Sĭt ta ƀon lan aƀaơ, trong hăn tâm thôn ƀon mpeh yôk yang hŏ kloh uĕh lơn. Aơ mbra lah ngoăy tâm ăp rnoh tât rdâk njêng ƀon lan mhe ta ăp ƀon lan jru ngai aƀaơ ta n'gor Lào Cai n'hanh âk n'gor. Rnoh nsing tâm ntŭk gŭ rêh mhâm ƀư gay kloh uĕh bah mpông tât trong ƀon hŏ dơi ăp ntŭk ƀư jêng geh ngăn ngăn tâm ăp trong leo ƀư. Ntơm bah rơh rgŏ jă dja, ta âk ƀon lan mpeh yôk yang hŏ geh dŭt âk njăr trong kao si dang ntơr uĕh wăr năm, njêng ntŭk gŭ rêh nđĭr- kloh- uĕh.

Lôch geh nău rđău đă bah Hội liên hiệp bu ur, hội liên hiệp bu ur xã Cốc Lẩu, nkuâl Bắc Hà hŏ sơch ƀư trong tăm kao si rgâl đah an ƀư hon êng pih rêp nkre đah nău dơn kan rdâk njêng ƀon lan mhe. Trong tâm thôn, bản dơi nkrum lam săk ntơr ăp ntil kao gŭr êr kơt kao mười giờ, sam, cúc cánh bướm, chiều tím,… Lĕ rngôch njêng rup uĕh bah nkual ƀon lan mpeh yôk yang, mô rsĭk nteh uĕh reh. Yuh Lùng Thị Hà, xã Cốc Lẩu, nkuâl Bắc Hà, n'gor Lào Cai an gĭt:

“Oh yuh tâm thôn lĕ dĭng nuĭh uĕh lŏng da dê, tĭng trong leo kan dja. Uănh nsum lĕ dĭng nuĭh gơih nđơr tĭng nău tâm pă kan, tâm pleh nar gay tăm, mât chăm kao. Nău kan tâm rdâk njêng ƀon lan mhe dja đah mpôl hên ri dŭt ŭeh. Ta ăp njăr trong lĕ  dĭng nuĭh gơih nđơr hăn sŏk ntil kao sĭt tăm ta njăr trong dja da dê njăr trong hăn nar lơn ma uĕh".

Aơ lah du đêt tâm rnoh hang rhiăng km trong ƀon lan mhe dơi mât n'hanh pơk hvi trong ntĭt leo gâl trong 3 kloh, gâl trong ƀon lan mhe ta n'gor Lào Cai. Ntop 1 kao si, n'hŭch du dŭng ndŏk ƀư nđik uĕh an ăp nar duh r'ôl, gay trong ƀon ntop kloh uĕh tay. Mô dơn tâm trong ntĭt leo, ma nău  kan dja hŏ jêng geh nău gĭt êng nsum, dâk kan êng bah ăp oh yuh bu ur ta aơ. Bản Tổng Kim lah ngoăy tâm ăp bản dŭt jêr jŏt bah xã Vĩnh Yên, nkuâl Bảo Yên đah 100% lah nuĭh ƀon lan Mông gŭ rêh. Hội bu ur nkuâl n'hanh n'gor hŏ tât tĭng rnăk nkoch trêng rgŏ jă ăp oh yuh tâm xã ƀư pôih kuaih kloh uĕh nhih jay he lor, lôch nê lah tât trong thôn, ƀon. Aƀaơ, trong leo tăm n'hanh mât chăm kao ta ăp njăr trong hŏ jêng nău way kan mbro bah ăp oh yuh bu ur tâm xã. Aƀaơ mô hôm geh nău jăng mbrach ndŏk ta meng trong yuh Sùng Thị May an gĭt:

“Ta thôn he ân ƀư kloh mpôih kuaih kloh uĕh gay dŏng an săk he nơm, an ƀon tơm he nơm, lah mât njrăng an Đảng n'hanh Ngih dak."

Aƀaơ, n'gor Lào Cai geh rlău 250 njăr trong kao si bu ur săk ntơr uĕh thôn ƀon, trong kao rdâk njêng ƀon lan mhe, nkual ƀon lan geh điện trong geh kao đah lĕ rngôch rnoh khlay bơi 3 rmen prăk mô kơp nar luh kan tă bah ăp hội bu ur tâm lam n'gor tĭng ƀư. Aơ lah nău dơi bah nău blău mĭn mhe tâm trong tĭng ƀư rnoh tât kan 3 kloh nkre đah nău mât njrăng ntŭk gŭ rêh hội bu ur ăp gưl. Trong leo tăm kao meng trong hŏ rêng lam tât tĭng thôn, ƀon. Nău jêng ăp njăr trong kao hŏ ƀư rgâl nău gĭt êng bah nuĭh ƀon lan mpeh mât kloh uĕh ntŭk gŭ rêh, nău gĭt êng ƀư ŭeh măt uănh thôn, ƀon dơi n'hao kloh. Wa Hà Thị Khánh Nguyệt, Kruanh Hội liên hiệp bu ur n'gor Lào Cai an gĭt:

“Ndrel đah rơh rgŏ jă rdâk njêng rnăk wâl “5 mô 3 kloh", Hội liên hiệp bu ur ăp gưl hŏ n'hao dăng pah kan nkoch trêng, rgŏ jă hội viên bu ur tĭng ƀư ăp rnoh tât kan tâm rơh rgŏ jă dja. Rơh rgŏ jă dja hŏ dơi âk mpưm hội viên bu ur râng nsrôih uĕh, nkre đah nău rdâk njêng thôn ƀon mhe, lơn lah đah xã rdâk njêng ƀon lan mhe n'hao âk trong ntĭt leo lor".

Tăm kao meng trong thôn ƀon dôl lah trong ntĭt leo ƀư nsĭt uĕh ngăn ngăn, rgop geh ntŭk uănh uĕh, mô kâp hăn ngai, rup uĕh way tât bah ăp nău dŭt dơh geh, dăch dêh tâm nău rêh, ăp njăr trong kao si ƀon lan mhe nsĭt geh nău khlay dơh ƀư geh, lah ndơ an saơ an nău rgâl mhe, hun hao ma bôk nău kan rdâk njêng ƀon lan mhe hŏ nsĭt tay. Ntơm bah ntŭk dơn rlong tăm ta bar pe ntŭk ƀon lan gŭ ntĭt leo lor dơm, aƀaơ trong ntĭt leo tăm kao njok trong hăn tâm ƀon lan mpeh yôk yang hŏ dơi pơk hvi ta ăp ntŭk êng ƀa ƀă kơt tĭng đŏng. Ta âk ntŭk, nău tăm n'hanh mât chăm kao hôm nkre đah nău mpôih kuaih, mât kloh ŭeh trong thôn, ƀon. Lôch nê, rgop kơl ăp ntŭk tĭng ƀư jăp rnoh tât kan mpeh mât kloh uĕh ntŭk gŭ rêh tâm pah kan rdâk njêng ƀon lan mhe ta nkual thôn ƀon n'hanh mpeh  yôk yang.

VOV4/Nuĭh rblang: Điểu Thân