Ôu kâ koh mơnê nôu pâ dêi hdroâng K’ho
Thứ bảy, 00:00, 07/04/2018
VOV4.Sêdang - Mơngế K’ho hmâ loi dêi ‘’Ai loăng ki kân nếo ai loăng ku\n. Ai nôu pâ nếo ai kuăn ‘ne\ng. Kuăn ôh tá ai nôu môi tiah hngêi ôh tá ai hơpiâp on, kuăn ôh tá ai pâ môi tiah hngêi ôh tá ai kuâ’’. {ă hiâm mơno loi tiah mê, mơngế K’ho ngăn nhuo#m khât kơ tơdroăng ki hlế rơkê [ă nôu pâ. A mâu pơlê, preăng ai tơdroăng kuăn ‘ne\ng tăm nâ, ôh tá vâ rak ngăn, păn roăng nôu pâ, jâ pôa. Thăm nếo, drêng hiăng dah ai xêh kế tơmeăm, vâi hmâ tơku\m po mơd^ng mơnê nôu pâ vâ tơbâ vế hnoăng nôu pâ hiăng hnê mơjiâng [ă roăng rak kuăn ‘ne\ng.



Hngêi dêi rơpo\ng pôa Ka Dơng Ha Bông prế jâ Cil K’Lêu, ối a cheăm Tà Nùng, pơlê kong kơdrâm Đà lạt, kong pơlê Lâm Đồng, hơniâp ro sôk suâ luâ tâ hâi ki ê. Hâi ki mê, ai pái ngế kuăn kơnốu dêi jâ prế pôa djâ dêi tu\m vâi mế, kuăn ‘ne\ng tơkuô dêi a hngêi jâ pôa vâ po ôu kâ mơnê nôu pâ. Tơmeăm hdroăng ki mâu vâi kuăn djâ, pá k^ng môi to chu ki kân hiăng chêh, siê mê ôi ai ếo nếo ăm dêi pâ, pơtâk ki te\n le\m rơneăm ăm dêi nôu. Môi tung pái ngế kuăn dêi jâ prế pôa Ka Dơng Ha Bông, mê cho ngoh Cil Mi Se ai hiăng chêang krong a ngiâ dêi nôu pâ tối tiah kố:

‘’Hâi kố, pái ngế ngoh o ngin hiăng rơtế troh a hngêi nôu pâ vâ koh mơnê nôu pâ, mơnê hnoăng ki nôu pâ hiăng mơjiâng, păn roăng, rak ngăn, hnối tăng ăm ngin kuăn châ mế, ai cháu tiah hâi kố. Maluâ hngêi rơpo\ng tá hâi teăm kro mơdro\ng trối vâi, la ngin kuăn xuân ai iâ tơmeăm ki vâ pleăng ăm nôu pâ [ă pâ nôu pâ pơtối hơ-ui pơtroh ăm ngin kuăn tơdroăng pon mơhúa’’.

Nâ Liêng Jrang Di Na, cho mế ki rơmúa dêi jâ prế pôa Ka Dơng Ha Bong xuân ai tối tiah kố:

‘’Á mế koh mơnê kơ jâ pôa hiăng mơjiâng, păn roăng, rak ngăn on veăng ngin, nôkố hiăng chiâng mơngế ki rơkê. Nôkố, kuăn kơdrâi kuăn kơnốu dêi jâ pôa hiăng kân hdrah, tơbâ vế hnoăng păn roăng, rak ngăn dêi nôu pâ, ngin mế hiăng tơkuô troh akố vâ po tơdroăng ôu kâ koh mơnâ nôu pâ, pâ phep nôu pâ hí xo [ă pơtroh ăm ngin mế, ngin kuăn trâm tơdroăng pon mơhúa, vâ ngin kuăn, ngin mế rêh ton, tơru\m dêi pó, hơniâp ro [ă pêi cheăng kâ rế hía rế trâm hên tơdroăng ki phâi tơtô tâ’’.

Tơdah tơmâng xo rơkong rơkâu ki le\m tro dêi vâi kuăn, vâi mế, jâ pôa Ka Dơng Ha Bông phiu ro ó khât. Pôa xuân rơkâu ăm rêm ngế vâi kuăn, pơchân tối dêi mâu vâi kuăn đi đo athế tơru\m cheăng, to\ng veăng dêi pó, on veăng athế ‘nâi hơ-ui pâ dêi pó, rêh ối le\m tro tung rơpo\ng hngêi [ă vâi krâ-nho\ng o tung pơlê, kơhnâ tung pêi cheăng kâ vâ la ngiâ thăm ai tơdroăng rêh kâ ối rế niân nok tâ…

 Pôa Ka Dơng Ha Bông, 81 hơnăm ai tối tiah kố:

‘’Hâi kố, kuăn ‘ne\ng tung rơpo\ng hngêi tơbâ vế troh hnoăng hnê mơjiâng, păn roăng, rak ngăn dêi nôu pâ, [ă hnối po ôu kâ koh mơnê. Á pâ mơnê tâi tâng mâu vâi kuăn hiăng rêh ối hlê ple\ng nôu pâ. Á xuân pâ thế tâi tâng vâi krâ-nho\ng o tung pơlê veăng hơniâp ro, sôk suâ [ă rơpo\ng hngêi ngin, châ ‘nâi, châ hlo tơdroăng ki mâu vâi kuăn hiăng mơnê nôu pâ’’.

Veăng vêh mơnê hnoăng nôu pâ dêi hdroâng K’ho, pôa Rơ Ông Ha Krong, ối a cheăm Dà Long, tơring Dam Rong, kong pơlê Lâm Đồng tối ăm ‘nâi, tơdroăng ôu kâ kố hmâ tơku\m po klêi kơ’nâi hiăng xuâ dêi báu, krí dêi tơmeăm, mâu kuăn mơnăn hiăng kân, mâu báu alâi hiăng tâ tung hnôu. Maluâ ti mê, hdroâng K’ho ôh tá la lâi pơklât thế dêi kuăn ‘ne\ng po ôu kâ mơnê nôu pâ. Ngăn tiô kơ tơdroăng mê kuăn ‘ne\ng chiâng phep vâ mơhno tối hiâm mơno tơná [ă nôu pâ:

‘’Tơbâ vế troh hnoăng cheăng păn roăng rak ngăn kuăn ‘ne\ng, mê mơngế kuăn kô po ôu kâ vâ mơnê nôu pâ, ôu kâ kân lơ iâ ôh tá ‘nhó kal to lâi, xuân chiâng pleăng ăm dêi nôu pâ môi to í tê, pro ti lâi hlế rơkê [ă nôu pâ rêm hâi. Kuăn kơnốu drêng hiăng kân châi dêi hngêi mế, tâng ối chôu vế hnoăng dêi nôu pâ mê athế vêh lăm pôu nôu pâ, kuăn kơdrâi xông kân xo dôh, maluâ vâ ối u lâi xuân athế ai hnoăng cheăng păn roăng, rak ngăn dêi nôu pâ, jâ pôa.

Vâi kuăn loi nguăn nôu pâ, jâ pôa, hriâm [ối tơdroăng ki rơkê, ki tơtro dêi nôu pâ, kơ’nâi ah, drêng hiăng kân, kô ai pơxúa ăm kuăn pơlê, tơdroăng rêh ối kô hơniâp ro, pêi cheăng kâ tơniăn [ă mơnhông mơdêk. Pơtih, kuăn kơnốu châ hriâm tâp, ai hnoăng cheăng pêi, xo mế, tâng ối chôu vế troh nôu pâ mê athế châi pôu dêi nôu pâ, jâ pôa, ngăn vâi krâ, la tâng tơdroăng rêh ối pá puât bu kal hơniâp ro [ă dêi on veăng, rơpo\ng hngêi ga xuân hôm’’.

Ôu kâ koh mơnê nôu pâ dêi hdroâng K’ho cho roh ki vâ kuăn ‘ne\ng mơhno dêi hiâm mơno hlế rơkê [ă nôu pâ, [ă nôu pâ xuân hnê tối ăm dêi kuăn ‘nâi tơru\m, hơ-ui pâ, rak ngăn dêi pó rế hía rế ai tơdroăng rêh ro kro niân. Hdroâng K’ho ôh tá ai luât pơklât thế dêi kuăn ‘ne\ng koh mơnê nôu pâ, la ki kal, mê cho tơdroăng ki tơru\m tơpui kâ, mơhno tuăn hiâm tơrá dêi pó rêm hâi, kuăn ‘ne\ng cháu chái athế rak ngăn, păn roăng nôu pâ, jâ pôa. Drêng hiăng ai kế kâ kế kơd^ng mê kô po ôu kâ koh mơnê nôu pâ, tâng dah ai xêh chía hên kô pro [ă chu, tâng xahpá kô pro 1 to í; tâng ối achê athế kơhnâ châi ngi hngêi vâ tơpui tơno, hơlêm dêi nôu pâ, tâng ối a hơngế athế rêh ối [ă dêi on veăng, kơdrâi kuăn i le\m tro, ro rih, mê xuân cho tơdroăng ki mơhno tối le\m tro vâ nôu pâ hmiân tuăn.

Lơmu K’Yến chêh

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng

 

 

 

 

 

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC