Hlôngr yiêz nhoz qơư ntâuk tros châuz đrav ntêx

Chiến khu Vần, xar Việt Hồng, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái kuz, nhiv no zos tỉnh Lào Cai zos iz hâur chor qơư cách mạng zov chênhr, muôx đros Cách mạng hli 8 lịch sử. Thâuv hli 5/1945, ntơưv no, đôiv du kích Âu Cơ tưz tâu yênhx lix, paz trâu yênhx lix Đảng bôv tỉnh Yên Bái. Iz hli tov kaz, Ban canr sự Đảng tỉnh Yên Bái-Phú Thọ tâu yênhx lix.

Zơưv Trần Đình Khánh ziv chuôz zis zos iz hâur 4 qơư di tích nhoz hâur thax tsav di tích lịch sử Chiến khu Vần, shông 1995 tâu côngz jênhv zos Di tích cấp têz qơưk. Zơưv Trần Đình Khánh zênhx zos hâu nov chinhr quyền ntu ntâuk tros châu Pháp, uô Chánh tổng Lương ca, sơưr thơưx iz tổng zos chor xar: Việt Hồng, Việt Cường, Vân Hội, Lương Thịnh, Hưng Khánh thiêz Hồng Ca.

Nhiêv têz qơưk, hluz pêx xênhv, tâu pâuz txos cách mạng, zơưv Trần Đình Khánh tưz hêik pêx xênhv hâur thax tsav cxaz chuôz đôiv du kích Âu Cơ, sik côngv paz kôngz krâur, zav nox, nhiêx txiêx, triêv fov trâu qơư cách mạng. Zơưv luz tsêr thâuv co zos yênhx qơư txêik jênhv têx paz co, cux zos qơư đôiv du kích Âu Cơ tsưr tsix ntâu jiês cơưv zov chênhr, zos sở sêiz car lưx lươngv vũ trang sơưr tir ntâuk tros châuz.

Hnuz 7/5/1945, Ủy ban Hành chính ntâuk tros châuz tỉnh Yên Bái tâu yênhx lix. Zơưv Khánh luz tsêr zos yênhx Ủy ban cách mạng lâm thời tỉnh Yên Bái li qơư uô hâux lưv xuz thơưx ciês. Đros têx sir jos gôngr côngv trâu cách mạng, shông 1946, zơưv Trần Đình Khánh tâu bâux uô Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến tỉnh Yên Bái thiêz zos đại biểu Côx hôiv têz qơưk Việt Nam hâur khóa xuz thơưx ciês.

Nhiv no zơưv Trần Đình Khánh luz tsêr thiêz chor qơư di tích lịch sử txơưr nhoz qơư ntâuk tros châu Vần zos yênhx kror qơư chiê paz zoz zux chax chês cách mạng trâu cxênhx hluôk nhiv no. Cưk kriê ntơưr Khổng Thị Thu Nga, kriê ntơưr hâur tsêr cơưv Cxenhx iz thiêz Cxênhx oz Việt Hồng puz pâuz, Uô lơưr tsêr cơưv li huôx tôngv, chor cưk kriê ntơưr tsik so tsưr tsix trâu chor shux xênhz muk ndis shuôk, nriêr pâuz ntơưv kror qơư di tích no: “Paz trâu chor nhuôv pâuz tâu txos thax tsav qơư ntu nênhx đrav ntêx, pâuz tsênhz txos zuk thax tsav qơư li chax chês. Zos tsik muôx têx huôx tôngv no mak chor nhuôv zuôr tsik pâuz txos têx lịch sử ntơưv thax tsav qơư…”.

Phuôx huiz qơư ntâuk tros châuz li chax chês, nhiv no, ntơưv xar Việt Hồng, pêx xênhv cxuô mênhx cxưx tsênhv sir jos cxaz chuôz chor phongz yaox sik tưr uô nox, sir jos uô bluô nux. Sâuv thax tsav xar tưz muôx tsưr ziv uô kinh têr jông li tu zus njêl tầm, zus ol njuôz plâuz chax đaz, zus tưv, zus buô sha mê nhuôv, chos njuôs shôngz Bát Độ, uô du lịch côngv thôngx… Ntâu tsưr ziv muôx phênhv sâu txix 500-600 triệu đêiv iz shông.

Tix lâus Hoàng Văn Bình, tsưr qơư tu zus njê tầm PHú Bình puz pâuz, pov muôx chor đêx nyiêz txiêk thiêz đrox tsuôs chiv xênhz ntơưv no huv đros, ntu đhâu, sơưr đơưk tưz kriz uô tsưr ziv tu zus njêl tầm chiê muôs grêix thiêz muôs njêl nôngz trâu ciêz đrôngs hâur thiêz đrâuv tỉnh, chôngz lênhx pox nhuôs tưz cơưv shâuv, uô trơưk chiê huôv tsar kinh têr: “Pov chor đêx nyiêz, hur, huv đros tu zus njêl tầm viv li cux sir jos yưv pênhr chiê tu zus njêl. Njêl grêix mak zos muôs trâu chor qơư uô jâuz mor nox thiêz chor nênhs txix Hà Nội tuôx zuôr, njêl nôngz mak muôs trâu têx tỉnh Tây Bắc. Nhiv no muôx 7 ziv chuôz zis tsênhv tu zus, ntơưv no sơưr đơưk zuôr nôngz, sik kriê têx tsưr ziv tu zus chiê sik đros huôv tsar”.

Uô lơưr tsưr ziv chênhr quyền thax tsav qơư 2 cấp, xar Việt Hồng yiêz tâu yênhx lix txix chiê 3 luz xar: Việt Hồng, Việt Cường, Vân Hội lok uô cê, đar muôx 100 ntâu cêikc êr ndis, muôx 10.800 ntâu lênhx nênhs, paz trâu thax tsav qơư cách mạng muôx ntâu kror chiê huôv tsar. Xar nhoz sâuv txos cêr 127 txuôk tsênhv qơư tỉnh đros chor xar faz Tây, kê oz kror qơư cêr txuôk trâu txox cêr muk chênhr Nội Bài-Lào Cai, jê txox cêr hlâu muk chênhr yiêz tsênhv tâu kriz uô luz Ga ntơưv Yên Bái, kị sux zôngx ziv trâu kriz uô qơư công nghiệp thiêz zuôr muôs têx hax huv. Đros co, xar muôx thax tsav ar têz đar, muôx ntâu zav đrox tsuôs, chiv xênhz, zôngx ziv trâu huôv tsar kôngz, jôngr, đêx nuv uô hax huv; pênhr jos, têx vênhx huôv ntơưv qơư muôx ntâu, zos kror paz trâu huôv tsar du lịch têx đrox tsuôs, chiv xênhz, nriêr pâuz…

Zơưv Nguyễn Tiến Chiển, Phưv Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ủy ban xar Việt Hồng puz pâuz, chiê huôv tsar kinh têr-xar hôiv sêi, truôx đrênhk, cxix cxuô, xar kriz uô thax tsav côngz nghiệp huv đros; sir jos hlôngr yiêz sôr, sir zôngv khoa học, công nghệ hâur uô nox; tsêx trung huôv star du lịch đrox tsuôs, chiv xênhz, du lịch côngv thôngx đros tuôr tsês têx vênhx huôv jông… Thax tsav sơư sir jos txox shông 2030, phênhv sâu lênhx nênhs tâu muôx 65 triệu đêiv iz lênhx nênhs iz shông, txos shông 2030 xar tsik yuôr ziv chuôz zis pluôs, pêx xênhv luz nênhx shir phaz tax tâu muôx 78%./.

Đinh Tuấn-Lik Thox cxêik nhênhv-Lưu, in đĩa

Phênhv thêv BHYT ziv chuôz zis txix hnuz xiêz 01/7/2025

Têx nhiêx thêv BHYT ziv chuôz zis txix hnuz xiêz 01/7/2025, ntu 11, Grê 1 Chei BHYT kho đuô 2024 cui tinhv chor nênhs chiv chir thêv  nhiêxBHYT, muôx têx lênhx nênhs hâur ziv chuôz zis mak thêv ntâu yax bâuv 6% phênhv nhiêx zôngv chiê thêv, xav tâu sơưv lơưr Chính phủ cui tinhv. Tsênhv tsênhz, chor nênhs hâur tsêr đros zuôr ntơưr BHYT trơưk ziv chuôz zis hâur shông mak tâu txo grêk tsơưs têx nhiêx thêv li đrav kaz:

-Lênhx nênhs xuz thơưx thêv ntâu yax bâuv 6% phênhv nhiêx zôngv chiê xav thêv, xav tâu sơưv trơưk li Chính phủ cui tinhv;

-Lênhx nênhs tiv 2, tiv 3, tiv 4 zos thêv bâuv 70%, 60%, 50% chor nhiêx lênhx nênhs tiv iz thêv;

-Txix lênhx nênhs tiv 5 tror zar sâuv mak thêv bâuv 40% lênhx nênhs tiv iz.

Phênhv xav chiê thêv BHYT zos kror nhiêx zôngv chiê xav trâu iz cxiê lênhx nênhs zuôr ntơưr BHYT thêv nhiêx BHYT thiêz tâu sơưv têx chei paz. Phênhv no zos Chính phủ quyết định. Tsênhz đuô zos hlôngr viv khov trâu têx nhiêx hli ntơưv qơư chiê xav thêv BHYT li nhiv no mak txix hnuz xiêz 01/7/2025, Chính phủ zuôr uô trơưk cui tinhv yiêz, zôngv nhiêx chiê xav thêv BHYT.

Phênhv cui tinhv yiêz hâur Chei kho đuô, cxaz nzir Chei BHYT 2024 zos uô trơưk phênhv nhiêx hli ntơưv qơư. Shông 2025, phênhv nhiêx hli ntơưv qơư cux tsênhv zos 2 tsov 3 puôk 40 cxênhz đeiv iz hlik. Chênhr viv li, cui tinhv heik sâuv uô lơưr txix thâuv Chei kho đuô, cxaz nzir Chei BHYT 2024 qir uô trơưk txix  hnuz xiêz 01/7/2025 cux zos 2 tsov 3 puôk 40 cxênhz đeiv.

Trơưk li cui tinhv nhiv no, phênhv thêv nhiêx BHYT trơưk chuôz zis zos:

-Lênhx nênhs tiv iz thêv bâuv 4,5% phênhv nhiêx hli ntơưv qơư.

-Lênhx nênhs tiv 2, tiv 3, tiv 4 mak thêv bâuv 70%, 60%, 50% lênhx nênhs tiv iz thêv.

-Lênhx nênhs tiv 5 tror zar sâuv thêv bâuv 40% lênhx nênhs tiv iz.

Chênhr zos li heik co, phênhv thêv BHYT ntâu yax trơưk chuôz zis txix hnuz xiêz 01/7/2025 xav uô nhiêx thêv muôx têx hlôngr yiêz li đrav:

-Lênhx nênhs tiv iz, uô ntêx hnuz xiêz 01/7/2025 zos thêv 1.263.600 đeiv; txix hnuz xiêz 01/7/2025 mak thêv 1.684.800 đeiv.

-Lênhx nênhs tiv 2, uô ntêx hnuz xiêz 01/7/2025 zos thêv 884.520 đeiv; txix hnuz xiêz 01/7/2025 mak thêv 1.179.360 đeiv.

-Lênhx nênhs tiv 3, uô ntêx hnuz xiêz 01/7/2025 zos thêv 758.160 đeiv; txix hnuz xiêz 01/7/2025 mak thêv 1.010.800 đeiv.

-Lênhx nênhs tiv 4, uô ntêx hnuz xiêz 01/7/2025 zos thêv 631.800 đeiv; txix hnuz xiêz 01/7/2025 mak thêv 842.400 đeiv.

-Lênhx nênhs tiv 5 tror zar sâuv, uô ntêx hnuz xiêz 01/7/2025 zos thêv 505.440 đeiv; txix hnuz xiêz 01/7/2025 mak thêv 673.920 đeiv.

Li ntơư, txix hnuz xiêz 01/7/2025, thêv nhiêx BHYT trơưk chuôz zis zuôr uô lơưr cui tinhv yiêz thiêz tsar ndê mê njik nhiêx thêv BHYT trâu chor nênhs hâur chuôz zis./.

Thu Thùy-Riê Lâux cxeik, nhênhv-Lưu văn bản, in đĩa