Sơn La uô muôx têx huôv tsar jông hâur kôngz nuv chiê cxơưz tiês huôv tsar kinh têr

          Vênhv tôngv yênhx lix têx HTX kôngz nuv, yênhx trus huôv tsar kôngz nuv lơưr saz hlôngr yiêz, chêx chôngk uô hax huv, cxơưz tiês sir zôngv KHCN siêz lok tsiv uô hâur kôngz nuv. No zos tsưr ziv mak phường Mộc Châu, tỉnh Sơ La tsênhv tsov cưv cxơưz tiês huôv tsar kinh têr kôngz nuv. Tix lâuk Lường Văn Quỳnh, Giám đốc HTX ntông nox txir Mường Sang, phường Mộc Châu puz pâuz:“HTX yênhx lix shông 2017, qir thơưx zos 14 lênhx nênhs, nhiv no mak tưz ndê txos 30 lênhx. Thâuv ntêx tsi tâu yênhx lix HTX mak pox nhuôk tsêz chos uô mê, tsi sik côngv ntâu lok tsưr ziv tsoz phưz thiêz niêv ciêz. Thâuv yênhx lix HTX mak tâu sik côngv nriêr pâuz, cơưv shâuv chênhz zênhv tsoz phưz tsoz chos chiê muôx chêx cuk thiêz sik côngv ntâu niêv ciêz lox”.

Txos nhiv no, tiv phaz no tưz muôx 101 HTX kôngz nuv tâu yênhx lix, hâur co muôx 40 HTX tsênhv huôx tôngv. Têx HTX kôngz nuv sâuv thax tsav tưz gôngr phênhv krêz đar têx zav ntông nox txir jông chos hâur huyện, muôz siêz mênhv chêx ntông nox txir tax 10 cxênhz 700hecta. Đhâu hâux lưv zôngv công nghệ siêz lok tsiv uô, li tsiv uô kôngz nuv tax ploz tsênhr VietGap, Global GAP, cxiv tsa mã số thax tsav chos; yưv pênhr uô cxix luôk tsêr tax..., viv li ntâu trâur nuv tsiv uô tưz chox lok chêx cuk kinh têr siêz, phênhv sâu iz shông yênhx tỷ đeiv iz hecta li: txir khơưz nyar, txir bơ, txir lưs, hồng...

          Yuôr ntơưv xã Sông Mã- tỉnh li qơư chos ntâu txir lưv tsiz sôngz tiv zix, đros mênhv chêx ntông nox txir zos zuôr xar 11 cxênhz hecta thiêz shông 2025 no, chiê huôv tsar jông kôngz nuv, đhâu co gôngr phênhv cxơưz tiês chuôz tsar kinh têr, tiv phaz zuôr tror hlôngr yiêz KHCN, zôngv tsưr ziv tsêz chos  kông nuv lơưr VietGap, Global GAP thiêz têx ploz tsênhr txơưr; đros co zos uô muôx chêx cuk têx chính sách zaz zâuv yưv pênhr, hlôngr yiêz tênhx qơư yưv pênhr, paz trâu têx doanh nghiệp, HTX, têx tsưr tsix, lênhx nênhs yưv pênhr lok vênhv thix jix vuv kôngz nuv, công nghiệp tsiv uô... sir jos huôv tsar mênhx chêx ntông nox txir ndê txos 11 cxênhz 210 hecta, sâu tâu 48 cxênhz tênhr, hâur co, tsiv uô thiêz muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk tax 22% ntâu.

          Hâux lưv cxơưz tiês huôv tsar kôngz nuv công nghệ siêz reik đros tror hlôngr yiêz kôngz nuv, têx shôngk jê ntơưv no, Sơn La tror tuôr truôx qơư sơưr zos thax tsav chos ntâu ntông nox txir tiv zix thax tsav faz Bắc, sơưr tiv 2 tas nro têz qơưk. Zơưv Nguyễn Thành Công, Phưv Chủ tịch UB tỉnh Sơn La puz pâuz, tas nro tỉnh nhiv no tưz muôx 84 cxênhz hecta ntâu ntông nox txir thiêz txir tuz ziz, tax zuôr xar 380 cxênhz tênhr. Ntâu trâur nuv chos ntông nox txir tso lok phênhv sâu siêz, txix 200 tsov đeiv txos 400 tsov đeiv iz hecta, tiv zix zos mênhv chêx chos txir na sâu lok tâu 350 tsov đeiv ntâu iz hecta; dâu tây 420 tsov đeiv iz hecta...Ntâu chuôz zis nôngx mênhx txix chos ntông nox txir tưz sir jos hla đhâu tâu txox cêr pluôk thiêz yênhx têx lênhx nênhs bluô nux.

          Phuôx huiz chêx cuk tax tâu, nhiv no tiv phaz tsênhv tror chêx chôngk hlôngr yiêz têx nganhx, vênhv thix thiêz reik đros hlôngr yiêz trâur nuv chuôz tsar, sir jos tas nro xiv huv nganhx kôngz jôngr nuv, đêx nuv sâuv thax tsav tỉnh shông 2025 tax 8 cxênhz 870 tỷ đeiv, chuôz tsar zuôr xar 5% pir đros shông 2024.       “Shông 2025, Sơn La cxiv tsa 28 chỉ tiêu KTXH, hâur co tso tơưv tsưr ziv nganhx kôngz nuv lok six tsênhz mênhx. Iz zos nhiv no muôx 308 qơư tiv uô taz por mak sir jos ndê txos 350 qơư; muôx 213 mã số thax tsav chos mak sir jos chuôz ndê txos 300 mã số; 204 xiv huv OCOP mak sir jos uô li chas cov tax muôx nhos 250 xiv huv OCOP; 9 thax tsav kôngz nuv sir zôngv công nghệ siêz mak sir jos ndê txos 15 thax tsav thiêz 84 cxênhz hecta ntông nox txir mak sir jos chox lok tsiv uô lox, hur tsơưs tiv zix 60% mênhv chêx. Thôngx cxix, uô tiêr đề án cxiv tsa Sơn La yênhx tsênhv qơư tsiv uô xiv huv kôngz nuv nhoz thax tsav trung du tox siêz faz Bắc”./.

Thu Thùy-Txâur Vax cxeik nhênhv

Viv li chas qơư ndis uô si jôngr ntông, txơưz cxiz chôngz lênhx kruô tuôx trâu Lai Châu

          Thâuv têis cik sơưr nzor, pos Nguyễn Thị Thuận, nhoz đrôngl Tâm Phong-Lai Châu tưz đros têx fôngx zưs muôx njêx muôs trâu ntơưv trôngz chos tsoz chos ntông yuôx zêx, zos qơư nto bê ndis uô si, cxêik đuôz, sêiz shuôk tox trôngz câuv har jông jav hâur thax tsav Tân Uyên, tỉnh Lai Châu. Pos Nguyễn Thị Thuận cux thav pâuz tiêk, nưk cux zos iz lênhx muk ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs trâu ntâu thax tsav qơư; taz sik thâuv tuôx sêiz shuôk txos têx trôngz ntông yuôx zêx cux tsênhv jông jav đuô, viv thax tsav qơư co muôx chuô lax nziês huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv: “Cur tuôx trâu thax tsav qơư no ntâu jiês, taz sik hâur iz jiês tuôx sêiz shuôk chuôs li thax tsav qơư co jông txơưr tsik siz thôngx. Pir li tuôx ndis uô si trâu t5hâuv têis cik sơưr nzor, sêiz têx tox trôngz câuv har jông txơưr, tsik thôngx zar hnuz kêix. Chênhr zos li hêik ntơư, muôx chôngz lênhx kruô tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs txos Lai Châu”

          Hâur chêix ntux sor tuôx ndis uô si trâu thax tsav qơư co, tưz pov njôngr têx trôngz tsoz chos yuôx zêx blôngx hlar njuôz, ziv uô trâu thax tsav qơư co jông jav đuô. Pos Nguyễn Thị Huyền, iz lênhx kruô nhoz đrôngl Hà Nội tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs shir phaz lul hêik pâuz:“Tsôngv kruô tuôx ndis uô si trâu têx qơư no, tưz pov njôngr têx blôngx njik yuôx zêx hlar mok jông jav, cxơưz cxiz tâu chôngz lênhx kruô tuôx sêiz shuôk”

          Thax tsav qơư chos tsoz chos yuôx zêx Tân Uyên muôx 4 cxênhz ha, phênhv ntâu tưz chos tâu 40 ntâu shông tror sâu thiêz zos tsôngv px nhoz thax tsav qơư no tsoz chos chênhr, muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx chox lok cxiv kho chuôz zis, muôx luz nênhx truôx tuk, tsâu sor. Zơưv Trần Quang Minh, iz lênhx kruô nhoz Quảng Ninh tuôx ndis uô si txos Lai Châu hêik pâuz nzir: “Qơư no zos iz thax tsav qơư muôx tox trôngz câuv har đros trâu tsoz chos yuôx zêx, uô trâu thax tsav qơư no ziv jông jav đuô thiêz zos tsoz chos tsôngv px muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx chox lok sir zôngv hâur luz nênhx”

          Shông no Tân Uyên, tỉnh Lai Châu tso tơưv luôs hâux lưv tsuv tok cov tâu 51 cxênhz lênhx kruô tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs, taz sik 5 luz hli hâur shôngk shông, thax tsav qơư no tsuôk tok tâu zuôr xar 30 cxênhz lênhx kruô tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs. Trơưk li zơưv Trần Mạnh Hùng thơưx sêiz car sở vênhx huôv tỉnh Lai Châu, qơư ndis uô si sêiz shuôk tox trôngz, câuv har, zos iz luôs hâux lưv hâu nov Tân Uyên uô huv đros thiêz tsênhv cxơưz cxiz cxuô cơ quan cik txos sik côngv đas jos tsưr ziv huôv tsar cxiv uô cxuô qơư jông jav cov ziv hnuz ziv muôx chôngz lênhx kruô tuôx ndis uô si txos tox siêz tỉnh Lai Châu:“Sở vênhx huôv tưz đros hâu nov Tân Uyên thiêz cxuô cơ quan cik txos, hêik trâu hâu nov tỉnh chiê huôv tsar thax tsav chos tsoz chos yuôx zêx txuôk đros kriz uô ntâu cêr lov jêv, cov yênhx iz qơư nto bê, muôx chôngz lênhx kruô tuôx sêiz shuôk”

          Tsênhz tiês, txix têx trôngz chos tsoz chos yuôx zêx, tưz uô trâu thax tsav qơư co ziv jông jav đuô thiêz cxơưz cxiz tâu chôngz lênhx kruô tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs, tsôngv px muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx chox lok cxiv kho chuôz zis, muôx luz nênhx tsâu sor./.

                                                                                                   Tsu cxêik nhênhv-Khắc Kiên, CQTT Tây Bắc