Lào Cai seiz car truôx grê muôs cxuô zav hax huv đhâu chuôz ndê nhiêx hli

          Jênhv nhiêx hli yiêz txix ciês hâur hli 7 xiêz, nzor đuô jiês chuôz ndê nhiêx hli uô ntêx co, pos Trần Thị Hòa thiêz têx cán bộ so lâuk nhoz Phường Cốc Lếu, TP Lào Cai zos iz hâux lưv tôngv vênhx lox thâuv tưz txos ntu lâuk. Ziv shir phaz đuô thâuv nhiêx hli chuôz ndê, luz nênhx zuôr muôx ntâu hlôngr yiêz.

          “Nênhs so lâuk li zoz qơưx phênhv ntâu zos phưx vưv luz nênhx niêx hnuz viv li cur pov grê chuôz ndê mê njik li no zos huv đros, tsi txơưr txar ntâu lok jiês tov ntêx. Li jâuz mak txos kaz chiv cheix ndê txos 15 cxênh, yuôr fênhx yax mak tsuôk muôx nhos 10 cxênhz iz cir, grê greix mak chuôz ndê mê njik”

          Lơưr zơưv Phạm Văn Hồng, Chủ tịch Công đoàn nganhx zaoz zux Lào Cai, chuôz ndê nhiêx hli zos zuôr xar 18 cxênhz lênhx nênhs lox tôngv hâur nganhx li siêz xar njôngr, phênhv ntâu zos cưk kriê, taz sik đrâuv co cux zos cxơưx viv grê cxuô zav chuôz ndê. Tsi tâu heik txos Lào Cai li têx kror jông, ntâuk thax tsav grê cxuô zav siêz đuô phênhv chungz fênhx thiêz nhoz tas nro têx qơư co puôr lênhx muôx têx cưk kriê zos têx lênhx nênhs trâus zênhr shar:

          “Pir li nhoz têx thax tsav ju lix li Sa Pa, Bắc Hà, cux tsuv sâu zuôr thiêz xênhz huôx xưk li kruô ju lix. Yuôr nhoz têx qơư tox siêz, nhiêx thâux hax huv muk co cux siêz đuô têx thax tsav qơư kis. Pêz lok six xar njôngr uô li chas chiê tuôr truôx tâu grê niêv ciêz li ntu no mak hâux lưv chuôz ndê nhiêx shar thiêx li paz jông trâu cưk kriê luz nênhx”.

          Pheiz kênh đros nênhs lox tôngv li cêr cxơưx, zơưv Ngô Đức Ảnh, Giám đốc Sở tài chính tỉnh Lào Cai puz pâuz, uô ntêx grê niêv ciêz Lào Cai tsênhv truôx tul, tso pov Lào Cai li chỉ số grê sir zôngv 6 luz hlik hâur shôngk shông 2024 chuôz ndê 1% ntâu pir đros tsêz no. Lơưr zơưv Ảnh, đrâuv tiv phaz li têx sir jos seiz car, trung ương li tsênhv chêi nhiêx txiêx đros chor hax huv ziv hnuz ziv muôx ntâu zav cux zos têx tsênhv gôngr phênhv uô truôx tul grê niêv ciêz:

          “Tiv zix, đhâu jiês moz Covid-19 huôv xênhz, hâux lưv cungz-sir zôngv xiv huv đhâu muôv muôs điện tử huôv tsar, khov co cux txu grês qênhx shênhx chuôz ndê grê li têx hâux lưv zuôr muôs đrâuv niêv ciêz”

          Lơưr pos Ngụy Phí Kiều Vân, Tsar Ban kinh têr-nhiêx txiêx, HĐ tỉnh Lào Cai, chiê hâux lưv chuôz ndê nhiêx hli muôx ziz njiêz, thôngx cxix tsi uô niêv ciêz txơưr txar, grê têx jix vuv côngz nhoz tiv phaz no no cux tâu tuôr truôx, tiv zix zos y tế, zaoz zux.

          “Ciês nhoz Trung ương jiês no tsênhv muôx iz cxiê zav nhiêx phí tsuv txu grês viv li tsi muôx lik zơưx tưs zuk ho cui tênhv chuôz ndê. Chênhr viv li khav tênhv tiêk hâux lưv chuôz ndê nhiêx shar cơ sở tsi zos chuôz ndê têx zav grê jix vuv cux xưk li têx nhiêx phí cxuô zav”.

          Lơưr zơưv Trịnh Xuân Trường, Chủ tịch UB tỉnh Lào Cai, txơưv lênhx nênhs tâu chuôz ndê nhiêx hli tsav tsi ntâu hâur kinh têr, taz sik cux uô muôx qênhx shênhx “chuôz ndê grê lơưr niêv ciêz” viv li tsuv seiz car jông.

          Chiê uô Thủ tướng chính phuv li côngz tênhv 61 lok chuôz tsar seiz car grê, nhiv kruôr jê ntơưv no, UB tỉnh Lào Cai cux tưz muôx ntâuz ntơưr chox kriê têx nganhx, tiv phaz seiz njôngr niêv ciêz, chuv tôngv muôx tsưr ziv tsi chiê muôx yưv qênhx shênhx chuôz ndê grê, tiv zix zos đros têx hax huv sir zôngv, zav nox, chuôz zênhx cxiv uô tsêr nhoz, xiv huv ju lix…

          “Tror chuôz tsar côngz xưv qênhz yuôx, seiz car, zos muôx uô cxâuv, tsuv bluô thiêz tik cêr cxâuv cov txos qơư, chiê chuôz ndê nhiêx hli mak cux taz por tsôngv box, doanh nghiệp li luz nênhx, tsi zos chuôz ndê nhiêx hli mak ho chuôz ndê grê niêv ciêz”./.

          An Kiên-Txâur Vax cxeik nhênhv

Têx cik txos tâu sơưv BHXH trâul pôngz hâux lưv uô

Trơưk li BHXH Việt Nam, cui tinhv ntơưv grê 49 chei nuv uô shông 2013, nênhs lox tôngv tsênhv thêv bảo hiểm trâul pôngz hâux lưv uô tâu sơưv têx nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô thâuv muôx txâuk têx li đrav kaz:

Tiv iz, tso tsês tsi uô hâux lưv, yưx têx lênhx lox tôngv tưx tso tsês tsi uô hâux lưv tsi trơưk chei têz qơưk lok sik chor lox tôngv tsênhv tâu sơưv nhiêx hli so lâul, nhiêx paz trâul pôngz đas jos lox tôngv niêx hli.

Tiv 2, uô ntêx thâuv zuôr so hâux lưv, tưz thêv nhiêx trâul pôngz hâux lưv uô txưv txix 12 luz hlik tror zar sâuv hâur 2 shông đros thiêz nênhs lox tôngv uô hâux lưv lơưr hux thôngx xav hnuz nhôngs lok sik tsi xav hnuz nhôngs; tưz thêv bảo hiểm trâul pôngz hâux lưv uô txưv txix 12 luz hlik tror zar sâuv hâur 3 shông đros thiêz nênhs lox tôngv uô hâux lưv lơưr hux thôngx cheix chiv lok sik iz zav hâux lưv tưs txix 3 luz hlik txos iz shông.

Tiv 3, tưz nộp têx ntâuz ntơưr sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô ntơưv tsênhv qơư dịch vụ nuv uô trơưk cui tinhv.

Tiv 4, zok nriêr tsi tâu tâu hâux lưv uô đhâu 15 hnuz xav txix hnuz nộp têx ntâuz ntơưr sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô, yưx têx lênhx li: Muk uô tuz lênhv, uô công an; muk cơưv ntơưr txix 12 luz hlik tror zar sâuv; uô lơưr quyết định chox muk nhoz qơư choz kriê cêr uô nênhx, qơư chiv zênhk zax zênhz; trâul ntêk cxov; trâul nhoz  cêr cxâuv; muk nhoz saz đrâuv luôs 2 chas têz qơưk; muk uô hâux lưv saz đrâuv têz qơưk lơưr hux thôngx; trâul tuôs.

Chênhr viv li, zos nênhs lox tôngv muôx txâuk têx li heik sâuv lơưr cui tinhv mak tâu sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô.

Pok tâu gra chor nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô iz jiês thâuv tưz gra nhiêx BHXH iz jiês ntơư?

Lok têx li heik co, BHXH Việt Nam heik pâuz, têx ntâuz ntơưr, cui tinhv chiê tâu sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv trơưk chei nuv uô li đrav kaz:

Tiv iz, tso tsês tsi uô hâux lưv, yưx têx lênhx lox tôngv tưx tso tsês tsi uô hâux lưv tsi trơưk chei têz qơưk; tâu sơưv nhiêx hli so lâul, nhiêx paz trâul pôngz đas jos lox tôngv niêx hli.

Tiv 2, tưz thêv nhiêx trâul pôngz hâux lưv uô txưv txix 12 luz hlik tror zar sâuv hâur 2 shông ( lok sik txix 12 luz hlik tror zar sâuv hâur 3 shông) uô ntêx thâuv zuôr so hâux lưv.

Tiv 3, tưz nộp têx ntâuz ntơưr sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô ntơưv tsênhv qơư dịch vụ nuv uô trơưk cui tinhv.

Tiv 4, zok nriêr tsi tâu tâu hâux lưv uô đhâu 15 hnuz xav txix hnuz nộp têx ntâuz ntơưr sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô, yưx têx lênhx li: Muk uô tuz lênhv, uô công an; muk cơưv ntơưr txix 12 luz hlik tror zar sâuv....

Pok tâu sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô thâuv muôx txâuk têx ntâuz ntơưr, hnuz nhôngs tâu sơưv nhiêx hli so lâul?

Trơưk li chei nuv uô cui tinhv, têx chiê tâu sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô zos: Tiv iz, tso tsês tsi uô hâux lưv, yưx têx lênhx lox tôngv tưx tso tsês tsi uô hâux lưv tsi trơưk chei têz qơưk lok sik chor lox tôngv tsênhv tâu sơưv nhiêx hli so lâul, nhiêx paz trâul pôngz đas jos lox tôngv niêx hli.

Tiv 2, tưz thêv nhiêx trâul pôngz hâux lưv uô txưv txix 12 luz hlik tror zar sâuv hâur 2 shông (lok sik hâur 3 shông lơưr cui tinhv) uô ntêx thâuv zuôr so hâux lưv.

Tiv 3, tưz nộp têx ntâuz ntơưr sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô ntơưv tsênhv qơư dịch vụ nuv uô trơưk cui tinhv.

Tiv 4, zok nriêr tsi tâu tâu hâux lưv uô đhâu 15 hnuz xav txix hnuz nộp têx ntâuz ntơưr sơưv nhiêx paz trâul pôngz hâux lưv uô, yưx têx lênhx li: Muk uô tuz lênhv, uô công an; muk cơưv ntơưr txix 12 luz hlik tror zar sâuv; uô lơưr quyết định chox muk nhoz qơư choz kriê cêr uô nênhx, qơư chiv zênhk zax zênhz; trâul ntêk cxov; trâul nhoz  cêr cxâuv; muk nhoz saz đrâuv luôs 2 chas têz qơưk; muk uô hâux lưv saz đrâuv têz qơưk lơưr hux thôngx; trâul tuôs.

Iz chas co, tâu sơưv nhiêx  hli so lâul zos thêv txưv 20 shông BHXH, txâuk hnuz nhôngs so lâul.

Lok sâuv hnuz nhôngs so lâul, lơưr cui tinhv, txix shông 2021, nênhs lox tôngv txir nênhx hnuz nhôngs so lâul zos txưv 60 shông 3 luz hlik, pox niêv txưv 55 shông 4 luz hlik. Đhâu ntơư, iz shông tsar ndê nzir 3 luz hlik trâu lox tôngv txir nênhx, pox niêv tsar ndê nzir 4 hlik./.

VOV4-Riê Lâux cxeik, nhênhv