Mâu roh leh mơd^ng ki kân krip môi tiah Festival Mơhno túa le\m tro chêng koăng Tây Nguyên, khu ki apoăng [ă mơni kô ai mâ xiâm mê cho mâu ngế Nghệ nhân Ưu tú-mâu ngế ki hiăng pleăng plâ rơxông dêi tơná ăm tơdroăng râng vế, ’măn chôu [ă pơtối mơdêk ki kơnía git mơhno túa le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo, tung mê, ai tá tơdroăng râng vế [ă pơtối mơnhông ki kơnía git dêi chêng koăng Tây Nguyên.

Nghệ nhân Ưu tú Nay Phai, ối a pơlê kân Phú Túc, tơring Krông Pa cho thái, mơngế ki rơkê tung ‘mâi rơnêu chêng koăng a kơpong peăng mâ hâi lo pá hdroh kong pơlê Gia Lai. Ing Festival chêng koăng lâp plâi tơnêi 2009, inâi Nay Phai hiăng châ kuăn pơlê ‘nâi klê nhên tâ. ‘’A Festival hơnăm 2009, á xuân hiăng veăng pêi ‘na tơdroăng ‘mâi rơnêu chêng koăng.

Festival mơđah chêng koăng Tây Nguyên a Gia Lai 2018

Drêng mê nah, ai hên ngế chêh hlá tơbeăng troh vâi xup, hrik xo um, êng mơnhên klêng tê klêng hiá. Klêi kơ’nâi Festival hơnăm 2009, á hiăng châ hriâm hên ‘na chêng koăng, mâu prôa, rơvo\ng hlu\m [ă hên mâu tơmeăm khoăng xah hêi dêi kuăn ngo ki ê mê á hlo ro păng ‘nâng’’- ngoh Nay Phai ai tối tiah mê.

Veăng troh a Festival roh kố, ngoh ối chôu vế:’’ Á hiăng tơkôm ton ‘nâng ‘na tơdroăng kố xua a kố ai hên hdroâng kuăn ngo pơrá phá dêi pó pơrá tơku\m vêh troh akố. Mê cho ki xiâm vâ ngin châ tơpui tơno, hriâm dêi pó mâu tơdroăng ki ‘ló tro, rơkê kơnía ing mâu tơdroăng ki rêh ối, pêi cheăng kâ troh a tơdroăng leh mơd^ng’’.

Pơxâng mâ ăm kăn rơpo\ng hngêi, môi túa mơd^ng ki xối kâng pâ tơdroăng tơniăn dêi hdroâng Rơđế a Festival

Tung lối 1 rơpâu ngế vâi krâ-nho\ng o ki veăng mơđah a Festival, mơni ai pôa Khưi (krâ pơlê Tuơh Klah, cheăm Glar, tơring Đăk Đoa, kong pơlê Gia Lai) cho ngế ki hên hơnăm má môi. Maluâ hiăng 88 hơnăm la ngăn pôa xuân ối rơdêi. Pôa Khưi cho ngế ki pong rơgi um loăng châ ôu eăng lâp kơpong; hngêi ki lâi, pơlê ki lâi drêng ai tơdroăng lôi tơnâp kiâ pơrá tơkôm tơngah pôa veăng pong rơgi ăm um loăng. Nôkố, ivá dêi pôa Khưi pá ai rơdêi xếo, hiăng ‘ro tung tơdroăng têk  pâ chông, pong tơmong. Laga, drêng ‘nâi kong pơlê hbrâ ăm tơdroăng tơku\m po Festival, pôa xuân pói rơhêng vâ veăng ai mâ a kố.

Krâ pơlê bliu mơheăm tung Mơd^ng rơkâu ivá dêi hdroâng M’nông a Festival

Pôa A Lip-Kăn pơkuâ Khu to\n chêng tơgôu koăng pơlê Groi Hai, cheăm Glar tối tiah kố: ’’Á tâng tối pơlê Groi Hai châ rah xo lăm mơđah chêng koăng a Festival, pôa Khưi hiăng troh trâm á vâ pâ veăng lăm mơđah, xua pôa tá hâi teăm châ veăng ai mâ tung mâu hâi ki leh mơd^ng kân tiah mê. Pôa xuân rơkê khât ‘na chêng koăng. Maluâ hơnăm hiăng hên, la pôa preăng ôh tá vâ lăm tung mâu roh ki mơhriâm, pơtâp [ă hnê tối ăm kuăn muăn, cháu chái’’. {ă pôa Khưi, ngăn kố cho hneăng Festival ki apoăng la xuân cho roh má mơ’nui, mê pôa khoh mơ-eăm troh akố khât ‘nâng.

Leh mơd^ng to kuât nếo dêi hdroâng Bơhnéa tung Festival

Festival roh kố ối ai kơdrâm kơdre\ng khu mơngế vâi hdrêng ki veăng. Tung tâi tâng mâu khu to\n chêng tơgôu koăng ki ai mâ a Festival Mơhno túa le\m tro chêng koăng Tây Nguyên hơnăm 2018, ki pro hên ngế vâi krâ nho\ng o rơhêng vâ ‘nâi ple\ng, mê cho khu to\n chêng tơgôu koăng hơnăm ối nếo dêi tơring Kông Chro, kong pơlê Gia Lai. Khu ki kố ai dâng 30 ngế cho mâu vâi o hok tro.

Ngế ki ku\n má môi cho Min, xiâm 6 hơnăm, ối a pơlê Tờ Nùng 1, cheăm Ya Ma). Kố cho roh apoăng Min prôk hơngế dêi ing hngêi. Tơdroăng ki klâi [ă Min ga xuân phá tơ-viah, drêng ai ngế ki lâi êng xuân pro muăn chiêng kơmêi, pá xiâp tơpui tơno. Laga, cho ngế ki râng vế hnoăng cheăng ki kal tung khu chêng, drêng mơđah Min hiăng chiâng môi ngế muăn ki rơkê ple\ng, [e\ng [eăn, ôh tá kơmêi kơxiâp ki klâi, mơhno tối mâu tơdroăng ki mơdó, thăm pro hên ngế rơhêng vâ ‘nâi ple\ng.

Lơ nho\ng o Đinh Văn Gun, 14 hơnăm prế Đinh Thị Choah, 8 hơnăm ối a pơlê Mơ Hra, cheăm Kông Lơng Khơng, tơring K[ang, kong pơlê Gia Lai xuân tiô khu jâ pôa veăng pêi hnoăng cheăng tung khu to\n chêng tơgôu koăng dêi tơring K[ang veăng a Festival. Môi tiah o Min, 2 ngế nho\ng o ôh tá kơxiâp drêng trâm mâu ngế ki tá hâi hmâ. Klêi kơ’nâi to lâi phut trâm, êng, Gun tối ‘’Roh apoăng á veăng tung leh mơd^ng kố, mê khoh chiâng ro păng ‘nâng. Akố, châ trâm hên pú hmâ a pơlê ki ê, hdroâng kuăn ngo ki ê, hlo bố bố xuân to\n chêng rơkê păng ‘nâng. Pói rơhêng vâ la ngiâ á kô veăng xah hêi a hâi leh mơd^ng tiah kố’’.

Klêi kơ’nâi ing tơdroăng ki veăng tung roh leh kân krip kố, khu vâi hdrêng hiăng châ hlo ki kal git, krá tơniăn dêi mơhno túa le\m tro hdroâng kuăn ngo, ing mê, thăm mơdêk hiâm mơno, tơdroăng ki hâk tơngăm dêi mơhno túa le\m tro hdroâng kuăn ngo tơná, ki má lối cho chêng koăng. Tơdroăng kố ga cho ‘ló khât ‘nâng, ngoh Đinh Hmưng, ối a pơlê Mơ Hra, cheăm Kông Lơng Khơng, kong pơlê Gia Lai ai tối tiah kố: ‘’Nôkố, pin ối ai ivá mo rơdêi, la kơ’nâi a hiăng krâ ah mê athế ai ngế ki ê nếo hơ’lêh, teăng á vâ hnê ăm rơxông kơ’nâi to\n chêng tơgôu koăng, rak vế, chôu ‘măn dêi tơdroăng ki jâ pôa hiăng hnê tối ăm. Xua ti mê, ăm mâu vâi hdrêng hriâm pêi pro [ối, vâ vâi ki mê chiâ hriâm, châ ‘nâi ing mê,kơdo mơ-eăm luâ i rơkê tâ nếo’’.

Phạm Minh Huệ rah chêh ing hlá tơbeăng Gia Lai

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng