Sir jos hla đhâu phiv liv, tsôngv pêx xênhv Sơn La huôv tsar uô nox tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar

          Suôz cưr cxiêx Poz Ziz, heik lul jov jêv ntưk hâur zơưv Lường Văn Tiêng, nhoz xã Chiềng Cọ, TP Sơn La đeiv têz tuôx, lênhx tưs hnor cux shir phaz, tsi ndo no njiv, sir jos sâu đê têx txir cà phê siêr liêz. Đhâu ntâu hnuz nhôngs sir jos chos thiêz tu jông, uô lơưr têx tsưr ziv yiêz, tsôngv pêx xênhv tưz uô tâu trơưk siêz xar, shông no cà phê tâu cheix, tsi yuô tâu gri taz sik muôx qơư zuôr truôx tuk đuô. Zơưv Tiêng heik: “Cur chuôz zis  chos cà phê txix shông 1992 lok. Shir phaz shông no cà phê txi ndư, gri cux siêz mê njik pir li cxiê shông. Ciês cur chuôz zis shông no muôx iz ha, sâu đê tâu 10 tơưv tênhr, zos tâu gri iz zav li thâuv ntu chor txir nhiv kruôr siêr 10 cxênhz đeiv iz cir mak muôx têx cux zuôr tâu nhos 100 tsov đeiv iz shông”.

           Chiê gra siêz gri têx xiv huv cà phê Sơn La, tsôngv box tưz qir yênhx lix HTX, sik đros tsiv uô. Pos Cầm Thị Mòn, Giám đốc HTX Aratay Coffee Sơn La heik pâuz, 14 lênhx thành viên thiêz 300 ntâu chuôz zis pêx xênhv sik đros uô tưz sir jos tsiv uô chor cà phê kaz, muôx tsơưr lươngv; uô tâu ntâu têx xiv huv tâu chôngz lênhx ntâu tus nhiêv zuôr txos, tax tỉnh Sơn La côngk nhav zos xiv huv hur jông OCOP: “Thâuv ntêx tsi tâu yênhx lix HTX, cur chos cà phê, sâu đê thiêz tsiv uô lơưr têx tsưr ziv kuz...., viv li sâu đê tsi tâu nju, muôs tsi yuô tâu gri. Txix thâuv HTX chos thiêz tsiv uô cà phê kaz, HTX tsưr ziv tsiv uô muôx qơư, chuôz zênhx jông sâu đê têx txir nhôngk mak pêz chiê lơưr sâu đê 100% têx txir siêr thiêz tsar ndê gri trâu chor chuôz zis co”.

            HTX Mé Lếch, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La li 150 ntâu ha txir na tâu pêx xênhv tiz jông tu trơưk cui tinhv, tsưr ziv kriê chiê shông zuôr txos txi txir ndư. Zơưv Nguyễn Hữu Tứ, Giám đốc HTX Mé Lếch heik pâuz: “Tsoz txir na zos tsoz chos phiv liv chos thiêz tu cơưk viv li HTX tưz uô lơưr têx tsưr ziv yiêz, lar heik zos tu jông trơưk têx tsưr ziv kriê thiêz zưs đêx hur si. Uô lơưr li heik co sâuv iz ha zos HTX yưv pênhr tas muôx 110-120 tsov đeiv nhiêx. HTX cux txuôk đros têx công ty, ciêz đrôngs chiê paz pêx xênhv muôs têx xiv huv txir ntông”.

          Đros thiêz 84 cxênhz ntâu ha tsoz chos nox txir, shông 2023 sâu đê tâu 450 cxênhz ntâu tênhr, tsar ndê 28% pir li shông 2022. Hâux lưv sâu zuôr, muôs têx kôngz shông no tror njiz trâul ntâu phiv liv, viv nhiêx sê muôs trâu chor ciêz đrôngs châu Âu thiêz Hoa Kỳ siêz; tsi muôx doanh nghiệp muôx pênhr xưv muôs têx hax huv trâu luôs 2 chas têz qơưk viv li phênhv ntâu tsuôk zos piêr kriê xưz. Ciêz đrôngs sâu zuôr têx hax huv phênhv ntâu zos Trung Quốc, tsênhv thâuv co ho uô đrux ntov têx cui tinhv lok zuôr muôs kôngz nuv. Zơưv Nguyễn Văn Bắc, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Sơn La heik pâuz: “Tỉnh Sơn La cux tưz hux jos đros Bộ Công thương li Cục muôv muôs điện tử thiêz kinh tế sôr, cxuô taz viv muôv muôs điện tử tsưr tsix têx lớp cơưv shâuv txux chi tsưr ziv, paz max doanh nghiệp, HTX, têx qơư tsiv uô, pêx xênhv gra siêz tsưr ziv piêr kriê, muôs xiv huv sâuv điện tử. Tỉnh cux tưz cxaz chuôz hội ciêz ASEAN Trung Quốc jiês tiv 23 ntơưv TP Nam Ninh, Quảng Tây, Trung Quốc, iz hâur têx xor xưv cxiz muôv muôs lox yax hâur shông tâu tsưr tsix ntơưv Trung Quốc”.

           Sir jos hla đhâu iz shông muôx ntâu phiv liv, uô kôngz lôngk trơưk têk, sâu tâu nju, tsôngv pêx xênhv Sơn La ziv truôx siêz đuô zuôr sir jos khưr huôv tsar uô nox chiê uô tâu ntâu đuô, qir txix têx hnuz hâur shôngk shông yiêz./.

Thanh Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv

Lênhx nênhs uô tâu hâux lưv jông nhoz jos Chăm Bình Thuận

          Jos Phò Trì, xã Tân Thắng, huyện Hàm Tân nhiv no muôx 562 ziv chuôz zis, hâur co muôx 395 ziv zos tsôngv box Chăm lơưr tôn giáo Bà ni. Têx shôngk jê ntơưv no, tsôngv box jos Phò Trì luz nênhx muôx ntâu hlôngr yiêz, tiv zix zos txix thâuv muôx tsưr ziv cxiv tsa nôngx cxênhz yiêz. Ntâu txix cêr muk lok hâur jêx jos tâu nquôr bê tông jông muk, pox nhuôk li tsêr nhoz tâu cxiv uô truôx jông….Qênhx shênhx txiv ngaz, cêr niêv côngv siêz tas nro tsôngv box hâur jos tâu tuôr truôx. Khov co, jos Phò Trì, xã Tân Thắng 9 shông tsi so tax jos vênhx huôv. Shông 2023 jos tâu côngz jênhv zos jos nôngx cxênhz yiêz. Lơưr tsôngv box hâur jos, têx hlôngr yiêz jông co khov muôx zơưv Huỳnh Văn Cơ, lênhx nênhs muôx 20 shông uô tsar jos thiêz cux zos lênhx txir ndâux txir luk nhoz jos Chăm li têx gôngr côngv lok six ntâu. Heik lok tsar jos, lênhx txir ndâux txir luk nhoz hâur zuk jêx jos, zơưv Thôn Văn Tàu puz pâuz: “Zơưv Cơ lok six moz siêz uô hâux lưv, đros txơưx jênhv zos tsar jos zơưv lok six sir jos đros pox nhuôk uô luôk hâux lưv, lênhx tưs phêv liv, lênhx tưs njiz trâus têx môngr tsi jông zơưv puôr lênhx sik côngv paz max”.

          Yuôr zơưv Thông Văn Linh, Phưv Chủ tịch UB xã Tân Thắng, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận puz pâuz, jos Phò Trì li ntu huôv tsar, thâuv tưs cux muôx zơưv Huỳnh Văn Cơ li têx sir jos paz max: “Zơưv Huỳnh Văn Cơ zos tsar jos, zơưv cux tâu tỉnh côngz jênhv zos lênhx txir ndâux txir luk nhoz thax tsav tsôngv box mênhx cxưx Chăm nhoz no, paz jos Phò Trì tax jos nôngx cxênhz yiêz hâur xã. Zơưv li lênhs tov phênhv ntâu puôr lênhx tâu pox nhuôk jông siêz, njênhs njôngr txos”.

          Chiê paz pox nhuôk nênhs Chăm nhoz jos Phò Trì muôx hâux lưv uô truôx tul, muôz siêz phênhv sâu, ntu đhâu, zơưv Cơ tưz vênhv tôngv tâu 4 lớp krêz kriê hâux lưv uô lur hnuz đros 115 học viên. Tsênhv qơư kriê hâux lưv uô Hàm Tân kriê ntơưv jos têx hâux lưv li: xơưk pax ntâuz, tu zus thú y, sơ cấp cxiv tsa, chos jâuz taz por. Zơưv Huỳnh Văn Cơ puz pâuz cxaz: “Tas nro 3 taz viv no sik đros paz chiê uô jông zuk jênhv vưv. Tsênhz mênhx đhâu sik côngv tưz thix ziv sik njiz, muôx têx tsưr ziv jông chiê paz pox nhuôk. Li nhiv kruôr đhâu, têx qơư tsi tâu muôx tênhv tênhz mak nhiv no tưz tâu chaz tênhv tênhz lok txos, cêr muk lok phêv liv, nhiv no tưz vênhv tôngv tâu chiê kho đuô”.

          Đros têx zuk li têx luôk hâux lưv uô tâu tsênhv tsênhz co, zơưv Huỳnh Văn Cơ zos iz hâur 2 lênhx txir ndâux txir luk tâu Ban mênhx cxưx tỉnh Bình Thuận xeir cxaz chuôz Tsaz yênhx “Jêx jos li qơư khov txos”, kruôk têx lênhx txir ndâux txir luk jông hâur tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs thax tsav ntus đriv sâuv tas nro têz qơưk. Txix zuk li chênhz zênhv, pâuz lok phongz cxưx, vênhx huôv chax chês mênhx cxưx Chăm đros thiêz cêr moz siêz uô hâux lưv, zơưv Huỳnh Văn Cơ ziv hnuz ziv gôngr côngv muôx chêx cuk trâu jos Chăm li têx hlôngr yiêz. Tsôngv box jos Phò Trì, xã Tân Thắng, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận seiz zơưv zos iz lênhx thơưx hâur cxiv tsa jêx jos ziv hnuz ziv bluô nux jông jav./.

VOVTPHCM-Txâur Vax cxeik nhênhv