Jax sâu thưr 5/6/8/2015:

RUÔR HIÊV TIV NTUX NAS NHOZ TÂY BẮC: TIV TSI  NDO CHÊNHR PHAX

          Đros trâu 2 lênhx nênhs tuôs, Lai Châu zos tiv phaz hâur thax tsav faz Bắc trâus ruôr hiêv hnhar tiv zix hâur jiês ntux lol nas nhiv kruôr đhâu. Co zos 2 niêv tuz nhoz xã Nậm Hàng, huyện Nậm Nhùn. Thâuv ntux tsênhv lol nas lox, 2 niêv tuz tsi nriêr qơư đreiv mak tsênhv tir nas mul sâu ntu cêr 127 Nậm Nhùn- Mường Tè; thâuv tox poz, 2 niêv tuz tsir tsi zênhx, viv li trâus ar  poz cxuz tuôs.

Cux xưk li ntơưv, ntơưv tỉnh Sơn La thâuv ntux lol nas lox, iz lênhx tsôngv box nhoz xã Mường Bú, huyện Mường La mul uô têz lol cxoz txưv mul đhâu đêx chiê lol tsêr thiêz tưz trâus đêx cuôr yôngz.

          Hâur têx shôngk đhâu, hâux lưv yax mông, muôz siêz tsôngv box li siêz xar tsưv ziv thâuv muôx ntux nas tưz tâu têx cấp chinhr quyênx nhoz têx tiv phaz faz Bắc tưz tsov cưv krêz uô. Taz sik, tsôngv box tsênhv six tsi tâu tsov cưv txos. Tsênhz mênhx tso pov, cxôngx hâur cheix lol nas shông no, cxuô tỉnh faz Bắc muôx txos 20 lênhx nênhs trâus tuôs tiv đêx ngaz, cuôr yôngz. Qir tiv phênhv ntâu zos tsôngv box tsi tsưv ziv, thâuv ntux lol nas lox tsênhv cxoz txưv mul đhâu đêx, mul seiz liêx, lok sik xar tiêk zuk luz tsêr nhoz jêx têx ntus cưx ha tsi nyei trâus zênhr shar tiv nas chuô; viv li tsi tsưv ziv uô lơưr chinhr quyênx li chox kriê. Tix lâuk Nú Xênhv Vax, mênhx cxưx Hmôngz nhoz jos Bó Kiếng, xã Chiềng Hặc, huyện Yên Châu puz pâuz:

Băng: “ Nhoz hâur har muôx tox trôngz their chuô lơưv, viv li tsi tas muôz ntông par khi trur tsêr. Têx lênhx nênhs nhoz têx qơư muôx chuô trâus  yuôz lox mak thiêx li uô. Cur jêx jos mak tsi trâus đêx cuôr yôngz”.

          Qir tiv uô njưk đêx nhoz Huổi Củ, thị trấn huyện Tuần Giáo tỉnh Điện Biên trâus tơưs cuôr lơưv yênhx châuv luz tsêr nhoz, 100 ntâu luz yêz, yênhx châuv cxênhz tul tsiêx cxu, keiz, ok cux zos tiv tsôngv box tso siêz, tsi tsưv ziv. Lơưr zơưv Nguyễn Duy Quân, chủ tịch UB thị trấn Tuần Giáo, qir tiv jiês đêx cuôr yôngz tâu xav tênhv zos tul njưk đêx Huổi Củ nhoz siêz trâus tơưs, uô yênhx châuv luz pas njês trâus poz, uô đêx ntưs lox. Shông 1997, tsôngv box cux muôs jiês têx pas njês trâus poz tiv lol nas lox, uô riêr hiêv hnhar. Taz sik đhâu co, tsôngv box tror cxiv kho đuô pas njês chiê tu zus njês cxaz nzir trâu pluôk nox hâur luz nênhx. Hâux lưv tsôngv box chiv chir khơưz pas njês pêv hâur đêx, chinhr quyênx tiv phaz tưz uô ntơưr heik têx ziv chuôz zis co tsuv kho đuô lơưr tsưr ziv truôx tul chiê jav qênhx shênhx trâus poz thâuv lol nas. Taz sik, viv tsôngv box li kinh têr txov nhêv, côngv đros tsôngv box li tsi tsưv ziv thiêx uô muôx yưv hâux lưv no. Zơưv Nguyễn Duy Quân heik:

Băng: “ Pas njês mak zos tsôngv box tar đêx uô, pêz tưz uô biên bản tsi puz uô, taz sik tsôngv box tsênhv six fênhx uô. Nhiv no 2,3 hnuz đhâu ntux lol nas tsi so, đêx pur sei uô njưk đêx pur fưx. Têx pas njês nhoz saz hâur trâus tơưs lơưr”.

          Tsênhz mênhx muôx yưv têx kror tsik jông li hêik sâu, chênhr zos tsôngv box tso siêz, chính quyênx têx cấp nhoz ntâu tiv phaz cux tsi tâu moz siêz txos; tsik tâu tik cêr cxâuv hnar trâu têx lênhx nênhs uô cxâuv côngz xưv phax tar ntux nas, chiê muôx yưv têx ruôr hiêv hnhar. Ntux nas txơưr txar tsi so, chuv tôngv tir tar ntux nas tsuv tâu uô cov jông, li ntơưv thiêx txu grês têx trâus ruôr hiêv lok lênhx nênhs thâuv txos cheix ntux lol nas./.

( Thu Thuỳ-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Phênhv thưr 5, hnuz xiêz 6/8/2015

Lênhx nênhs sir tas đas jos tsưr ziv tuôr tsês chiê zuk heir nênhs têx vênhx huôv jông

Lò Xuân Thương xênhz shông 1933, nhoz jos Púng, xã Púng Tra, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn la, zos iz ziv chuôz zis tuôr tsês zuk hêir nênhs têx txux chi vênhx huôv jông thâuk nzor. Hur si têx suôz sênhr heik gâux, heik cưr cxiêx heir nênhs Thêir tưz uô trâu zơưv ndo njôngr, khơưk tsês trơưr hâur đruôz siêz txix thâuv tsênhv hluôk. Têx pax huôv, suôz sênhr cưr cxiêx zơưv xar tơưv thiêz sênhr heik, tưz uô trâu chôngz lênhx ntâu tuk nhiêv mnôngs. Zơưv Lò Văn E, nhoz jok Nong Quang, xã Thôn Mòn, huyện Thuận Châu hêik:

Băng: “Zơưv Xuân Thương zos lênhx nênhs xuz thơưx tâu thox cxov lok têx txux chi vênhx huôv. Txix thâuv têx hnuz xuz thơưx hội vênhx huôv nhiv kruôr yênhx lix txos nhiv no, zơưv muôx lok six ntâu jax pax huôv, cưr cxiêx jông tâu tsôngv box heir nênhs Thêir nhiêv mnôngs thiêz tâu lơưr sênhr suôz heik hâur têx ntênhs hội, nthuôr uô lov jêv ntơưv  qơư”.

Đhâu ntâu shông têz qơưk thiêz tỉnh Sơn La huôv tsar, Lò Xuân thương tưz xar tơưv tâu muôx 200 jax  pax huôv Thêir. Têx jax pax huôv, cưr cxiêx xar tơưv tâu tsês trâu tsôngv box heir nênhs Thêir sênhr suôz heik li: Pax lâus tơưs yiêz, uô hâux lưv qênhz yuôx thiêz heik lok zơưv Hloz Hôx; 70 shông têz qơưk hlôngr  yiêz….., txos trâu ntu hlôngr yiêz, Sơn La bax cxiv tsa côngz trênhx tênhv tênhz Sơn La , zơưv tror xar tơưv ntâu jax cưr cxiêx, pax huôv sênhr heik li: Cxiv uô tênhv tênhz chis cax lul puô cxênhz shông, viv têz qươs huôv tsar cêr thôngx siêz, côngv tsưr ziv viv tênhv tênhz chiê yax kriê, vênhv tôngv tsôngv box nhoz jê thax tsav pak đêx tênhv tênhz yeik txar mul nhoz qơư yiêz chiê zuôr qơư uô tsêr meir tênhv tênhz. Zơưv têx jax  pax huôv, cưr cxiêx, luk heik kriê ntơư, tâu Hội vênhx huôv tỉnh Sơn La niêk tso tơưv ntâu trâu hâur Hội têx pov tsir fuô kriê sơưr đơưk. Muôx kênh jax cux tâu têx lênhx suôz jông sênhr heik tso hâur đeix nta suôz, xa đuôz tỉnh Sơn La  thiêz hâur Đeix TNVN tsaz yênhx  luk Thêir, hâur iz cxiê Đeix ntơưv qơư muôx ntâu tsôngv box heir nênhs Thêir uô nênhx nhoz, tâu chôngz lênhx tsôngv box Thêir nhiêv mnôngs txos. Heik lok zuk têx txux chi, tsưr ziv uô ntơư, zơưv Lò Xuân Thương heik:

Băng: “ Cur têx jax pax huôv, cưr cxiêx ntơư phênhv ntâu zos heik lok cêr nhiêv têz nhiêv qơư, heik lok lênhx tiz nênhs jông; heik kriê sơưr đơưk siz chos cxiv tsa, tsưx phưv têz qơưk; kriê têx tuz nhuôs cêr uô nênhx jông….., cxeik uô luk Choz Tsiz tâu têx lênhx txơưx xar tơưv pax huôv, cưr cxiêx nhoz T.Ư lơưr nhiêv thiêz kruôs txos”.

Zơưv Lò Xuân Thương zos iz lênhx hội viên Hội vênhx huôv tỉnh Sơn La txix têx shông xuz thơưx thâuv nhiv kruôr cxiv tsa Hội. Đhâu uô ntâu luôs hâux lưv, qơư nhoz nhiêk txơưr nhiêk li: Uô cưk kriê ntơưr, canr bôv huyện Đoanx, Tsar phongx jôngr nuv, tsar phongx Tuyên giáo, tsar phongx vênhx huôv, Tsar ban car seiz tox siêz….., txos shông 1985 zơưv tâu lok so lâuk. Txơưv hnuz nhôngs tưz siêz, đas jos ntâus, taz sik zơưv cux tror đros Hội vênhx huôv tỉnh Sơn La uô hâux lưv xar tơưv ntâu txux chi vênhx huôv jông thiêz  xar tơưv tâu ntâu txox pax huôv, cưr cxiêx jông heir nênhs Thêir. Iz chas ntơư, zơưv tsênhv zos Chủ tịch Hội nênhs lâuk xã Púng Tra, thâuv tưs zơưv cux zos tsov iêr chi cax lus trâu têx tuz nhuôs cơưv shâuv thiêz uô lơưr. Heik lok zuk tsưr ziv, siêz xar têx jax  pax huôv, cưr cxiêx, zơưv Lò Xuân Thương shir phaz heik pâuz:

Băng: “ Sơn La nhiv no tsi thôngx li đrav ntêx, muôx ntâu tsêr jông tsêr yôngx, ciêz đrôngs hur si, đu lus, đêx Nặm La nhiv no cux tâu cxiv, fuôz njưs tar jông, tsi xưk li thâuv ntêx. Cur tsênhv xar tâu tsưr ziv tiêk, zuôr cxiv sâu iz jax heik lok thành phố Sơn La huôv tsar jông, đhâu ntơư chiê trâu ntâu lênhx, chôngz tuk pâuz txos Sơn La đuô”.

Lò Xuân Thương tưz tâu Đảng, têz qơưk muôz côngz mênhx tir ntâuk trok châuz Mỹ hov I, huy hiệu 25 shông vênhx huôv, ntơưr kruôs sir jos uô tâu hâux lưv jông nhênhz chơưv txux chi vênhx huôv, ntơưr  kruôs viv cêr côngv siêz, đros trâu Bộ vênhx huôv-thể thao thiêz du lịch, tỉnh Sơn La ntâu ntơưr kruôs. Zơưv Thương tsiv nhos zos lênhx nênhs muôx txux chi tsưr ziv jông, sir tas đas jos tsưr ziv zok nriêr, tuôr tsês chiê zuk heir nênhs têx vênhx huôv tsik chiê plox./.

( Lường Hạnh-Riê Lâux cxeik, nhênhv)