Klêi kơ’nâi vâ chê 10 hơnăm prôk ối to a têa hvâng chéa tung dế têa long hngêi kơmăi on tơhrik Sê San 4, kố cho roh apoăng rơpo\ng ngoh Nguyễn Tuấn Vũ châ kâ Têt a k^ng, hiăng ai hngêi trăng kân rơdâ, krá le\m [ă ai inâi rơpo\ng hngêi ki nhên. Ngoh tối ăm ‘nâi, mê xuân cho ki sôk suâ phiu niu tơdjuôm dêi 29 rơpo\ng kuăn pơlê hvâng chéa a rơnó Têt Lo hơnăm nếo Kỷ Hợi 2019 hơnăm kố:

‘’Rêm hơnăm kâ Têt a plong tê. Prôk lăm prôk vêh bu kơto tung plong mê tê, hâ ho, tâ tá to têa, pá puih ‘nâng. Nôkố kơnôm châ khu kăn pơkuâ mơjiâng pro ăm môi toăng hngêi vâ ối tơniăn, á ‘ló phiu mơnê păng ‘nâng. Tơdroăng ro á pá ‘nâi tối ti lâi xếo’’.

Pơlê nếo dêi 29 rơpo\ng kuăn pơlê ki hvâng chéa a Sê San 4

Tơdah rơnó hơngui nếo, kuăn pơlê hvâng chéa hiăng châ hơ’lêh, ôh tá xê rêh ối pá puât, tơbrê tơbrêh ki vâi hiăng hmâ trâm, hmâ hlo. Tung pơla tăng xêh tơdroăng rêh kâ ối, vâi ki mê lo ing pơlê xiâm pơrá phá dêi pó, môi tiah An Giang, Đồng Nai, Thừa Thiên Huế [ă hên mâu kong pơlê ki ê, vâi kơto plong lăm hvâng chéa ah trâm dêi pó a long hngêi kơmăi on tơhrik Sê San 4, rah xo tơdroăng hvâng chéa vâ mơjiâng cheăng pêi ki xiâm dêi tơná. Plâ vâ chê 10 hơnăm hiăng luâ, mâu kuăn pơlê hvâng chéa tâng vâ tối, tơkéa hiăng ối klâ hơngế ing pơlê pơla, tơdroăng ki pêi lo liăn ngân cho tơdroăng tê ká ki vâi tơnăng châ tung long, tung têa, la rế hía tơdroăng lăm tơnăng rế trâm pá puât.

Ngoh Nguyễn Văn Triều, pơlê xiâm cho a An Giang tối ăm ‘nâi, tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê a pơlê hvâng chéa kố hiăng hơ’lêh nếo drêng Khu kăn pơkuâ ngăn Đảng [ă Vi [an hnê ngăn kong pơlê Kon Tum kơto plong lăm troh a tíu ki vâi tơku\m tơnăng ká, tí tăng ‘nâi ple\ng nhên xiâm kối klêi mê, ai troăng hơlâ to\ng kum. Khu kăn hnê ngăn cheăm Ia Tơi, Vi [an hnê ngăn tơring Ia H’Drai hiăng ai mâu troăng prôk vâ pêi pro ki nhên veăng kum ăm kuăn pơlê. Ki ‘ló phiu niu má môi tâi tâng 29 rơpo\ng kuăn pơlê pơrá châ khu kăn pơkuâ ai hơ-ui kum ăm vâi chêh inâi rơpo\ng hngêi.

Apoăng hơnăm 2018 nah, rêm rơpo\ng kuăn pơlê châ xing xoăng 400 met karê tơnêi achê troăng prôk dêi kong pơlê, achê k^ng têa long vâ pro hngêi ối. Vi [an Măt tra#n tơnêi têa Việt Nam kong pơlê Kon Tum veăng kum ăm rêm rơpo\ng 50 rơtuh liăn vâ kuăn pơlê ai tơ’nôm liăn ngân vâ pro hngêi ối. Troh mơ’nui hơnăm 2018 hngêi dêi 29 rơpo\ng pơrá hiăng châ mơjiâng klêi, teăm hdrối tâ vâ koh tơdah hơnăm nếo Kỷ Hợi 2019. Mâu hâi ahdrối Têt, khu kăn pơkuâ xuân hiăng veăng kum tâp trăng hnhâng troăng kơxái on tơhrik, djâ troh a pơlê ki hvâng chéa, pro kuăn pơlê hiăng ro mê thăm rế ro ó tâ nếo.

Tơdroăng rêh ối nếo hiăng troh [ă ngoh Nguyễn Văn Triều [ă kuăn pơlê hvâng chéa akố

Ngoh Nguyễn Văn Triều tối troh tơdroăng ki hơniâp ro, phiu niu hâk xuâ tung roh tơdah Têt kố nah tiah kố:

‘’Sap ing hơnăm 2012 nah troh nôkố, hơnăm ki lâi xuân kâ Têt a têa kroăng, tơdroăng ro tá hâi teăm kâi tu\m, thăm nếo pin tá hâi teăm châ mơnhên inâi rơpo\ng hngêi. Nốkố kơnôm châ tơnêi têa mơnhên, châ hngêi ối, châ kum hdrê ká há. La ngiâ kố ah, tơnêi têa kô ăm 16 rơpo\ng châ mung liăn nếo, xua Vi [an hnê ngăn cheăm ki to\ng kum. Hơnăm kố, vâi krâ-nho\ng o châ kâ Têt tung tơdroăng ki hơniâp ro, sôk suâ kân păng ‘nâng’’.

Tơdroăng rêh ối pơxiâm tơniăn, hơnăm nếo 2019 xuân hiăng hbrâ rơnáu kô ai troăng hơ’lêh ki nếo tung pêi cheăng kâ. Kơnôm ing tơdroăng ki veăng kum kơvâ pêi chiâk deăng dêi kong pơlê Kon Tum, troh mơ’nui hơnăm 2018 tâi tâng mâu rơpo\ng kuăn pơlê pơrá hiăng pêi klêi tơdroăng păn ká tung dế têa long, rêm rơpo\ng châ xing xoăng troh chât mêt karê klôh hmâng hlâm păn ká.

Hiâm tuăn ki pêi tơru\m tung tơnăng ká ki chiâng xêh tung têa [ă hnối păn roăng ká a Cao Nguyên, xuân ai mâu rơpo\ng kuăn pơlê rơtế mơjiâng khu ki tơdah suâ tơmối mot ngăn ôm hyô a kơpong ki păn tơnăng ká kơxo\ng, hnối pế pơchên mâu kế kơchâi mâm ká ki bu to a kơpong kố ai, môi tiah ká ilá hmốu, ká anh vũ, ká hơ’kêh Sê San [ă hên mâu ká ki ê. Hiăng ai inâi rơpo\ng hngêi ki nhên, ai hngêi a k^ng têa, mê mâu rơpo\ng hngêi hiăng po mâu hngêi mơdró tê kế tơmeăm, mơdró kâ ki ku\n ai hên túa pơrá phá dêi pó tung pêi kâ, tơngah la ngiâ kố châ pêi lo hên kế tơmeăm tơniăn.

Tối troh tơdroăng pơkâ dêi cheăm tung tơdroăng veăng kum kuăn pơlê hvâng chéa pơtối châ tơniăn tung tơdroăng rêh ối, mơnhông pêi cheăng kâ, pôa Chế Hồng Quyền, Kăn hnê ngăn Vi [an cheăm Ia Tơi tối ăm ‘nâi:

‘’{ă vâi krâ-nho\ng o a 29 rơpo\ng ki hvâng chéa dêi thôn 7, cheăm Ia Tơi hiăng châ Tơnêi têa ‘no liăn to\ng kum ing hên troăng hơlâ ki ‘no liăn cheăng. Apoăng hơnăm nếo cheăm hiăng ăm mơngế lo lăm pêi cheăng apoăng hơnăm mơjiâng pro troăng prôk tung thôn pơlê ki nếo vâ pêi chiâk pêi deăng. Hơnăm 2019, [ă mâu rơpo\ng kuăn pơlê ki hvâng chéa kum ăm vâi châ mung liăn vâ vâi krâ-nho\ng o ‘no liăn ki mê rôe tơmeăm ki vâ tơnăng ká, hnối ai tá păn mơjiâng ká. Cheăm kô tơku\m vê, hdró kơpong akố vâ pơcháu ăm hlá mơnhên tối hnoăng xúa tơnêi ăm kuăn pơlê i hmiân tuăn rêh ối, cheăng kâ’’.

Têt Kỷ Hợi 2019 cho Têt ki hơniâp ro [ă mâu rơpo\ng kuăn pơlê hvâng chéa a tơdế long hngêi kơmăi on tơhrik Sê San 4. Ki rơhêng vâ tối, klêi kơ’nâi vâ chê 10 honăm rêh ối, tơnăng ká a tơdế têa long, mê hơnăm kố cho hơnăm ki apoăng mâu kuăn pơlê a pơlê hvâng chéa kố châ tơdah Têt a k^ng [ă hngêi trăng kân rơdâ, krá le\m [ă ai inâi rơpo\ng hngêi ki nhên.

Ối pá môi tơdroăng ki ‘ló ro tâ nếo, Têt hơnăm kố, cho roh ki apoăng mâu rơpo\ng ki hvâng chéa kố lo ing pơlê pơla pơrá phá dêi pó, châ toh chôu phut vâ mơjiâng pro mâu kế kâ tiô khôi túa dêi tơná vâ tơdah tơmối, môi tiah kơ-[ăn tek pro [ă châ plâi tuâk, kơ-[ăn ki kơ-ốu ăm kơtê ká linh An Giang; plâi mak kham chôu ngeăm, kơ-[ăn [ôt lok, kơ-[ăn [eo Thừa Thiên Huế; kơdjiăn kho [ă têa măm, kơchâi chôu hlá djôu Đồng Nai [ă hía hé.

Hơnăm nếo [ă mâu tơdroăng cheăng ki tơ’lêi hlâu rơtế [ă hên tơdroăng ki phiu niu, sôk suâ hiăng troh [ă kuăn pơlê a pơlê hvâng chéa long hngêi kơmăi on tơhrik Sê San 4 a cheăm tíu tơkăng kong Ia Tơi, tơring Ia H’Drai, kong pơlê Kon Tum.

Khoa Điềm chêh

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng