Txo grêk tsơưs cêr cxơưx chor nhuôv zâu nhoz tox siêz Sơn La trâus pôngz đêx thâuv txos chêix so sor

Chor jiês cơưv nzir kriê txux chi uô luôv đêx tưz paz trâu môn cơưv no sưv jê đuô trâu chor shux xênhz, nhuôs zâu nhoz thax tsav ntus đriv Chiềng Sơn, thị xar Mộc Châu, Sơn La. Chor tsưr ziv uô luôv đêx tâu cưk kriê thể dục kriê ciês tưz zos yênhx têx txux chi jông paz trâu chôngz lênhx shux xênhz Tsêr cơưv Cxênhx iz Chiềng Sơn. Bùi Xuân Chiến, shux xênhz lớp 5A2 hêik pâuz:“Pêv lớp cưk kriê ntơưr tưz kriê trâu cur tsưr ziv uô luôv đêx, lok tsêr cur hêik niêv txir zuôr tsov iêr chox uô luôv đêx thiêz hêik niêv txir paz kriê trâu cur uô luôv đêx, chiê por vêv tâu trâu zuk thâuv grêk muk hâur đêx…”

Chor nhuôv cux tâu shâuv đơưk kho cxuô kror thâuv trâus pôngz đêx thiêz tsưr ziv phax tar txiêz nanv, ngaz tuk ntơưv têx cưx đêx, cưx ha, têx pak đêx… Zos nênhs kriê ciês têx txux chi, thiếu tá Nguyễn Quang Hướng, nhân viên quân y Zênhx Pênhz phax Chiềng Sơn puz pâuz:“Thax tsav tsênhv txov nhêv, viv li yênhx shông txos trâu chor nhuôv chêix so sor, taz viv côngv đros tsêr cơưv ntơưr, xar tsưr tsix kriê trâu chor nhuôv, đros siêz xar tiêk paz txo grêk tsơưs qênhx shênhx chor nhuôv trâus pôngz đêx lok sik têx phiv liv txơưr muôx yưv”.

Kriê têx txux chi, tsưr ziv phax tar trâus pôngz đêx thiêz trâus saz trâu chor shux xênhz tưz txêik tâu cxuô cấp, cxuô nganhx sir jos đros uô; taz sik hâux lưv kriz uô tsênhv yuôr ntâu kror phiv liv tiv cxuô kror tsênhv muôx tsik tâu txâuk.

Cưk kriê ntơưr Quách Công Cường, Nênhs sêiz car Tsêr cơưv Cxênhx iz Chiềng Sơn hêik pâuz:“Hâux lưv kriê uô luôv đêx trâu chor nhuôs mak hâur tsêr cơưv cux tsênhv tsik tâu muôx qơư, phênhv ntâu chor cưk kriê tsuôk kriê đhâu ntâuz ntơưr xưz. Tsik tâu muôx qơư chiê kriê ciês trâu chor nhuôv uô luôv đêx. Sâuv thax tsav cux tsik tâu muôx kror qơư tưs chiê paz kriê trâu chor nhuôv uô luôv đêx. Chênhr viv li, tsêr cơưv côngv đros chinhr quyền thax tsav qơư thiêz shux xênhz niêv txir sir jos yax kriê trâu chor nhuôv pâuz chiê paz txo grêk tsơưs txiêz nanv muôx yưv”.

No cux zos qênhx shênhx cxuô nhoz tas nro chor tsêr cơưv ntơưr sâuv thax tsav thi xar Mộc Châu, Sơn La. Đrâuv kriê têx txux chi uô luôv đêx, phax tar txiêz nanv trâus pôngz đêx đros kriê môn thể dục, chor jiês cơưv ngoại khóa; chor tsêr cơưv tưz sik côngv thiêz paz trâu chor shux xênhz tâu cxaz chuôz chor tsaz yênhx kriê uô luôv đêx, phax tar txiêz nanv trâus pôngz đêx zos Sở Vênhx huôv, Thể thao thiêz Du lịch, lưx lươngv cảnh sát phax cuz tuô cuz thiêz chơưv paz tsưr tsix; paz trâu shux xênhz thiêz shux xênhz niêv txir xêir tsov qơư cơưv, kriê uô luôv đêx muôx txâuk cxuô kror chiê chor mê nhuôv muk cơưv uô luôv đêx, paz muôx nzir đas jos, txux chi…

Taz sik, lơưr zơưv Ngô Ngọc Toàn, Trưởng Phòng Zoz zux thị xar Mộc Châu, chor qơư kriê uô luôv đêx muôx txâuk cxuô kror sâuv thax tsav tsênhv tsơưs, tiv zix zos ntơưv têx qơưk nhoz đêz, tox siêz mak chuôs li tsik muôx. Cơưv uô luôv đêx tsuôk zos niêv txir, cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis siz kriê xưz. Đros qênhx shênhx kinh têr ntơưv cxuô thax tsav qơư tsênhv muôx tsik tâu txâuk, chor niêv txir hluôk tsik so muk uô hâux lưv, uô nox đêz, tsik muôx six hơưv sêiz shuôk, kriê trâu zuk têx mê nhuôv… cux uô phiv liv ntâu txos trâu hâux lưv kriê trâu chor mê nhuôv uô luôv đêx, cux li phax tar txiêz nanv trâus pôngz đêx:“Pêz vav tiêk zuôr txos no zuôr tâu têz qơưk paz chiê yưv pênhr cxiv uô chor qơư uô luôv đêx trâu hâur têx tsêr cơưv ntơưr, tiv zix zos chor tsêr cơưv nhoz đêz, tox siêz, thax tsav tsênhv yuôr ntâu txov nhêv chiê cưk kriê ntơưr muôx txâuk cxuô kror kriz uô kriê têx txux chi uô luôv đêx trâu chor mê nhuôv ciês hâur tsêr cơưv ntơưr… Đuô li, pêz cux hêik cxuô thax tsav qơư, chor jêx jok muôx hêik kriê têx qơưk phiv liv zôngx ziv trâus pôngz đêx chiê shux xênhz niêv txir thiêz chor shux xênhz pâuz tâu, txar jav tsik chiê muôx yưv têx txiêz nanv pôngz siêz”./.

                                                                                                      Lê Hạnh-Lik Thox cxêik nhênhv

Điện Biên siv ADN nriêr liệt sĩ tsi tâu xav tênhv tâu xor mông

          Nhiv kruôr đhâu, liệt sĩ sâuv thax tsav tỉnh Điện Biên li 90 ntâu lênhx nênhs cxênhz jê tưz tâu Công an têx xã, phường tsưr tsix chox muk tsêr kruô Trúc An (Công an tỉnh Điện Biên) chiê uô hâux lưv sâu zuôr mẫu ADN, phưx vưv njuôs siv Gene. Têx lênhx nênhs no gra lơưr đuôz shav, ntâuz ntơưr, chuôz zênhx đros têx siêz xar zuôr nriêr tâu zuk li nênhs cxênhz jê tưz tâu tas siv nênhx hâur têx shông tir ntâuk tros châuz Pháp.

          Pos Nguyễn Thị Tẹo (nhoz xã Thanh Hưng, huyện Điện Biên) muôx tul cưr tâu tas siv nênhx thâuv uô jênhv vưv ntiêx têz nhoz têz qơưk Lào puz pâuz, tsov lơưr têx ntâuz ntơưr, njiz têx đồng đội kuz chiê nriêr. Têx sir jos co puôr lênhx tsi muôx chêx cuk. Thâuv têz qơưk krêz uô tsaz yênhx siv mẫu ADN, pos Tẹo zos iz hâur têx lênhx nênhs xuz thơưx ntơưv xã đăng cir cxaz chuôz. “Cur xar njôngr no zos jiês paz cur nriêr tâu cur tul cưr tưz tâu tas siv nênhx”; pos heik.

          Thượng tá Đinh Thanh Sơn- Tsar phongx cảnh sát seiz car hành chính lok trật tự xã hội (Công an tỉnh Điện Biên) puz pâuz: tsaz yênhx njuôs siv ADN trâu liệt sĩ li nênhs cxênhz jê zos nganhx công an li iz hâur têx jênhv vưv coaz tsôngv hâur uô Đề án 06. Thâuv sâu jênhv ADN zuôr tâu chox lok Gene, njuôs siv đros têx poz cxa chiê xav tênhv xor mông lênhx liệt sĩ co.

          Nhiv no tỉnh Điện Biên tsênhv thôngz sâu xor mông 867 lênhx Liệt sĩ trâu sâuv cxix luôk dữ liệu têz qơưk lok tsôngv box. Taz sik, tsênhv yuôr 442 lênhx liệt sĩ tsi tâu xav tênhv tâu xor mông qơư nza. Jiês njuôs siv no tsov cưv njuôs xav 92 lênhx nênhs cxênhz jê li ADN, hâur co muôx 6 lênhx niêv VN zênhz shông zos têx lênhx nênhs xuz thơưx tâu njuôs siv.

          Tsaz yênhx zos Công an tỉnh Điện Biên sik côngv đros Cục cảnh sát seiz car hành chính lok trật tự xã hội (Bộ công an) thiêz Công ty CP GeneStory krêz uô. No zos taz viv uô côngz xưv njuôs siv Gene sâuv công nghệ yiêz, paz chuôz tsar chêx cuk njuôs siv thiêz xav tênhv tâu xor mông liệt sĩ.

          “Hâux lưv hu liệt sĩ li nênhs cxênhz jê tuôx chiê muôz mẫu ADN zos iz phêv liv tiv zaoz thôngz lax muk lok; phênhv ntâu liệt sĩ li nênhs cxênhz jê tưz muôx hnuz nhôngs siêz, lax muk lok. Pêz tsênhv sir jos sik côngv đros chính quyênx chiê vênhv tôngv, paz tsôngv box muk lok, taz por trơưk tsưr ziv tso tơưv”. Trung tá Đinh Xuân Tuyên-Tuêv tsar Phongx cảnh sát seiz car hành chính lok trật tự xã hội (Công an tỉnh Điện Biên) puz pâuz.

          Uô ntêx co hnuz 13/7/2024, Bộ công an thiêz Bộ lox tôngv thương binh thiêz xã hội tưz yênhx lix Zênhx hangx Gene liệt sĩ tsi tâu xav tênhv tâu xor mông thiêz nênhs cxênhz jê. Zênhx hangx tâu yênhx lix thâuv tas nro têz qơưk tsênhv yuôr 300 cxênhz ntâu liệt sĩ tsênhv tâu phâus ntơưv 3 cxênhz ntâu qơư nza tsi tâu pâuz tsênhz xor mông lênhx nênhs, zuôr xar 200 cxênhz liệt sĩ tsi tâu tâu nriêr pov.

          Zênhx hangx no li tsưr ziv zos txos shông 2030 zuôr njuôs siv muôx nhos 20 cxênhz mâĩ ADN, sir jos xav tênhv 60% chor poz cxa tsi tâu pâuz xor mông. No zos iz hâur têx trus coaz tsôngv hâur côngz xưv ndo txiêx pâux njik thiêz cxiv tsa cơ sở dữ liệu bê têx liệt sĩ sâuv tas nro têz qơưk./.

(Vũ Lợi-Txâur Vax cxeik nhênhv)