Play njŭng tă bah ăp jrô trêng ntĭm văn hóa chĭng gông ta Dak Lak
Chủ nhật, 00:00, 19/11/2023 VOV/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja VOV/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja
VOV4.M’nông - Tâm nđŭr ăp rmôt chĭng druh ndăm nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột lĕ dơi ƀư rơh bôk năp đah tât râng bah rlău 250 nuĭh tâm rlong, nghệ nhân mom. Tĭng uănh lah bah mpôl rdâk ƀư, lĕ rngôch ăp nău chĭng dơi tŭr hăr blău uĕh. Du đêt rmôt chĭng bôl ăp nuĭh năm hôm e dŭt mom yơn nău tŭr dŭt blău. Aơ dơi uănh lah ăp “play njŭng” tâm nău mât rbay n’hanh ndrăy văn hóa chĭng gông ta Dak Lak jêh mông nar ƀuăp nău rgop tâm nchră mât ndrăy, trêng ntĭm.

Tŭr bôk năp ta Tâm nđŭr ăp rmôt chĭnbg mom nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột rơh bôk năp, rmôt Buôn Ky, phường Thành Nhất n’glơi an âk nău uĕh đah nuĭh uănh. Ăp nău tŭr, nău tâm rnglăp n’hanh nuĭh njroh bah rmôt dơi ƀư uĕh ăp nuĭh tâm rlong ta âk rơh năm deh êng êng, geh oh mhe knŭng mhe rlău 10 năm. Uănh ăp mpang ty tŭr chĭng rĭng uĕh, ăp mpang ty njroh rbân, jâng choat rbân ăp nuĭh ŭch đah nău gơih tiăr nti bah ăp nuĭh tâm rmôt. Nkoch mpeh rnôk tiăr nti nchrăp an nău chĭng râng tâm rlong, oh H Vanna Ktul, nuĭh rmôt chĭng buôn Ky, phường Thành Nhất an gĭt:

Mpôl oh nti geh 3 nar, du rơh nti lah 2 mông n’hanh du mông geh 3 tơ̆. Mpôl oh hăn di mông rgum gay nti, đah rmôt an geh nău rgop nsum. Yor lah mô geh nău rgop nsum ri mpôl oh mô dơi nti, mô dơi tâm ban.

Y Diệp Ênuôl lah nuĭh đêt ngăm ngăn rmôt tâm rlong bah buôn Ky, râng tŭr chĭng 3 nău chĭng, tâm nĕ geh du nău chĭng gôh đơn T’rưng “Cô gái vót chồng”. Mhe 10 năm deh yơn Y Diệp lĕ gĭt pâl âk chĭng gông kơt đơn T’rưng, gâr, chĭng rla. Y Diệp nkoch, yor geh bơ̆ lah nuĭh ê nkra n’hanh tăch chĭng gông jêng bah jêt oh lĕ dơi mâp đah ăp ntil chĭng n’hôm êng êng n’hanh saơ ŭch, ŭch nti dŏng, gôh tŭr.

Kon dŭt ŭch đơn, bơ̆ ntĭm kon gôh đơn geh 4 năm, kon nti ăp ntil đơn, chĭng n’hôm rnoi mpôl đêt. Rơh aơ râng tâm nđŭr kon dŭt răm, dơi mâp ăp băl ta aơ, saơ ăp băl tŭr chĭng uĕh m’ak, ăp nô tŭr chĭng gôh gâr uĕh.

Rơh bôk năp dơi ƀư, Tâm nđŭr ăp rmôt chĭng mom nkual bon têh Buôn Ma thuột wăch rgum tât râng bah 14 rmôt, 60 nău gôh đah âk ntil kơt: gŏ êng, gŏ nsum chĭng gông rnoi mpôl đêt, mprơ, njroh. Ăp rmôt tâm rlong lĕ djôt tât ăp nău gô̆ tŭr uĕh, saơ văn hóa way ơm bah ăp rnoi nuĭh Êđê, n’hanh Mường. Tĭng uănh lah bah mpôl rdâk ƀư, du đêt rmôt tâm rlong lĕ dơi saơ nău ntoh lư tŭr chĭng gôh gông, nău blău tâm nău njroh mprơ chĭng gông. Ăp nău njroh dơi rdâk ƀư uĕh, tâm di n’hanh dơi ntĭt mpơl bah dân vũ Êđê. Nghệ sĩ Linh Nga Niê Kđăm, Kruanh mpôl uănh năl tâm nđŭr uănh lah:

Geh âk rmôt yor dŭt blău, tŭr dŭt uĕh, geh nău tâm ơh, nău ntrŭnh hao kơt nău uĕh bah bôr chĭng, bah nău chĭng nĕ. Ri geh du đêt ntŭk dơi geh nău nĕ yơn ma âk lah knŭng tŭr chĭng way dŏng dơm. Nău nĕ mpơl nău uănh tât gay ăp mon dơi tiăr nti ri mô hŏ dơi âk, dơi geh an ăp mon dơi tŭr mô hŏ âk.

Lôch tâm nđŭr, mpôl rdâk ƀư lĕ an 6 giải an ăp rmôt geh dơi âk ngăn n’hanh 18 giải an ăp nău chĭng blău ngăn. Aơ mô knŭng lah nău ntrŭt nsôr, đah ăp ntŭk ma hôm lah ăp “play njŭng” jêh âk năm mbơh ƀư nău rgop tâm nchră trêng ntĭm tŭr chĭng gông an rơh druh ndăm bah n’gâng kan nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột lah êng n’hanh n’gor Dak Lak lah nsum.

Wa Phạm Tiến Hưng, groi kruanh rnâng kan UBND nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột, Kruanh mpôl rdâk ƀư tâm nđŭr an gĭt: tâm nđŭr lah nău ƀư gay na nê̆ ăp nghị quyết, nău ntrŭnh bah nkual ƀon têh mpeh nău mât ndrăy n’hanh mât uĕh văn hóa ăp rnoi mpôl đêt ta ntŭk. Nta an ăp nghệ nhân mât tiăr nti, ƀư ngăn drăp ndơ khlay bah rnoi nuĭh. Aơ lah du trong gay mpla nsơ văn hóa pâl nđaih bah n’gor. Nău lôch uĕh bah tâm nđŭr rgop pơk luh âk trong nchrăp gay n’gor mbơh ƀư tay tâm năm tât.

Nchrăp tâm năm tât djăt tâm nar prao mô lah nar pơh bah dŭt khay ri mpôl hên ƀư tâm nđŭr ta nkual quảng trường du tơ̆ gay tĭng nĕ nta an ntŭk pâl an ăp druh ndăm rchong rnoi mpôl đêt. Nkre mpla nsơ rup ndah kon nuĭh n’hanh ăp nău uĕh văn hóa bah rnoi mpôl đêt nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột, kuăl jă ăp nuĭh ntuh kơl kơt lah năch pâl nđaih tât khâl, djăt uănh ăp nău uĕh bah ăp rnoi nuĭh nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột”.

Ăp trong nchrăp, nchrŏng trong bah nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột pơk luh nău ŭch hao gay ăp rmôt chĭng mom geh tay âk nău dơi tiăr nti nău blău tŭr chĭng gôh gông, gĭt tât uĕh lơn đah ăp nău khlay văn hóa way ơm bah rnoi nuĭh đêt.

 

 

VOV/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC