Sik côngv têk paz trâu chor cưk kriê ntơưr thax tsav trâus đêx ngaz cuôr Sơn La uô ntêx piz cơưv shông cơưv yiêz

1 ciêz ntâu đhâu, canr bôv, cưk kriê ntơưr, bôv đôiv Pênhz phax đros pox nhuôs hâur jok cux tsênhv kho đuô tsik tâu tiêr têx trâus đêx ngaz cuôr ruôr hiêv ntơưv 2 tsêr cơưv jok Puông thiêz jok Là, Tsêr cơưv nhuôv zâu Hoa Hồng, xar ntus đriv Chiềng Khương, Sơn La. Caz đêx ngaz siêz xar muôx 2 thiêr cux tsênhv nhoz trơưr sâuv faz nja lớp cơưv ntơưr, chor trôngx tos, chuôz zênhx kriê thiêz cơưv ntơưr, yênhx puô đêiv puô tsêr lớp, chor ntơưr đuôz đaz nênhs, txos chor chưx mêv… tưz trâus puôk tsuôx tas, trâus đêx ngaz, plox hâur chor cuô ar. Pos Đỗ Thị Lanh, Hiệu trưởng Tsêr cơưv nhuôv zâu Hoa Hồng, xar Chiềng Khương puz pâuz: 2 luz tsêr cơưv no nhoz kuôk tsêr cơưv tsênhv qơư đhâu tuk đêx Sông Mã, zos tsôngv box Khơ Mú thiêz Thái têx tuz nhuôs kror qơư cơưv ntơưr. Shông tưs txos chêix ntux nas, luz tsêr cơưv no cux trâus đêx ngaz, ciês shông no đêx pur siêz tưz uô ruôr hiêv tas ntâu, njuôk xav tas xar muôx 1 tiv đêiv: “Vax tsêr cxuô zav, faz nja trâus puôk tsuôx tas ntâu, lớp cơưv trâus xưz plêz tas; chuôz zênhx trâus cuôr yôngz, puôk tsuôx tas, tror sir zôngv tsik tâu lơưv. Uô ntêx tsêr cơưv sir jos kho đuô txix chiê cưk kriê ntơưr thor chor lưx lươngv muôx vax huôv sâuv thax tsav paz uô vêv xênhz, cxaz nzir chor trôngx tos ntơưv tsêr cơưv tsênhv qơư muk… Tsêr cơưv vav tiêk zuôr tâu paz têx chuôz zênhx cơưv ntơưr, tuv trâu chor chuôz zênhx, têx zav uô si đrâuv jôngr… chiê kho đuô trâu chor nhuôv hâur shông cơưv 2025-2026”.

Hok ntơưv xar Bó Sinh, tuk qox đêi hla đhâu đêx Sông Mã tưz trâus poz vâu đhâu muôx đêx huôv lox uô trâu 186 ziv chuôz zis nhoz 2 jok Nà Nghiêng thiêz Pá Ngay trâus cêv kuôk. Tas nro chor nhuôv zâuv, shux xênhz cxênhx iz thiêz cxênhx oz nhoz ntơưv 2 luz jok no zuôr tuôx cơưv tsik tâu ntơưr uô trâu chor cưk kriê ntơưr, shux xênhz, chor uô niêv uô txir thiêz chinhr quyền ntơưv qơư lok six cxơưx; tiv zix zos chor nhuôv zâu tsuv tuôx cơưv ntơưr thiêz tror muk tsêr hâur hnuz… Lơưr zơưv Đinh Văn Kiên, Phưv Chủ tịch Ủy ban xar Bó Sinh, xar tưz hêik trâu cấp muôx vax huôv pâuz thiêz hêik pâuz iz cxiê tsưr ziv uô ntêx, chiê paz trâu chor shux xênhz tuôx cơưv tâu ntơưr thâuv kriz cơưv shông cơưv yiêz: “Uô ntêx hâur hli 8 no, xar hêik trâu cấp muôx vax huôv paz cov chor shux xênhz muk lok tâu, tsênhv tsênhz nhoz ntơưv no zuôr sir zôngv tsưr ziv uô phà, fuôx muk lok đhâu đêx, chiê xa thiêz tok chor shux xênhz. Muk ntêr, Ủy ban xar tưz hêik trâu thênhv siêz pâuz, vav tiêk zuôr tâu yưv pênhr uô qox hla đhâu đêx, cov tâu ziv nzor mak ziv jông chiê phưx vưv trâu pêx xênhv thiêz shux xênhz muk lok”.

Lơưr Sở Zoz zux tỉnh Sơn La hêik pâuz, tiv lok nas lox đhâu coz chuô sôr 3 thiêz muôx đêx ngaz cuôr thâuv kaz hli 7, hâur hlik hli 8 nhiv kruôr đhâu, chor tsêr cơưv nhoz têx jêx jok ntơưv chor xar Chiềng Sơ, Mường Lầm, Bó Sinh, Huổi Một, Chiềng Khương… thax tsav huyện Sông Mã kuz tưz trâus ruôr hiêv, trâus đêx ngaz, ar poz lok trâu hâur têx tsêr lớp cơưv ntơưr.

Iz cxiê tsêr cơưv trâus puôk tsuôx qơư uô jâuz mor nox; têx faz nja, cxiv luôs tênhv, đêx; chuôz zênhx kriê thiêz cơưv ntơưr… Nganhx Zoz zux tưz chox kriê tsêr cơưv ntơưr sik côngv đros chor lưx lươngv muôx vax huôv thiêz pêx xênhv sir jos kho đuô chiê paz trâu chor shux xênhz tuôx cơưv tâu ntơưr hâur shông cơưv yiêz huv zos lơưr tsưr ziv tưz tso tơưv. Taz sik, đros chor tsêr cơưv ntơưr, thax tsav trâus ruôr hiêv ntau, cxuô cấp, cxuô nganhx thiêz tsêr cơưv ntơưr vav tiêk zuôr muôx côngv thôngx, chor nênhs siêz jông sik côngv têk paz cxuô kror tsuv muôx uô ntêx thiêz muk ntêr, chiê muôx txâuk têx chuôz zênhx, cxuô zav trâu hâux lưv kriê thiêz cơưv ntơưr, cux li kho đuô têx kror phiv liv sâuv chor cêr tuôx tsêr cơưv ntơưr, paz ngaz tuk jông trâu cưk kriê ntơưr thiêz shux xênhz ntơưv têx qơư trâus đêx ngaz cuôr ruôr hiêv sâuv thax tsav tỉnh Sơn La./.

Lê Hạnh-Lik Thox cxêik nhênhv

Hluôk nênhs Lào Cai sir jos cxiv tsa têz qơưk hâur ntu hlôngr yiêz thiêz huôv tsar

Đros thiêz tsưr ziv, txix thâuv tsênhv zâu lok xar huôv tsar uô ju lix chiê por hưv, tuôr tsês jêx jok, nênhs Hà Nhì têx txux vênhx huôv jông, shông 2018, Ly Xá Xuy nhoz xã Y Tý, huyện Bát Xát (kuz), tỉnh Lào Cai, nhiv no zos xã Y Tý, tỉnh Lào Cai tưz quyết định huôv tsar uô nox txix uô qơư txeik tok kruô tuôx nhoz, so ndis shuôs têz qơưk uô si. Xuz thơưx, tix lâus Xuy njiz trâus tsi tsơưs phiv liv li: Tsi tâu muôx tsưr ziv uô, tsi muôx pênhr, tsi tâu muôx tsưr ziv piêr kriê, hu zâuv tsôngv kruô lok sik cxiv kho, uô jông qơư txeik tok kruô. Txơưv li ntơư, taz sik đros trâu têx sir jos, Ly Xá Xuy tưz bax cơưv shâuv tsưr ziv đhâu têx lớp cơưv cxaz txux chi, luôs lưv tus tsưr ziv huôv tsar uô tâu jông. Thiêz hâur ntu hlôngr yiêz, huôv tsar uô trơưk sâuv mạng xã hội zos iz kro jông chiê buôk ti, hu zâuv chôngz lênhx ntâu tus kruô pâuz txos, chênhr viv li tix lâus Xuy tưz zôngv Facebook, Zalo, Tiktok chiê piêr kriê têx đuôz heik lol Y Tý. Tix lâus Ly Xá Xuy-Tsưr qơư txeik tok kruô nhoz so uô si Y Tý heik: “Nhoz Y Tý mak zuôr muôx cheix huôz ha sơưr, muôx cheix blêx siêr, cheix uô liêx.... Iz chas ntơư, tsênhv muôx tsôngv box Hà Nhì ntênhs hội hur si thiêz. Thâuv ntêx tsi tâu zôngv Facebook, Zalo đros trâu huôv tsar lax luôv mak kruô lok six tsơưs, tsi chôngz. Taz sik iz txix thâuv zôngv mạng xã hội chiê nthuôr đêz đar cxuô tsar zav jông trâu chôngz lênhx ntâu tus pâuz txos, têx lênhx kruô tuôx trâu Y Tý cux li homestay tưz ntâu đuô”.

Tsi tiêk ntơưv Y Tý, nhoz cxuô thax tsav qơư hâur Lào Cai-txix hâur đrôngs txos jêx jok tox siêz puôr lênhx zôngx ziv njiz thiêz pov chor lênhx hluôk nênhs muôx txux chi, xar tsưr ziv jông huôv tsar uô têx nuv jông siêz, uô nox uô hnar, cxiv tsa jêx jok yiêz, hlôngr yiêz sôr.... Lơưr têx hâux lưv uô co phênhv ntâu zos cxơưz paz trâu têz qơưk huôv tsar txix têx nuv uô tsênhv tsênhz, sik đros thôngx siêz, siz cxơưz, siz paz.

Ntơưv Sa Pa, uô lơưr Đêx anr hâux lưv tso tơưv “Sa Pa hur jông”, đoanx hluôk nênhs phường Sa Pa tưz fuô uô ntâu hâux lưv tsênhv tsênhz paz por hưv tênhx qơư, nthuôr đêz đar cêr uô nênhx jông, tsưx phưv thax tsav, qơư nhoz hur si, đu lus chiê cxuô lênhx cxuô zôngx ziv tus muk lol ndis uô si seiz têz qơưk.

Lar heik zos “hnuz ciêz hur jông”-đoanx hluôk nênhs hux jos đros chi bộ, tsưr jok thiêz tsôngv pêx xênhv qêz suô, luôx đoz têx đrox 2 saz ntus cêr muk lol hâur jok, thax tsav tsôngv box nhoz thiêz qơư ju lix cov đu lus, hur si. Tix lâus Trần Hồng Hải, Phưv Chủ tịch MTTQ, Bí thư Đoanx hluôk nênhs phường Sa Pa, tỉnh Lào Cai heik pâuz: “Hâur ntu zuôr txos, đoanx hluôk nênhs tror sir jos uô ntêx nyuôs hâur cxuô luôs hâux lưv por hưv tênhx qơư, fuô uô têx hâux lưv huv đros trâu ntux txơưr txar thiêz huôv tsar truôx. Hâur Đêx anr “Sa Pa hur jông”, hluôk nênhs zos têx lênhx uô ntêx nyuôs cxiv tsa vênhx huôv ju lix jông, vav mênhx, tsi muôx vuôz tsuôz kiêk nênhs, sik đros tsưx phưv truôx têx txux chi cêr nênhx vênhx huôv jông tsi chiê pôngz plox”.

Hluôk nênhs Lào Cai tsưr ziv cxiv tsa têz qơưk tsênhv jux juk uô tâu truôx jông txix têx nuv uô tsênhv tsênhz, sik thôngx siêz, nthuôr đêz đar trâu 2 chas thax tsav, jêx jok cơưv shâuv, uô trơưk.

Txix hâur shôngk shông 2025 txos nhiv no, hâur thax tsav tỉnh Lào Cai tưz fuô uô 660 ntâu côngz trênhx, hâux lưv hluôk nênhs, xav hur si tsiv gri nhos 12 tyv đeiv ntâu. Yênhx châuv jiês uô têx nuv jông siêz tâu tsưr tsix, paz yênhx cxênhz lênhx nênhs txov nhêv. Iz chas co, xar muôx 250 trâur nuv kinh tế zos hluôk nênhs uô tsưr cux tsênhv fuô uô truôx jông, muôz hâux lưv uô trâu chor hluôk nênhs, tsôngv pêx xênhv hâur thax tsav. Lar heik li: Tix lâus Jêz Xênhv Zax (nhoz xã Mù Cang Chải) huôv tsar uô ju lix côngv thôngx; Lục Vân Anh nhoz xã Lục Yên uô lơưr công nghệ siêz hâur huôv tsar uô kôngz; tix lâus Lý Văn Minh nhoz xã Tả Củ Tỷ huôv tsar tu têx yuôx zêx lâul. Tix lâus Hoàng Mạnh Linh, Phưv Bí thư Tỉnh đoanx, Tsar ban côngz xưv đoanx hluôk nênhs tỉnh heik: “Hâur ntu zuôr txos, pêz zuôr tror thôngx ziv, fuô uô jông cxuô luôs hâux lưv zok muôz trơưk li hlôngr yiêz sôr-hluôk nênhs tsuv uô ntêx nyuôs, lar heik zos uô ntêx nyuôs sir zôngv AI chiê phưx vưv têx hâux lưv, huôv tsar kinh tế-xã hội”.

Đros thiêz kror tưs muôx hâux lưv hnhar, phiv liv, hluôk nênhs uô ntêx nyuôs, chor hluôk nênhs Lào Cai tsênhv jux juk khav tinhv pưs txux zos têx lênhx uô ntêx nyuôs hâur cxuô cêr nuv. Iz côngz trênhx, iz tsưr ziv, hâux lưv uô tsênhv tsênhz nhiv no chênhr zos đas jos cxơưz paz cxiv tsa Lào Cai muôx jos, vav mênhx, đros têz qơưk hlôngr yiêz, huôv tsar./.

Thừa Xuân-Riê Lâux cxeik, nhênhv