Mơngế Rơđế rak tơmeăm xah hêi, rak dêi mơhúa hdroâng kuăn ngo
Chủ nhật, 05:00, 21/09/2025 H’Zawut Byă/Tơplôu: Nhat Lisa/VOV Tây Nguyên H’Zawut Byă/Tơplôu: Nhat Lisa/VOV Tây Nguyên
VOV.Xơ Đăng - Tung tơdroăng rêh ối chal nếo nôkố, hlo ai hên mâu tơdroăng ki kơnía dêi kuăn ngo dế vâ rế hiá lôi, xuân u ối mâu ngế ki ối rak vế dêi mâu tơmeăm xah hêi dêi hdroâng kuăn ngo. A cheăm Ea Tul, kong pơlê Dak Lak, mâu vâi krâ akố hâi măng xuân ối rak vế ƀă hnê ăm rơxông kuăn ‘nĕng, cháu chái túa mơjiâng pro, túa rêi, tôu mâu tơmeăm dêi kuăn ngo. Vâi ki mê cho tíu ki râng tơvế idrâp chêng, idrâp rơvŏng hlŭm, pơtối chuât chhâk xơtó troh kong kế, ngo ngối a Tây Nguyên.

Pin hiăng klêi tâng tơdroăng ki hlŭm (buôt čhôč) ƀă hơdruê kưt xua pôa Y Dhin Niê, ối krếo cho Pâ Ruih, ối a ƀuôn Triă, cheăm Ea Tul, kong pơlê Dak lak ki hơdruê ƀă hlŭm. Ngoh cho ngế hơnăm ối nếo-ngế ki preăng ai mơngế ối chiâng rơngê rơngối dêi hdrông Rơđế, ‘nâi mơjiâng pro rơvŏng hlŭm tiô khôi hmâ dêi mơngế Rơđế. Ngoh Y Dhin ai tối tiah kố, rơvŏng hlŭm ôh ta xê to klŏng phêa ki tiah hmâ, mê ối cho tơdroăng ki mơhno túa lĕm tro, kal athế ai tơdroăng ki rơkê plĕng ƀă ‘nâi nhên tơdrá ga chuât ti lâi. Tâng rơxông nếo ôh ta vâ mơhriâm, ôh tá vâ rak vế, mê mâu tơdrá ki chuât ing rơvŏng hlŭm, ing tơdroăng hơdruê kưt, eirei, kô hía lôi tâi tâng.

“Hên ngế tơmiât mơjiâng pro rơvŏng ga hlâu, la ki păng ‘nâng ôh tá xê ngế ki lâi xuân chiâng vâ pro, xua ga, kal ai tuăn ki tơmâng rơkê plĕng khât. Nôkố, tung pơlê cheăm, mâu vâi krâ ki hiăng hên hơnăm hiăng pơtối prôk hơngế, ƀă mâu vâi rơxông nếo nôkố, prêăng ai mơngế vâ mơhriâm, bu môi ngế á tê ki chiâng pro mâu rơvŏng hlŭm, prôa dêi kuăn ngo. Á kô pơtối hnê ăm dêi kuăn cháu túa pro rơvŏng hlŭm vâ khôi túa, vêa vong ki lĕm tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná ôh tá tro hía, ôh tá tro piu hiât.”

Pá kơdâm hngêi trá xŏn a ƀuôn Phơng, cheăm Ea Tul, kong pơlê Dak Lak, pôa Y Khĭm Niê Siêng hnê ăm vâi o, vâi muăn ‘na túa tôu chêng, hơ’muăn tối ăm vâi hdrêng ‘na mâu tơdroăng leh mơdĭng ki hơniâp ro, ‘na ki pơxúa dêi tơrêm idrâp chuât. Ƀă pôa, rêm rơ-rêk chêng cho môi rơkong vê hnê tối khôi túa Rơđế bu rêh ối drêng châ hnê tối. Pôa tôu tuăn khât drêng hlo vâi rơxông nếo nôkố hiăng hơngế ing idrâp chêng, xua mê, pôa khoh kơhnâ mơ-eăm khât tung tơdroăng hnê tối ăm rơxông nếo.

“Chêng cho tơmeăm ki ôh ta păng lôi tung tơdroăng rêh ối dêi pơlê pơla hdroâng mơngế Rơđế. Chêng vâi hmâ dâi tung mâu roh rơkâu xối xeăng ki kal, môi tiah tĭng kâ báu nếo, roh kơnăng kiâ (ai tá hơkâ ki vâi tôu), tĭng rơkâu ivá ăm mơngế ki vâi hmâ pleăng ƀă dêi kơpôu, ro lơ a mâu hâi tĭng kâ báu nếo ƀă hên mâu tơdroăng mơdĭng ki ê.  Idrâp dêi chêng koăng ga hiăng ối achê ƀă khôi túa, tơlá, tuăn loi tơngah dêi pơlê pơla. Chêng ôh ta păng lôi ing tơdroăng rêh ối dêi pơlê pơla. Xua ti mê, tâng mâu vâi rơxông nếo tung pơlê ta hâi ‘nâi, mê ngin cho mâu ngế ki prôk djâ troăng ahdrối, athế pôu râng hnoăng cheăng hnê ‘măn ăm kuăn cháu, ôh tá piu hiât mâu khôi túa, vêa vong dêi nou pâ, jâ nôa hiăng hnê ‘măn ăm.”

Rơtế hâk git ƀă tơdroăng ki mơjiâng pro rơvŏng hlŭm, prôa dêi kuăn ngo, pôa Y Lương Niê, ối krếo cho Pôa Thun, ối a Ƀuôn Triă, cheăm Ea Tul, kong pơlê Dak Lak hiăng hmâ ƀă tơdroăng hlŭm khiê̆n, nâl Rơđế tối dêi cho đĭng năm. Ing mâu tơdroăng ki hơ’nêng hơ’no dêi hâi măng kơnăng kiâ troh a roh ki hơniâp ro, krip krih dêi leh mơdĭng, pôa ối tôu tuăn ó khât tung tơdroăng hnê tối ăm kuăn cháu vâ rơxông nếo ối chiâng dâi đĭng năm chuât xơtó đi đo tung pơlê pơla.

“Ton nah, khiê̆n đĭng năm bu hmâ xúa tung tơdroăng ki kơnăng kiâ. Nôkố, ga xuân ối chuât xơtó tung hên hâi leh mơdĭng dêi pơlê pơla. Vâ rak vế khôi túa, vêa vong lĕm tro kố, tơdroăng ki kal má môi mê rơxông nếo athế mơhriâm ƀă pơtối rak vế tơmeăm, tơdroăng vâi krâ hiăng ‘măn ăm nah.”

Ing idrâp rơvŏng hlŭm ki chuât tơniâ, rơ-rêk ki hơniâp ro, troh a tơdrá dêi khiê̆n đing năm ki ro rih ƀă hên mâu tơdroăng ki ê, mâu vâi krâ ki rơkê hdrông Rơđế a Dak lak dế kơdo mơ-eăm vâ mâu idrâp chuât ki kơnía git dêi kuăn ngo pơtối chuât chhâk hơngế đi đo tung pơlê pơla. Vâi kô pơtối rak vế tơdroăng ki hâk git ƀă pói rơhêng vâ chal rơxông nếo ‘nâi mơjo pâ, ‘nâi hriâm, rak vế dêi khôi túa, vêa vong hdroâng kuăn ngo tơná.

H’Zawut Byă/Tơplôu: Nhat Lisa/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC