Paz trâu pêx xênhv thiêz doanh nghiệp đơưk kho têx phiv liv đhâu trâus ntux nas chuô ruôr hiêv

Zos iz hâur chor nênhs tsik so kir txêik nhiêx hâur Zênhx hangx Agribank chi nhánh huyện Văn Yên, Công ty TNHH Thương mại dịch vuv Hồng Hà Phát, nhoz tôv dân phôr 11, thị trấn Mậu A nhiv no kir txêik 8 tiv đeiv chiê uô nox, kinh doanh chor txiês ntông xuôk hmôngr ntông uô. Taz sik, jiês đêx ngaz hâur coz chuô tiv 3 nhiv kruôr đhâu tưz nhaz tas nro chor vax tsêr, têx chuôz zênhx, chuôz tav thiêz cuôr yôngz tas nro công ty têx hax huv, njuôk xav trâus hiêv tas muôx 500 tsov đêiv ntâu. Đros muôx cxuô cấp chinhr quyền li têx paz, công ty tưz sir jos đơưk kho têx trâus ntux nas, đêx ngaz cuôr ruôr hiêv, tror kriz uô nox trâu kaz hli 10 nhiv kruôr đhâu. Pos Nguyễn Thị Hồng, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại dịch vuv Hồng Hà Phát puz pâuz: “Đhâu trâus đêx ngaz cuôr mak pêz tưz tror kho đuô tâu xar muôx 90% têx trâus ruôr hiêv. Pêz uô tsâus ntâu txos zênhx hangx têx tsênhv chêi tưz paz ndar six hơưv trâu pêz, txo grêk têx nhiêx liv chiê pêz đơưk kho tâu têx trâus ruôr hiêv”.

Jiês đêx ngaz cuôr hâur hli 9 nhiv kruôr đhâu cux uô trâu ziv chuôz zis uô kinh doanh Thảo Hợi, nhoz khu phố sôr 1, thị trấn Mậu A, huyện Văn Yên trâus ruôr hiêv ntâu lok cxuô zav, njuôk xav nhiêx txiêx tas muôx 400 tsov đêiv. Zơưv Trần Văn Thảo, tsưr chuôz zis kinh doanh puz pâuz, đhâu trâus đêx ngaz cuôr, tsuv tsik huôx tôngv muôx 1 hlik ntâu chiê kho đuô thiêz nhiv kruôr tror huôx tôngv xưz, chênhr viv li chor nhiêx liv thiêz nhiêx kir txêik hâur zênhx hangx muôx 5 tiv đêiv uô trâu chuôz zis lok six cxơưx. Zênhx hangx txo grêk tsơưs nhiêx liv 0,5% trâu chor nhiêx chuôz zis tsênhv kir txêik tưz paz phênhv tưs trâu chuôz zis sir jos kho đuô têx trâus ntux nas, đêx ngaz cuôr uô ruôr hiêv txos: “Cur tsik tâu pov muôx jiês đêx ngaz cuôr tưs lox li no, taz sik đhâu trâus đêx ngaz cuôr mak thiêx pov tâu chor ban, nganhx li têx sir jos paz; chor zênhx hangx cux tuôx sêiz nus, phêiz kênh, thiêz paz mak txos nhiv no tưz truôx tuk jux juk lơưv. Zênhx hangx cux txo grêk nhiêx liv, tsik tâu sâu chor nhiêx kir txêik chiê chuôz zis tror sir jos uô nox”.

Zơưv Nguyễn Văn Chí, Giám đốc Zênhx hangx Agribank chi nhánh huyện Văn Yên puz pâuz, coz chuô sôr 3 tưz uô yênhx cxênhz lênhx nênhs kir txêik nhiêx hâur zênhx hangx Agribank chi nhánh huyện Văn Yên njiz trâus phiv liv, têx vax tsêr, chuôz tav trâus ruôr hiêv. Hâur co, muôx 13 nênhs kir txêik nhiêx trâus ruôr hiêv hnhar lok cxuô zav muôx tâu txix chor pênhr nhiêx kir txêik, đros nhiêx kir txêik yuôr ndê txos muôx 110 tiv đêiv ntâu: “Trơưk yênhx lênhx nênhs kir txêik nhiêx li têx trâus ruôr hiêv mak pêz tưz paz txo grêk nhiêx liv kir txêik, paz trâu chor nênhs kir txêik nhiêx tror sir jos uô tâu nox, kinh doanh”.

Đhâu coz chuô sôr 3, ntơưv huyện Trấn Yên cux muôx yênhx cxênhz lênhx nênhs kir txêik nhiêx hâur zênhx hangx trâus ruôr hiêv ntâu. Đros zos qơư paz trâu kôngz nuv, pêx xênhv, hâur thiêz đhâu trâus đêx ngaz cuôr, chor zênhx hangx tưz tsik so nus txos chor nênhs kir txêik nhiêx, nriêr pâuz, qênhz shuôk têx trâus ruôr hiêv chiê hêik pâuz, kriz uô têx tsưr ziv paz. Zơưv Bùi Đức Duy, Chuôz zis kir txêik nhiêx nhoz jok Tân Long, xar Báo Đáp, huyện Trấn Yên puz pâuz: “Coz chuô sôr 3 uô ruôr hiêv tas lok six ntâu, zênhx hangx cux tuôx sêiz nus, paz txo grêk chor nhiêx liv kir txêik trâu pêz chiê pêz huôv tsar tâu uô nox, pêz uô tsâus ntâu hênhr. Zuôr txos no pêz cux zuôr muk kir txêik tâu nzir hâur zênhx hangx chiê huôv tsar uô kinh têr”.

Lơưr Zênhx hangx Têz qơưk chi nhánh tỉnh Yên Bái li thôngz sâu, coz chuô sôr 3 tưz uô ruôr hiêv txos muôx 8.600 ntâu lênhx nênhs kir txêik nhiêx hâur chor zênhx hangx sâuv thax tsav đros tas nro chor nhiêx kir txêik trâus ruôr hiêv zuôr xar 11 cxênhz tiv đêiv. Zơưv Hoàng Ngọc Giang, Giám đốc Zênhx hangx Tsênhv chêi xar hôiv chi nhánh huyện Văn Yên puz pâuz: “Pêz sik côngv đros cấp ủy, chinhr quyền thax tsav chor xar, thị trấn chiê nriêr pâuz lok têx trâus hiêv txix chor pênhr nhiêx, tiv oz zos chor chuôz zis tsik tâu kir txêik pênhr nhiêx taz sik cux trâus ruôr hiêv lok cxuô zav. Pêz qênhz shuôk chor chuôz zis xar kir txêik nhiêx chiê đơưk kho đhâu trâus đêx ngaz cuôr ruôr hiêv tsik li mak zuôr muôz trâu kir txêik nhiêx chiê lơưr nzor đơưk kho tâu uô nox kinh doanh”.

Txos nhiv no, tưz muôx zuôr xar 1.900 lênhx pêx xênhv, doanh nghiệp sâuv thax tsav tỉnh Yên Bái tâu kho đuô six hơưv thêv têx nhiêx kir txêik, txo grêk têx nhiêx liv kir txêik cov huv đros, ndar six hơưv, txix co paz muôx nzir qơư khov, qơư njênhs chiê hla đhâu têx phiv liv, nzor đơưk kho tâu têx trâus ntux nas chuô, đêx ngaz cuôr ruôr hiêv txos./.

Đinh Tuấn-Lik Thox cxêik nhênh

Iốt zos tul tsi? Iốt li muôx têx jông li chas đros lênhx nênhs li luz cher

Iốt zos tul tsi?

Iốt zos nguyên tố vi lượng zuôr trâus trâu lênhx nênhs, taz sik lênhx nênhs luz chêr zuôr tsi chiv chir cxaz nzir tâu viv li tsuv cxaz nzir txix tsưr ziv nox hâuk. Iốt muôx ntâu hâur đrox nhoz hâur niêv đêx hiêr, jâuz chân vịt thiêz iz cxiê zav shuôz njês nhoz niêv đêx hiêr…Taz sik phênhv cungz tsênhv trâu lênhx nênhs zos thôngz đhâu nox njêr iốt.

          Iốt jông li chas đros lênhx nênhs li luz chêr?

          Iốt muôx pưs txux lok six coaz tsôngv đros lênhx nênhs luz chêr, tiv zix zos poz zênhz. Paz jông trâu luz chêr, chuôz cxaz đas jos, paz jông trâu siêz plơưr. Luz chêr muôx tsi txâuk iốt, zuôr uô zênhr shar txos poz zênhz, zôngx ziv o txiê thiêz uô zênhr shar ntâu txos luz chêr.

          Muôx tsi txâuk iốt zuôr uô zênhr shar li chas txos luz chêr?

          Luz chêr muôx tsi txâuk iốt zuôr uô tsi jông trâu cxuô lênhx nênhs, taz sik trâus zênhr shar ntâu tiv zix zos mê nhuôk thiêz pox niêv xênhz tuz ci hâur chêr. Hâur ntu mê nhuôk hloz lox hâur niêv plaz tsuv khov ntâu txos lênhx niêv. Chor hoócmôn no lok six coaz tsôngv đros hâux lưv huôv tsar mê nhuôk li hlưz hâu thiêz têx sâur nyar. Viv li, pox niêv tsênhv xênhz tuz ci hâur chêr zos muôx tsi txâuk iốt zuôr uô zênhr shar ntâu txos mê nhuôk hâur niêv plaz, tiv zix zos hlưz hâu. Zôngx ziv uô nquôr mê nhuôv lok sik mê nhuôv tuôs hâur niêv chêr, xênhz zus nzor thâuv mê nhuôk tsi tâu txâuk hli…Zos muôx tsi txâuk iốt hâur ntu xênhz tuz ci hâur chêr, mê nhuôk xênhz zus lok tsi yuô txơưx njê, sei đrơưv li têx mê nhuôk txơưr, trâus las njês, tsi txơưx thav lul…Têx co zuôr uô zênhr shar txos mê nhuôk li iz tiêv nênhx viv y học nhiv no tsi tâu muôx tsưr ziv kho tâu jông.

          Đros thiêz mê nhuôk, thâuv luz chêr muôx tsi txâuk Iốt, poz zênhz zuôr o lox đuô, uô o txiê. O txiê lox zuôr uô zênhr shar txos txox cêr uô pa, nox hâuk thiêz txos đas jos. Mê nhuôk mos xênhz zus lok khênhr trâus tuôs tês tuôs tơư, tov kaz no thav lul tsi mênhx, trâus las njês, lok sik tsi txơưx thav lul…Tsi taz o txiê, muôx tsi txâuk iốt mê nhuôk tsênhv tsi khênhr hloz thiêz. Cơưv ntơưr tsi txơưx, tsi sei đrơưv li têx mê nhuôk txơưr.

          Thâuv mê nhuôk tâu 14-15 shông ndê muk đrâuv o txiê, muôx tsi txâuk iốt tsênhv uô zênhr shar txos mê nhuôk li hlưz hâu, khênhr hnor kaz, iz chêr gênhs gênhs, thâuv tưs cux pov xar tsâus jos, tsi sei đrơưv, txơưx njê, tsi muôx đas jos jông li têx lênhx nênhs txơưr…Viv li, hâux lưv cxaz nzir iốt hâur tsưr ziv nox hâuk zos lok six coaz tsôngv chiê tuôr jông đas jos thiêz phax tar têx zav moz muôx lênhx coaz txos luz chêr muôx tsi txâuk iốt./.

Thu Thùy-Txâur Vax cxeik nhênhv