Mơgêi rơnó xeăng tôu hơnăm kố, Khu pêi cheăng tơrŭm Tê mơdró pêi chiâk deăng Nhật Minh, a cheăm Bình Hòa, tơring Krông Ana, kong pơlê Dak Lak poê châ 3.600 tâ̆n báu, ki lĕm tâk 15% tâng vâ pơchông ƀă hơnăm hdrối. Pôa Nguyễn Văn Tưởng, Kăn pơkuâ Khu pêi cheăng tơrŭm ăm ‘nâi, Khu pêi cheăng tơrŭm hiăng ai 4 hơnăm mơ-eăm mơjiâng inâi “Phái Krông Ana”, báu kố hiăng châ tơdroăng ki mơnhên OCOP 4 hơlŏng. Laga, 90% báu ki Khu pêi cheăng tơrŭm mơdâ pêt châ, xuân athế klêi poê tê hlối ăm khu ki roê tiô yă kơchơ roê. Tiô pôa Tưởng, ki xiâm pro ăm phái 4 hơlŏng dêi Khu pêi cheăng tơrŭm ôh tá châ tê a hên kơchơ mơdró cho ivá ki uâ ối iâ.

“Nôkố Khu pêi cheăng tơrŭm tá hâi ai liăn roê kơmăi têng. Mâu kơmăi ki têng akố tá hâi châ lĕm tiô pơkâ mê têng um kô hía lôi ki xú hŏm lĕm dêi báu, kloăng phái kâ kô khăng. Mê Khu pêi cheăng tơrŭm dế têng ƀă tôu mâ hâi, têng xăm, ‘măn chôu tung hnôu vâ ton xo uâ môi xôh”.

Pôa Nguyễn Văn Tưởng (‘na hơ’vá), Kăn pơkuâ Khu pêi cheăng tơrŭm tê mơdró pêi chiâk deăng Nhật Minh tơbleăng ‘na “phái Krông Ana” ăm tơmối

Tiô pôa Nguyễn Văn Tưởng, maluâ ai mâu phái ki tê ƀă tơdroăng ki tê hên, la xua tá hâi ai tŭm “ivá” mê Khu pêi cheăng tơrŭm ôh tá khên tơdah xo. Kố xuân cho tơdroăng ki trâm tơdjuôm a tơring Krông Ana, môi tung mâu tíu mơdâ pêt báu kân má môi dêi kong pơlê Dak Lak. Cho vâ chê 6 rơpâu ha báu rơnó xeăng tôu, tơring Krông Ana poê xo vâ chê 40 rơpâu tâ̆n báu. Laga, tung lâp tơring bu ai 10 to tíu uâ báu ki uâ châ ing 8 – 14 tâ̆n tung môi hâi ƀă 40 tíu uâ ki iâ.

Tung kơxô̆ ki kố, bu ai 1 tíu ai kơmăi kơum ƀă 28 tíu ki ai kơmăi bro ăm phái rơbông lĕm. Xua mê, ki hên bu pêi pro châ tơdroăng ki rơhêng vâ uâ dêi mâu rơpŏng, tá hâi ai tŭm ivá vâ uâ tiô mâu tơdroăng pơkâ thế uâ hên.

Xuân môi tiah mê, a tơring Lak, ƀăng klâng mơdâ pêt báu rêm hơnăm lối 13 rơpâu ha, la tung lâp tơring bu ai 2 to tíu uâ ki iâ, bu uâ ăm mâu rơpŏng hngêi xo. Xua mê, ki hên báu ki pêi akố pơrá tê ối drêh ăm khu ki roê. Ngoh Nguyễn Văn Tình, ngế ki roê báu a tơring Lak tối:

“To lâi hơnăm vêh ngi kố mê khu ki roê peăng mâ hâi Lu troh akố mê xuân pơkâ yă báu phái dêi Dak Lak hên khât. Ki khât mê vâi tê ối drêh vâ tê ăm mâu kong pơlê peăng mâ hâi lu vâi ai kơmăi kơmok uâ báu, uâ tơdrêng amê hlối gá kô pro pơxúa ăm hên tơdroăng ki hơnía tâ ăm mâu báu phái a kong pơlê”.

Ngoh Y Suk Ênuôl, a thôn Ƀuôn Tría, cheăm Ƀuôn Tría, tơring Lak tối tiah kố, mâu hơnăm achê kố yă báu to kơnâ hiăng pro pơxúa ăm tơdroăng ki pêi lo lăn tơniăn ăm mâu rơpŏng ki pêt báu. La tâng ai hngêi kơmăi uâ báu akố hlối mê kô pro pơxúa hên tâ ki kơnía ăm báu phá a tơring kố”.

“Nôkố pêt báu mê kuăn pơlê vâi tê ối drêh tâi, tơdroăng ki chơ mê pơcháu tâi ăm vâi mê poê báu xuân rĕng, troăng prôk hiăng ok ƀê tong lĕm, tíu lâi xuân ai troăng ‘noăng ‘măn kơxâk vâ tơ’lêi chơ. Kuăn pơlê rơhêng vâ ai hngêi kơmăi roê tê báu hlối a cheăm tơná vâ vâi krâ nhŏng o tơ’lêi tê tâ”.

Rêm hơnăm, kong pơlê Dak Lak mơdâ pêt tơnăn lối 100 rơpâu ha báu, kloăng báu châ 800 rơpâu tâ̆n. Pôa Trần Trọng Lưu, ngế ki pơkuâ ngăn Khu ki roê, Khu ngăn kơmăi kơmok ƀă tê mơdró Dak Lak ăm ‘nâi: a kong pơlê hiăng mơjiâng bro mâu inâi báu phái dêi mâu khu mơdró kâ krâ kơvâ ƀă kŭn, tơkŭm bro a mâu tơring Lak, Krông Ana, Krông Pač, Ea Kar, Ea Súp, la báu phái bu ối iâ tê.

Troh nôkố, kong pơlê xuân tá hâi ai tơdroăng tơkêa ki lâi ‘no liăn cheăng tung kơvâ cheăng uâ báu phái kố. Ki hên báu dêi Dak Lak bu châ poê tê ối drêh tiah mê tê ăm mâu khu ki roê, tá hâi ai tơdroăng tơrŭm pơla pêt, uâ, kơchơ tê mơdró.

Xuân tiô pôa Lưu, kong pơlê hiăng pơkâ Túa pơkâ kơvâ pêi chiâk deăng dêi kong pơlê pơla hơnăm 2021 – 2025 ƀă Tơdroăng pơkâ mơjiâng kơvâ cheăng kơmăi kơmok uâ pơliê, mơjiâng kơmăi kơmok tŏng kum râ kong pơlê pơla hơnăm 2021 -2025, hnoăng cheăng pêi troh hơnăm 2035, tung mê, mơnhên báu phái cho tơmeăm ki xiâm dêi kong pơlê.

“Rêm hơnăm kong pơlê kô mơjiâng inâi krếo thế ‘no liăn, tung mê ai tơdroăng tơkêa ‘na uâ báu pơliê báu phái xuân môi tiah mâu túa kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng ki ai tơdjâk troh ki rơdêi dêi kong pơlê. Rơtế amê, kơvâ cheăng kơmăi kơmok ƀă tê mơdró xuân tơbleăng tơdroăng tơkêa “Uâ pơliê mâu kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng ƀă kơmăi kơmok tŏng kum, pơla hơnăm 2021 – 2025, troăng tơmiât troh hơnăm 2030” tơkŭm krếo thế ‘no liăn cheăng xuân môi tiah tŏng kum mâu khu mơdró kâ ƀă mâu tíu ki tối tơbleăng pêi pro tơdroăng tơkêa”.

Ƀă mâu troăng tơmiât kố, kong pơlê Dak Lak tơngah kô ai mâu hngêi kơmăi ki kân châ bro a mâu kơpong ki pêt báu ki hên dêi kong pơlê. Ing mê chiâng vâ uâ pơliê mâu báu phái, mơdêk ki dâi lĕm, tơmiât troh tê báu phái ngi kong têa ê, veăng kum mơdêk tơƀrê mơdâ pêt ƀă pêi lo báu phái krá ton a kong pơlê.