Jax thưr 7, hnuz 22/7/2015

Hêir nênhs Thêir suôz kênhx đror jông nhoz tox siêz

Heir nênhs Thêir muôx ntâu đaz nênhs, luk heik lok hêir nênhs Thêir li têx kênhx. Thâuv ntêx muôx iz lênhx hluôk tuz xênhv Lò luz nênhx txov nhêv, taz sik siêz jông, txơưx yuôz trax, tưz đênhr thiêz hluz trâus iz lênhx nxeik niêv txir bluô nux hâur thax tsav. Taz sik, luz nênhx pluôs, txov nhêv, viv li lênhx nxeik ntơư niêv thiêz txir tsi khênhr gơưv tuz nxeik no siz hluz. Qiv siêz viv luz nênhx txov nhêv tsi xưk luôs, thâuv txeik tâu tuk hluz iz zav huv puôr  fênhx zos iz poz chiêz mur, lênhx hluôk tuz ntơư tsi nhoz tsêr,  tưz muk trâu uz trâu no iz hnuz đhâu iz hnuz, tax thâuv muk txos trâu iz tuk đêx. Viv ndo tuk zuk  hluz hênhr thiêx xar tsưr ziv uô trax  yuôz. Pov ntâu zar shôngz ntưk trơưk đêx, lênhx hluôk tuz no tưz muôz têx zar shôngz par, khi uô cê, zôngv chor chiêz mur tus hluôk gâux muôz cxơưs têx khik, kror trax khôngz. Tsi pâuz shor viv li chas, luz trax ntơư tưz đror gôngr xưk li paz lênhx hluôk tuz heik tơưv zuk têx cêr qiv, cêr kho siêz ndo txos tuk hluz yuô. Tax txos thâuv lênhx hluôk tuz  tuôs nthi ntơưv ntus đêx, têk cux tsênhv tuôr trơưr traz kênhx tsi tso. Txix thâuv ntơư lok,  têx tuz hluôk nhoz cxuô jêx jok hêir nênhs Thêir tưz cơưv shâuv lênhx hluôk tuz ntơư têx tsưr ziv uô kênhx yuôz. Hêir nênhs Thêir li kênhx tưz yênhx têx tuz nxeik hluôk thiêz cxuô lênhx  fôngx zưs sưv jông hâur  têx hmo ntênhs hội.... Lơưr Tiến sỹ Vi Văn An, Tsar phongx nhênhz chơưv txux chi vênhx huôv thax tsav Đông Nam Á ( qơư khơưk tsês chiê cxuô heir nênhs VN têx txux chi vênhx huôv), nênhs Thêir tsênhv muôx iz jax pêv jông txơưr đuô, zos tsôngv box tsênhv ndo njôngr tsês tax txos nhiv no:

Băng: “Hêir nênhs Thêir têx kênhx muôx txix iz jax đaz nênhs cik txos iz gơưv tuz nxeik hluôk siz hluz tsi siz tâu nhoz Tây Bắc. Tsênhv njiêz jax đaz nênhs zos iz lênhx nxeik heir nênhs Thêir ntơưv VN hluz trâus iz lênhx tuz cux zos heir nênhs Thêir nhoz saz  Lok Tsuôk; taz sik viv lênhx hluôk tuz ntơư ziv chuôz zis uô nênhx pluôs, txov nhêv; viv li niêv txir 2 tos  tsi khênhr gơưv tuz nxeik no siz  zuôr. Gơưv tuz nxêik ntơư thiêx uô  iz siêz siz tso chiê nhiêk muk nhiêk,  tsês chiê zuk têx cêr gâux cêr đrâuk uô qơư ndo yuô, jax đaz nênhs no thiêx piêr iz tiêv đhâu iz tiêv mak lênhx hluôk tuz muôz iz za shôngz mê thiêz joz uô luz trax yuôz muk lok tâus ntus đêx, uô iz luz trax yuôz, pov  trax  đror jông viv tưz tror uô 2, 3 luz thiêz muôz chor trax ntơư lok par, khi uô cê xưk li traz kênhx Bè, kênhx Bè muôx iz suôz đror sôngz, iz suôz đror lâuk, thâuv yuôz uô lênhx nênhs khor siêz ziv xưk li gâux đrâuk tâu siz chuôs taz sik  gơưv tuz nxeik no tưz siz ndêiv nhiêk muk nhiêk”.

Têx thâuv hêir nênhs Thêir li kênhx tâu yuôz đros têx jax gâux, cưr cxiêx heik jông, muôx kênh jiês  tâu yuôz trâu têx nxeik  heir nênhs Thêir đhiê pax vuôs  uô si lov jêv. Thâuv sơưr đơưk tưz nox grêix, hâuk chơưr zuôr xar kâus, hnor suôz  kênhx đror uô trâu sơưr đơưk siêz kâus lêik, tror ndo txos  têx cêr siz hluz, ndo yuô hâur ntu tsênhv hluôk.

Hêir nênhs Thêir têx kênhx uô lok six phiv liv. Chiê uô tâu iz traz kênhx jông lok yuôz, lênhx nênhs uô tsuv txơưx jêis, đhok uô ntâu zav thiêx uô tâu iz traz kênhx đror jông thiêz gôngr. Lơưr Tiến sĩ  Vi Văn An, hêir nênhs Thêir têx kênhx muôx 2 zav: Iz zav muôx 16 zar shôngz thiêz iz zav muôx 14 zar shôngz.  Traz kênhx muôx ntâu lok sik tsơưs zar shôngz cux seiz lênhx nênhs yuôz thiêz zôngv hâur qơư  ntuôr uô cêr lov jêv đar đar lok sik grêiv.

Xar uô cov tâu iz traz kênhx, lênhx nênhs uô  tsuv txơưx jêis, đhok uô iz kro jux juk, lar heik zos xeir têx shôngz, ntông, blêiv thiêz chiêz mur uô. Lơưr Tiến sĩ Vi Văn An, 4 zav heik sâu, tsuv tau xêir zav jông chox lok uô. Pir li xeir shôngz mak tsuv xeir têx zar shông txuô, lar heik zos txiêr shôngz thâuv luz cheix ntux no, têx shôngz thiêx jôngx thiêz jông uô. Xeir  ntông uô tâuz kênhx cux xeir têx zav ntông jông.

Băng: “Luz tâuz kênhx khênhr muôz têx ntông blâuv thiêz siz lok uô. Tâuz kênhx thâuv tưs tưz muôz ntông uô, khênhr zôngv têx ntông siz, viv lơưr muôz chiêz mur cxơưk têx  kror tsi ntov, ntông hnhar mak tuôr yuôz ntêr lok six tsâus lênhs têk, muôx iz zav ntông khênhr zôngv uô, muôx kênh lênhx cux zôngv ntôngx xăng uô, viv chor ntông ntơư chi jông gâux, khênhr txiêr ntâu lok jiêz tsês kruôr, viv thâuv kruôr, txâus luz tâuz kênhx tsi tơưs, tsi njưk; zos ntông nhôngk mak txâus tas, thâuv kruôr luz kror zuôr khôngz lox, tơưs plêz, điv pa, yuôz tsi đror jông”.

Phênhv uô trâu suôz kênhx đror gôngr thiêz đror jông zos blêiv kênhx. Ntâu lênhx nênhs jêis kênhx, đhok uô kênhx heik: Phiv liv yax zos thâuv uô têx blêiv kênhx,  viv txix tuk blêiv tuôz, ntêr tsi tâu ndax, zuk max mav muôz jêis, uô cov nhiêk. Chênhr viv li, têx lênhx txơưx uô thiêx txơưx jêis tâu tuk blêiv kênhx jông thiêz đror:

Băng: “Blêiv kênhx lơưr khênhr muôz tôngx jêis uô, viv blêiv tôngx thiêx jông thiêz tsi yuô xêz. Thâuv đhok uô tâu blêiv, tsuv siv sêiz pok đror jông, đror siz luôs, đror jông, zos đror tsik jông tsuv tror hlê kho đuô cov đror jông, đror siz luôs”.

Thâuv tưz uô tiêr têx ntir kênhx, tâuz kênhx thiêz blêiv kênhx, lơưr khênhr zôngv chiêz mur chiê cxơưs têx kror cov cxoz điv pa, zos tsi li mak luz tâuz kênhx mê njik điv pa, lênhx nênhs yuôz cux yuôz đror tsi tâu jông.

Băng: “Thâuv muôz kênhx tsês lơưr khênhr muôz ntâuz lok sik hnaz tax krưr jông tsês cov têx caz uz no tsi gak trâu hâur têx ntir kênhx, tâuz kênhx, uô lưk trâu hâur. Uô ntêx thâuv zuôr muôz yuôz, lơưr muôz mê njik chơưr tsuôs, trâu traz kênhx.  Tsuôk zos lênhx txơưx yuôz, txơưx uô kênhx  thiêx txơưx kho; tsês chiê 2, 3 shông tsi yuôz, traz kênhx zuôr kruôr, yuôz tsi đror; viv li lơưr khênhr muôz kênhx hlê, nzuôr, kho đhok đuô têx ntir, blêiv, đhâu ntơư li yuôz”.

Đros heir nênhs Thêir, tsi zos lênhx nênhs tưs nhiêv kênhx mak pâuz yuôz kênhx. Tsuv zos têx lênhx moz siêz nhiêv thiêz  txơưx  yuôz, txơưx uô thiêx uô tâu./.

                                 ( Việt PHú-Riê Lâux cxeik, nhênhv)