Mâu hâi apoăng hơnăm nếo, tơ-uân tung pơla toh chôu pêi cheăng, jâ H’Lep Niê, ối tối cho Nôu Khuýt, ối a ƀuôn Buôr, cheăm Hoà Xuân, pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột ối ‘nân a’nâi a túa ki tĕn. Jâ dế tĕn mơgêi dêi hmôu, jiâ ai hên kế roneăm ki lĕm, tơviah mâ ngăn ing um xi-rô, ki pro mơnâ mâ. Kố cho rơneăm dêi túa vâi krâ hmâ djâ hnê sap ing nah, preăng châ ai, châ trâm, châ nếo hriâm ing lâm ki vâi po lâm hnê mê.

“Mơngế Rơđế ai hên rơneăm um mơngiơk ki pơrá phá, troăng tơpéa to, ai tơkâng loăng, mơnĕng, ai hên túa um. La mâu túa rơneăm ki mê á xuân hiăng hmâ rơneăm bro sap ing nah. Chôu phut kố tí tăng hlê plĕng vâ hriăn mơjiâng rơneăm ki nếo, á xuân dế rơhêng vâ pơtối châ hriâm nếo, maluâ á xuân hiăng hên hơnăm la xuân rơhêng vâ ‘nâi tơ’nôm hên rơneăm ki ê, á vâ pơtối hriâm”.

Lâm ki hnê hriâm tĕn tơmeăm, hmôu, jiâ xua jâ H’Bion Ƀuôn Krông (ối khĕn cho jâ Kdăm Săn), ối a ƀuôn Cư̆ Dluê, cheăm Hoà Xuân hnê tối. Lối 60 hơnăm kố, jâ H’Bion ai vâ chê 50 hơnăm hmâ cheăng ƀă tĕn hmôu, jiâ. Jâ ai tối, kô pơtối hnê mơhno ăm mâu tơdroăng ki lâi ki tơná jâ ‘nâi ăm mâu vâi nâ o pơtối rak vế ƀă  mơdêk tơdroăng cheăng tiô khôi hmâ vâi krâ roh nah.

“Bu pói rơhêng vâ ti lâi ai ivá mo rơdêi vâ hnê ăm mâu vâi o, vâi muăn, kuăn cháu túa ki tĕn, túa ki vế prế, túa pôe, túa pơchoh, lơ chêp, kơpó. Á kô hnê ‘na túa tôm xing xoăng prế, pơtăng prế, ‘măn prế vâ mơjiâng rơneăm, tơdroăng ki têk túa, mơjiâng rơneăm, ing mâu rơneăm ki kŭn troh a rơneăm ki kân, ing rơneăm  ki tơ’lêi hlâu tá troh a pá puât tâ. Ki má 2 nếo, ing mê, xuân cho roh vâ ti lâi vâi kuăn cháu hơniâp ro, pói rơhêng vâ hriâm tơdroăng cheăng tĕn hmôu, jiâ vâ rak vế”.

Lâm ki hnê tơdroăng cheăng pê mê cho mâu tơdroăng cheăng dêi Kâu lăk ƀô̆ Tĕn hmôu jiâ tiô khôi hmâ dêi hdroâng Rơđế a ƀuôn Drai Hling, cheăm Hòa Xuân. Tiah mê, klêi kơ’nâi châ mơjiâng a khế 9 hơnăm 2023, Kâu lăk ƀô̆ hiăng tơkŭm châ vâ chê 30 ngế nâ o ki hâk git cheăng tĕn hmôu jiâ tiah hmâ, ƀă pơtối rak vế tơdroăng cheăng kố. Mâu vâi nâ hiăng châ vâi krâ ki rơkê hnê tĕn, tơdroăng ki vế prế, tĕn rơneăm i nhên rêm tơmeăm ki tĕn mơjiâng. Tơdrêng amê, Kâu lăk ƀô̆ châ kum ăm túa tĕn, kơmăi ki vâ pơchoh ƀă hên hĕng mâu tơmeăm ki ê vâ vâi nâ o mơhriâm. Nâ H’Nga Ƀyă, Ngế pơkuâ Kâu lăk ƀô̆ tối ăm ‘nâi:

“La ngiâ kố ah, ngin kô mơhnhôk thế vâi nâ o tơrŭm pơtối tĕn mơjiâng hmôu jiâ, ếo, kơtong yĭng, kơpĕn, bung, duh tiô chal vâi krâ roh nah vâ pôi tá piu hiât, hía lôi khôi cheăng dêi jâ pôa roh nah”.

Tiô pôa Từ Văn Hợi, Kăn hnê ngăn Vi ƀan cheăm Hòa Xuân tối, tơdroăng ki mơjiâng Kâu lăk ƀô̆ tĕn hmôu jiâ kố pêi pro tiô tơdroăng pơkâ dêi Khu ngăn ‘na Tuá lĕm tro, Ivá ƀă Ôm hyô Dak Lak ‘na tơdroăng “Rak vế, chôu ‘măn ki kơnía túa lĕm tro dêi mâu hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế hnối pêi pro tá tơdroăng mơnhông ôm hyô”, ối tung Tơdroăng cheăng xiâm Tơnêi têa ‘na mơnhông pêi cheăng kâ-rêh ối pơlê pơla kơpong hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế ƀă kong ngo, pơla sap hơnăm 2021-2030. Troăng pơkâ dêi kong pơlê kô pơtối mơnhông túa lĕm tro hnối tơdjêp ƀă tơdroăng ôm hyô pơlê pơla.

“Mơjiâng Kâu lăk ƀô̆ tĕn hmôu jiâ cho vâ pơtối mơdêk ki kơnía ƀă po troăng troăng pêi pro ton xŏn la ngiâ kô rơtế ƀă tơdroăng ôm hyô pơlê pơla vâ mơhno tơbleăng mâu kế tơmeăm, mâu túa cheăng lĕm tro tiô khôi hmâ dêi mơngế Rơđế a cheăm Hoà Xuân, veăng kum rơtế ƀă hdroâng kuăn ngo a kong pơlê, pơlê kong kân tơbleăng tối mâu túa cheăng lĕm tro dêi mơngế hdroâng kuăn ngo, pơtối rak vế, chôu ‘măn tung la ngiâ”.

Rơnó Hơngui hơnăm kố, idrâp tĕn hmôu jiâ dế rế hiá rế pa ai pá kơdâm hngêi trá xŏn dêi mâu vâi nâ o mơngế Rơđế a cheăm Hoà Xuân, pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột. Tung tơdroăng ki hơniâp ro, mâu idrâp ki tĕn, mâu kơpeăng kŏng ki ƀĕng, ƀeăn, rơmuăn tĕn mơjiâng chiâng mơngiơk ki pói tơngah thăm rế hơniâp ro, kro mơdrŏng a mâu hmôu jiâ dêi mơngế Rơđế.