Tsưr ziv tưs truôx tuk trâu têx chuôz zis nhoz hâur tơư tox, ntus cưx đês cưx ha ntơưv Lào Cai hâur cheix nas chuô

Zuôr xar iz shông đhâu, ntơưv phường Yên Bái, tỉnh Lào Cai (muôz têx phường Đồng Tâm, Yên Ninh, Minh Tâm, Hồng Hà hâur TP Yên Bái kuz lok uô cê) nhiv no cux tsênhv yuôr lok six ntâu qơư zôngx ziv muôx tox xưz poz, lar heik zos thax tsav jok Đồng Tâm 16, thax tsav cêr Yên Ninh nhoz jê têx tuz lênhv tâu tas siv nênhx thâuv ntu tir ntâuk tros châuz tsưx phưv têz qơưk qơư nda hâur tỉnh, thax tsav cêr Điện Biên ntu cêik cêr 3,5 nhoz iz saz ciêz đrôngs Dũng Linh..... Zơưv Phùng Tiến Thanh, Chủ tịch ủy ban phường Yên Bái heik pâuz:

“Nhiv no pêz tsênhv qênhz shuôs, ntâuk grê đuô viv thâuv ntêx hâur thax tsav TP Yên Bái kuz muôx sôr laov, nhiv no mak sôr laov hâur phường zuôr txơưr, tsi thôngx li ntơư. Ủy ban tỉnh cux tưz chox kriê, choz trâu thâuv ntêx zos TP Yên Bái thiêz hâux lưv no phường Yên Bái zuôr zos qơư lênhk uô, cxiv tsa tsưr ziv heik muôz têx ar, qơư truôx tuk chiê yêik txar pêx xênhv têx thax tsav riêz nênhs, zôngx ziv njiz trâus tsi jông tiv ntux nas uô ntơư nhoz. Trơưk li tỉnh chox kriê, mak phường qênhz shuôs đuô, cxiv tsa tsưr ziv heik trâu tỉnh chiê taz por truôx tuk trâu pêx xênhv”.

Iz chas phường Yên Bái, nhiv no ntơưv ntâu xã, phường hâur tỉnh Lào Cai, lar heik zos chor xã tâu yênhx lix txix muôz iz cxiê xã, phường hâur têx huyện Lục Yên, Văn Yên, Trấn Yên, Mù Cang Chải, Trạm Tấu kuz....lok uô cê cux puôr lênhx zôngx ziv njiz trâus tox xưz poz thâuv txos cheix ntux nas chuô.

Nhiv kruôr đhâu, thâuv 9 six ntâu tsâuk ntux hmo 13/7, ntơưv jok Khe Qué, xã Xuân Ái, tỉnh Lào Cai (thax tsav xã Viễn Sơn, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái kuz) tưz muôx txuz tox xưz poz lox, cxuz 02 luz tsêr, uô 05 lênhx nênhs trâus tuôs thiêz trâus saz. Tix lâus Đoàn Thanh Nam, nhoz jê 2 chuôz zis heik sâuv, txos nhiv no cux tsênhv nyei trưs. Tix lâus heik pâuz, chuôz zis xav tinhv tsuv yêik txar muk nhoz lưv kror qơư chiê truôx tuk trâu sơưr đơưk:

“Lok six nyei cơưk, tsi car lok nhoz ntơưv no lơưv, iz saz tưz trâus xưz poz tas li ntơư. Nhiv no xar tâu phênhz ar, qơư nhoz truôx tuk lok sik têz qơưk muôx tsưr ziv paz li chas chiê zuôr ar, muôx qơư nhoz truôx tuk đuô”.

Zơưv Lưu Trung Kiên, Bí thư Đảng ủy xã Xuân Ái, tỉnh Lào Cai heik pâuz, xuz thơưx, xã zuôr yêik txar tas nro têx chuôz zis pêx xênhv tsênhv nhoz hâur thax tsav riêz nênhs, zôngx ziv muôx tox xưz poz muk nhoz qơư truôx tuk. Hâur ntu zuôr txos, iz chas tror yax mông, kriê pêx xênhv bax phax txar jav tox xưz poz, xã cux heik cxuô cấp muôx vax huôv muôx tsưr ziv jông chiê taz por truôx tuk trâu tsôngv pêx xênhv uô nênhx nhoz hâur têx thax tsav zôngx ziv muôx tox poz, ar lơưk.

“Xã cux tưz heik trâu Tỉnh ủy, Ủy ban tỉnh muôx tsưr ziv chox kriê cux li thix ziv iz cxiê chei paz max chiê khưx phưx têx tsi jông, trâus ruôr hiêv tiv tox xưz poz uô; cux li heik cấp muôx vax huôv muôx tsưr ziv paz li chas chiê taz por truôx jông trâu pêx xênhv hâur thax tsav tsi trâus uô ruôr hiêv”.

Chiê uô tâu truôx têx luôs hâux lưv heik sâuv hâur cheix ntux nas chuô, lơưr iz cxiê lênhx nênhs nhênhz chơưv, xuz thơưx cxuô ziv chuôz zis uô nênhx nhoz jê têx ntus cưx đês cưx ha, tơư tox tsuv yêik txar qơư nhoz thâuv muôx nas lox ntêr hnuz; tsi tâu tror lok hâur vax tsêr thâuv tsi truôx tuk. Hâu nov ntơưv qơư tsuv tso lênhx nênhs nhoz trơưr ntơưv qơư chiê qênhz shuôs njôngr têx qơư riêz nênhs, tsi khênhr pêx xênhv tror lok hâur têx vax tsêr thâuv tsi tâu truôx tuk./.

Đinh Tuấn-Riê Lâux cxeik, nhênhv

Muôz siêz chei vax huôv kinh têr trâu pox niêv mênhx cxưx tsơưs nênhs thôngz đhâu ứng dụng khoa học công nghệ

          Co zos Khà Thị Hạnh, iz lênhx hluôk nxeik nênhs Thái tuôx txix tỉnh Lai Châu. Hloz lox nhoz thax tsav tox siêz, Hạnh pâuz tsênhz têx zav yuôx njuôz nhoz zuk têz qơưk li têx tsiv grê. Jênhv pov y học cổ truyền tsênhv jux jus trâus pôngz plox, Hạnh truôx siêz cơưv ntơưr cov txơưx nhoz tsêr cơưv y dược Lê Hữu Trác. Đros têx yênhx tưv cơưv shâuv tâu, Hạnh tsi taz pâuz tâu têx jax yuôx jông mak tsênhv txơưx zôngv khoa học chiê uô tâu têx xiv huv yuôx njuôz zôngx ziv sir zôngv đuô. Nzaz nzơưv muôx kênh Tik Tok, Khà Hạnh tưz cxiv tsa kênh “Tây Bắc TV”. Têx video cxeik đuôz txix ntu nriêr yuôx, đê yuôx, tsiv uô yuôx đros têx tsưr ziv pheiz kênh zôngx ziv to tâuz lok yuôx li têx txux zôngv tưz zaz zâuv chôngz lênhx nênhs seiz, paz yuôx njuôz Tây Bắc tâu ntâu lênhx ntâu tul pâuz txos đuô:

          “Thâuv uô kênh online Tây Bắc TV mak qir thơưx pêz cxiv tsa iz kênh uô ntêx. Đhâ iz ntu tsi ntêr, pêz tưz khav tênhv tâu qơư sơưr thiêz muôs tâu ntâu xiv huv kôngz nuv thiêz yuôx njuôz. Cur xar tiêk, zos tsuôk muôx pêz uô xưz mak, yuôr pox nhuôk zuôr uô li chas? Viv li pêz krêz uô cxaz ntâu kênh thiêz heik kriê cxaz trâu têx pox niêv nhoz tox siêz pâuz uô li chas cov chox xiv huv heik kriê online”.

          Qir thơưx, Khà Hạnh tsuôk xar pheiz kênh yênhx tưv. Taz sik txix têx pheiz kênh txix tsôngv kruô, ntâu lênhx nênhs zôngv yuôx tưz jông moz thiêz muôx jông đas jos tuôx, ziv chuôz cxaz đas jos trâu Hạnh. Niêv lâuk Hạnh heik:

          “ Cur pov lênhx nênhs hlôngr yiêz, xã hội hlôngr yiêz. Zos zuk  doanh nghiệp tsi hlổng yiêz mak zuk zuôr kênhz huôv tsar đuô. Lai Châu zos iz thax tsav muôx ntâu xiv huv kôngz nuv nto bê, tiv zix zos yuôx njuôz muôx tsiv grê. Taz sik zos tsuôk khov txos kruô ju lix tuôx ndis seiz xưz mak lok six phêv liv, vênhv thix muôv muôs zuôr kênhz lok six ntâu. Thiêz cur pov tsôngv kruô nhiv no zôngv mạng ntâu, kruô nhoz tưs mak zuk tsuv nhoz co thiêx li tâu”.

          Khà Hạnh zos lênhx pox niêv tsênhv tsênhz tso pov pox niêv mênhx cxưx tsơưs nênhs cux zuôr sik côngv jông tâu têx chax chês zênhx muôx đros thiêz têx hlôngr yiêz nhiv no chiê chox lok têx kror muôx ziz njiêz đuô trâu côngv thôngx.

          Việt Nam tsênhv cxơưz tiês hlôngr yiêz số thiêz huôv tsar truôx vênhs. Hâux lưv bax pênhr xưv txux chi chiê cxaz chuôz lok kinh tế số trâu pox niêv mênhx cxưx tsơưs nênhs thiêz tox siêz tsi taz zos zoz qơưx lok fênhx zav nênhs mak tsênhv zos đas jos chiê huôv tsar KTXH, txu grês cêr pluôk truôx vênhs.

          Thax tsav tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs thiêz tox siêz zos 14% ntâu jênh số tas nro têz qơưk li qơư nhoz uô nênhx, nênhs pluôk tsav 21% ntâu (shông 2023), siêz đuô ntâu jiês pir đros fênhx pheiz tas nro têz qơưk. Pox niêv mênhx cxưx tsơưs nênhs zos têx lênhx nênhs trâus zênhr shar hnhar tiv zix tiv cêr yeiz pluôk thiêz tsi tâu seiz tsiv grê li txir nênhx (tsês ntâu six hơưv đuô txir nênhx trâu hâux lưv tsoz phưz taz sik tsi tâu nhiêx shar). Đros co zos nênhs mênhx cxưx tsơưs nênhs sir zôngv internet tsơưs, tsi muôx meir tính zôngv pir đros thiêz thax tsav tiêx đras, paz uô phêv liv trâu huôv tsar kinh têr số.

          Taz sik, hâur têx phêv liv co thâuv tưs cux muôx têx lênhx nênhs tsi fêv phưx luz nênhx mak sir jos chiê muôz siêz zuk li qơư sơưr. Pox niêv mênhx cxưx tsơưs nênhs zos têx lênhx nênhs pâuz tsênhz têx tsiv grê chax chês jông, zos lênhx nênhs uô ntêx nyuôk hâur tsiv uô têx xiv huv kôngz nuv, thủ công jông.

          Jênhv pâuz tsênhz têx phêv liv thiêz têx muôx jông tsênhv tsênhz, chính phuv tưz huôx tôngv txos qơư. Dự án 8 hâur tsaz yênhx têz qơưk li qơư tsov txos zos têx tsênhv tsênhz tso pov. Chủ tịch Hội LH pox niêv VN Nguyễn Thị Tuyến khav tênhv: “Dự án 8 li tsưr ziv zos muôz siêz jênhv pâuz, hlôngr yiêz siêz xar, txoz cxơưx luz nênhx chinhz yênhx, por vêv, tsoz phưz pox niêv thiêz mê nhuôk, uô tsưr ziv fênhx zav nênhs thiêz phuôx huiz pox niêv li pưs txux hâur huôv tsar KTXH”./.

(Bảo Thái-Txâur Vax cxeik nhênhv)