Chuôz xênhv Muôk uô nênhx sik thôngx siêz shir phaz lus

Txix têx shông đrav ntêx têz qơưk tsi tâu tiêx tuk, seiz pov tsôngv box trâus trok châuz niêk tsiv, uô krêr txov nhêv njuôr, zơưv Thox Xênhv Muôk, zos iz lênhx txir ndâux txir luk xênhv hmôngz Muôk tưz nzor pâuz tâu têx cêr txov, trâus uô luôs krêr, đros sđ tir ntâul trok châuz tsưx phưv têz qơưk. Iz hâur 10 lênhx uô ntêx nyuôs thiêz cux zos uô iz tsov iêr chi cax, cêr shir phaz trâu xênhv Muôk chênhr zos zênhz shôngx lưv lươngv vũ trang Por Xênhv Muôk, zos lênhx tưz sir tas ntâu côngz đas jos đros tir ntâul trok châuz, tâu muôz côngz mênhx zênhz shôngx lưv lươngv vũ trang thiêz hmôngr jông 2 jâuk tâu njiz zơưv Hloz Hôx

“Cur thâuv tưs tưz choz kriê têx tuz nhuôs tsuv uô jông lơưr Đảng, têz qơưk têx chei kriê, iz chas ntơư cux tsuv tuôr truôx chiê zuk heir nênhs têx txux chi vênhx huôv jông thiêz sik thôngx siêz. Tsi tiêk hâur tsôngv box Hmôngz mak tsôngv box Cho, Poz Ziz thâuv tưs cux tsuv sik thôngx siêz, siz paz hâur luz nênhx”.

Đhâu têz qơưk thax zênhz, tsôngv box luz nênhx tsênhv yuôr ntâu txov nhêv.  Chuôz xênhv Muôk xav tinhv tsuv sir jos huôv tsar uô nox, cxuz cêr yeiz pluôs. Seiz lok têx thax tsav qơư nhoz, têx chuôz zis chêx tsôngk hlôngr tsưr ziv uô blêx liêx, hlôngr tsoz chos sâuv têx liêx têz, cxơưz cxiz huôv tsar tu zus tsiêx cxu. Tov kaz no, ntâu chuôz zis tsênhv krêz đar liêx têz chos txir hơưk, chos tsơưz, cuô txoz muôx phênhv sâu tâu siêz, têx chuôz zis bluô nux tưz tsar ndê tsav 50% ntâu, têx ziv chuôz zis pluôs tưz jux juk txo grêk tsơưs.

Đơưk uô tâu nox tâu hnar tsi trâus yeiz pluôs, hur  si chuôz zis ho jâuv uô cê siz seiz lax lok sâuv cxiv tsa luz nênhx vênhx huôv, tso tsês têx cêr nênhx pôngz kaz, tsi jông trâu zuk heir nênhs luz nênhx nox nhoz. Zơưv Tuôv Xênhv Muôk, phưv txir ndâux txir luk, zos lênhx tưz sâu tsês, tuôr chiê thiêz cxiv sâu tâu ntâu fâu ntơưr hêik lok pêz hêir nênhs Hmôngz li  têx txux chi, cêr nênhx jông:

“Trơưk li cui tinhv thiêz tưz yênhx cêr cor cav, thâuv tưs chuôz zis nênhs Hmôngz hâur xênhv Muôk muôx nuv đaz tsi mak puôr lênhx hu tas hur si iz chuôz tuôx seiz lax. Thôngz đhâu têx jiês cơưv li no, cê chiê pâuz tâu sđ tsưr ziv, siêz xar chiê sik pheiz kênhv, siz paz cov huôv tsar, iz chas ntơư cux zos six hơưv chiê sik đros đơưk tu têx phiv liv, zos lênhx tưs uô zuôv chei, cui tinhv hâur jok mak muôx tsưr ziv đơưk tu, tik cêr cxâuv trơưk li chei têz qơưk. Thiêz kruôs txos têx lênhx uô tâu jông, tsiv txiêx, sir jos huôv tsar uô nox”.

Seiz pov cêr cơưv txux zos hâux lưv zuôr trâul txos, têx lênhx uô niêv uô txir, pos zơưs hâur chuôz xênhv vênhv tôngv têx tuz nhuôs tsuv sir jos cơưv ntâuz cơưv ntơưr chiê muôx txux chi tsưr ziv sik tưr đros luôv lưv tuk huôv tsar uô nox, tsi nyei cêr txov thiêz phiv liv xưk li thâuv chos luk zuôr nhoz hâur Đảng. Ntâu shông tror lok no, chuôz xênhv Muôk tưz tsa tâu Hội cxiz cơưv txơưx cơưv njê  chiê cxơưz cxiz têx tuz nhuôs moz siêz thiêz sir jos cơưv txux chi. Chênhr viv li, nhiv no, xênhv Hmôngz Muôk ntơư tưz muôx 52 lênhx đảng viên, 32 lênhx canr bôv, 30 lênhx tuz nhuôs nhiv no tsênhv cơưv trâu têx tsêr cơưv Đại học, cao đẳng. Ntâu cxênhx fâuv tuz nxeik hâur chuôz xênhv Muôk lês uô ntâu zav hâux lưv hâur thax tsav tỉnh. Lar heik zos lok sâuv xênhv Hmôngz Muôk ntơư cêr moz siêz cơưv txux, sir jos hla đhâu têx phiv liv thiêz cêr txov, xưk li: Niêv lâuk Kruô Xênhv Muôk, sir jos huôv tsar tu zus tsiêx cxu, iz shông muôx phênhv sâu tâu 500 ntâu tsov đeiv; lok sik niêv lâuk Mai Xênhv Muôk, lơưr tsênhv sir jos huôv tsar uô nox chiê cxuz cêr yeiz pluôs, cxiv tsa luz nênhx tsâu sor. Niêv lâuk Mai heik:

“Cur lok six hmôngr jông tâu xênhz thiêz hloz lox hâur chuôz xênhv Muôk. Cur zos iz lênhx canr bôv đảng viên, cur tsi tiêk shir phaz lok zuk chuôz xênhv mak thâuv tưs tưz tuôr jông cêr sik thôngx siêz đros luôs lưv heir nênhs, muôz zuk chuôz xênhv têx cêr nênhx jông piêr kriê trâu sđ cơưv shâuv, uô trơưk hâur luz nênhx nhiv no chiê siz chos huôv tsar”.

Chuôz xênhv Muôk nhiv no muôx 250 chuôz zis, 1.500 lênhx nênhs, uô nênhx nhoz cxuô nro trâu têx xã hâur huyện Sìn Hồ li: Xà Dề Phìn, Tà Ngảo, Làng Mô, Tủa Sín Chải..... Ntâu shông lok no, chuôz xênhv Muôk tsi muôx lênhx tiz nênhs tưs trâul cxâuv têx chei têz qơưk, tsi khiêr têz qơưk tsi trơưk chei, tsi chiê muôx tuz saz tuz nhiês, sik txênhz liêx têz.... Niêx shông 80% ntâu chuôz zis hâur xênhv Muôk heik co tâu chuôz zis vênhx huôv. Iz lênhx tiz nênhs, chuôz zis hâur chuôz xênhv tsênhv sir jos đros uô têx nuv tsưx phưv têz qơưk, tuôr truôx cêr sik thôngx siêz đros luôs cxuô heir nênhs, siz chos cxiv tsa têz qơưk huôv tsar. Zơưv Lê Thanh Dương, Phưv Chủ tịch Ủy ban huyện Sìn Hồ heik pâuz:

“Hâur thax tsav huyện Sìn Hồ, tsôngv box Hmôngz tsav 32% jênh sôr hâur tas nro huyện, hâur co muôx iz cxiê chuôz xênhv ntâu li: Xênhv Thox, xênhv Zax, xênhv Muôk. Tsênhv tsênhz xưk txir hloz Tuôv Xênhv Muôk tưz sâu têx fâu ntơưr heik thiêz kruôs txos cxuô heir nênhs têx cêr sik thôngx siêz heik cxuô, hâur co muôx lơưr xênhv Muôk chiê piêr kriê trâu cxênhx hluôk tov kaz pâuz txos. Iz chas ntơư cux zos zav huv jông chiê por hưv thiêz tuôr tsês heir nênhs Hmôngz nhoz tox siêz Sìn Hồ têx txux chi cêr nênhx vênhx huôv jông”.

Muôx cêr sik thôngx siêz jông, siz hluz siz paz, chuôz xênhv Muôk nhoz tox siêz Sìn Hồ cux uô iz tsov iêr chi cax lok sâuv sik thôngx siêz, sik đros tsôngv box cxuô heir nênhs nhoz no cxiv tsa têz qơưk cov ziv hnuz ziv hlôngr yiêz, muôx luz nênhx tsâu sor./.

(Chẻo Thu-Riê Lâux cxeik, nhênhv)