Bah Quốc lộ 27, ta N’glah 3 Mpông bri, teng lăp Tỉnh lộ 725 hăn Đà Lạt. trong rwăch rvêng tĭng dôr yôk n’gul mir cà phê n’hanh bri n’ho uĕh đĭr. Rnôk tât thôn 4, xă Tà Nung, nkual ƀon têh Đà Lạt (n’gor Lâm Đồng) rup gui “ƀon K’ho Cil” dŭt uĕh đah ăp rot jay nhih way ơm ntưm ngói neh, ntoh grê pŭt nkao si.

Nuĭh tơm bah ntŭk pâl nđaih uĕh aơ lah ur sai yuh Liêng Hót Thái Hòa n’hanh nô Đức Tuấn (rnoi K’ho). Yuh Liêng Hót Thái Hòa an gĭt, khay 4 năm 2020, rnăk wâl ntơm ndâk ƀư ntŭk pâl nđaih aơ. Jêh du năm ndâk ƀư, Đà Lạt “hao khlay neh”, ăp nuĭh tăch rgâl neh ôp nău rwăt rlău 50 rmen prăk, yơn rnăk wâl mô tăch. Lĕ 2 hê ur sai hôm e hăn manh prăk ngân hàng gay ntuh kơl hun hao pâl nđaih tĭng nău mĭn bôk năp.

“Đah nău geh ơm geh neh ri ur sai gâp ntrŭnh an ƀư ntrong kan pâl nđaih aơ đah nău ŭch ndâk ƀư, mât ndrăy văn hóa way ơm bah rnoi mpôl nơm. Mât ndrăy tay ăp ndơ bah kăl e bâh rnoi đêt gay kon sau bah kơi aơ gĭt bah u che nơm geh chĭng, yăng, nhong. Ăp ndơ dŏng ben nĕ lĕ geh bah u che ri aƀaơ gâp mât ndrăy tay gay rơh bah kơi gĭt đah nău khlay văn hóa rnoi mpôl he”.

Ta ntŭk ntô, “Ƀon K’Ho Cil” dơi ndâk ƀư ta bôk yôk, dơi uănh lĕ rngôch du nkual têh hvi. Ta dôr yôk lah mir cà phê, mpeh bah dâng jâng yôk lah dak diăng Cam Ly ơm kăl e, nthoi tay ăp băk lŏ ntung gung, ngai ngai lah ăp yôk n’ho uĕh nđĭr. Nô K’Đức Tuấn an gĭt, ta rnoh neh 600 met vuông, rnăk wâl lĕ ntuh kơl rlău 7 rmen prăk gay ndâk ƀư ngih wâl ndoh ndơ, rwăt ndoh ndơ, rgum joi dŭt âk ndơ văn hóa bah ăp ƀon lan bah ăp rnoi mpôl Tây Nguyên.

“Bôk năp ri gâp đah ur tâm nchră nklăp du khay, tâm ban ŭch ndâk ƀư nkual mât ndrăy chĭng, yăng, ndơ dŏng way ơm bah kăl e bâh rnoi nuĭh K’Ho. Yor aƀaơ ăp ndơ dŏng way ơm bah nuĭh K’Ho lĕ roh mbrơi mbrơi, mô hôm dơi mât ndrăy âk tay. Rnôk lĕ geh nău mĭn ri gâp ôp đah nuĭh bên ta nkuăl Đam Rông, đă khân pơng joi, rgum tay an gâp ăp ndơ dŏng way ơm bah rnoi nơm. Gâp njuăl prăk lor, rnôk dơi geh joi ăp ndơ gâp ŭch ri gâp mbra jŭr ta nĕ rdêng sĭt ta aơ. Hôm jay nhih aơ gâp geh băl ta Dak Lak, đă joi an. Khlay bah du mlâm jay nhih aơ lah nklăp 300-400 rkeh prăk”.

Ur sai yuh Liêng Hót Thái Hòa n’hanh nô K’Đức Tuấn an gĭt, aơ lah năm bôk năp “Ƀon K’Ho Cil” pơk mpông wơt năch pâl nđaih tât uănh nsong, rlu rlău. Aơ lah ntŭk rlu rlău Homstay, năch dơi dăn rlu rlău tay âk nar tâm ăp jay nhih, ngêt sa ăp ndơ sa bah nuĭh K’Ho lah êng, rnoi mpôl Tây Nguyên lah nsum. Nĕ lah ăp ndơ uĕh kah kơt ndrănh yăng ndrui bri, djăr gŭch sa đah piăng dĭng, poăch ndrôk, poăch rpu pâr ŭnh. N’hanh kah lah ndơ ntĭt mpơl bah nuĭh K’Ho lah blân tăng gâm ntô rpu. Tâm ăp nar rlu rlău, năch pâl nđaih dơi ƀư ngăn ăp nău ƀư văn hóa chĭng gông, pâl nsong ăp ƀon lan bah nuĭh K’ho. Đah ăp năch pâl nđaih hăn trong, dơi vĕ khâl “Ƀon K’Ho Cil” gay rlu rlău, uănh, sŏk rup mât rƀăy n’hanh ngêt cà phê kah ta mir.

Đah săk kuăl “Ƀon K’Ho Cil”, ntŭk pâl nđaih aơ dơi geh dăch dêh, rŏng năch bah ur sai yuh Liêng Hót Thái Hòa n’hanh Nô K’Đức Tuấn. Mât nău uĕh neh ntu ơm geh bah nkual bah dih Đà Lạt, ntop đah nău mĭn mât ndrăy ăp nău khlay văn hóa way ơm bah nuĭh rnoi mpôl đêt ta ntŭk, nô K’Đức Tuấn an gĭt mbra tăm tay tơm si n’hanh joi tay âk ndơ văn hóa.

Ta aơ ri geh nău dơh ngăn lah trôk nar nđik, ntŭk ntô, neh ntu dŭt uĕh. Tà Nùng ri trôk nar Đà Lạt, năch pâl nđaih bah ntŭk êng tât ta aơ dŭt ŭch uănh nkao n’hanh bri dak. Trong nchrăp bôk năp mât ndrăy chĭng, tal 2 lah ndâk ƀư ntŭk ntô tĭng rnoh ndơ ƀư rƀŏng tât bri dak lah khlay kơt: tăm tay tơm si, ăp ntil nkao. Ndâk ƀư du nkual nkoch tay bri dak kăl e. Aƀaơ gâp lĕ geh ƀư 3 jay nhih, tât aơ tay gâp mbra nsrôih ƀư tay du đêt jay nhih tay”.

Lôch nău nchih aơ lah nău ŭch dŭt nghệ sĩ bah nuĭh tơm ƀư K’Đức Tuấn nchih tâm trang Facebook “Ƀon K’Ho Cil”. “Ta du đêt ntŭk, n’gul ăp dôr yôk, geh du ntŭk đăp mpăn kơt aơ... Mô nteh n’gôr, mô âk nuĭh, knŭng geh ăp măt nar yan djiang luh tă bah n’ha si. Tĭng trong sial lăp ƀô nkao, nteh sĭm ndrău ta nâm măt nar pŭt, ăp jay nhih si ta n’gul mir nkao ntơr ang; ndrel đah ăp ndơ sa kah bah yôk bri Tây Nguyên hôm e kâp ăp băl tât uănh ngêt sa”.