gân dôl nsum soan ndrel Ngih dak nsrôih ƀư lôch uĕh 19 rnoh ntil ndơ ƀư ndâk njêng ƀon lan mhe:

     Kruanh N’gâng kan Tuch tăm mât rong n’hanh hun hao ƀon lan ndrel kruanh n’gor Dak Nông hăn uănh ta ntŭk nău nchrăp ƀư dak bât Dak Gang.

     “Kônh wa ƀon lan tâm rnglăp, tĭng uĕh nău ntrŭnh trong hăn bah Đảng, hun hao wăng sa rnăk wâl đăp mpăn. Kônh wa tâm pă ndrel trong ƀư sa, kơt dŏng khoa hock kỹ thuật an tuch tăm cà phê, cao su, play rba gay đăp mpăn săk geh, uĕh kah. Kônh wa rƀŏng tĭng ndrel soan đah n’gâng kan ƀon lan nsrôih năm 2023 xă Dak Gân ndâk njêng lôch uĕh xă ƀon lan mhe bah nkuăl Dak Mil”.

Aƀaơ n’gor Dak Nông lĕ dăp rgum ndâk ƀư N’glău dak bât Dak Giang ta 2 nkuăl Dak Mil n’hanh Cư Jut, ntŭk nuĭh ƀon lan Dak Gân mbra đơi dŏng. Aơ lah ndơ ƀư bôk năp gưl 2 lĕ dơi N’gâng kan Tuch tăm mât rong n’hanh hun hao ƀon lan uănh an ntrŭnh ntuh kơl, dĭng lĕ rnoh prăk bơi 1.000 rmen prăk, pă dak tŏ an nklăp 2000 ha tơm tăm. Tâm năm mhe 2023, nuĭh ƀon lan Dak Gân geh tay âk nuih n’hâm mhe gay hun hao wăng sa rêh jêng nar lơ hơm răm uĕh lăng.

Du ntŭk ƀon lan mhe ta ƀon Dak Gân.