A Hngêi pơkeăng cheăm Čư Êbur, pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak, nâ H’Đi Ênuôl, tối; kuăn nâ châi tamo, thế mot pơlât a hngêi pơkeăng pơlât hên xua mê kuăn hiăng 3 hơnăm mê nâ xuân tá hâi ăm pâk vaccine hbrâ mơdât pơreăng lo xêi. Nôkố hlo tung pơlê ai hên ngế vâi hdrêng tro pơreăng lo xêi, tô tuăn ăm ivá dêi kuăn xua mê nâ djâ lăm pâk vaccine:

“Hlo tơdroăng pơreăng lo xêi xông tâ tú ó. Châ mâu xăng, tăm a hngêi pơkeăng pơtâng tối, krếo thế rêm ngế troh pâk xua mê hiăng hlê plĕng lĕm tro. Ƀă á xâu châ kuăn á ôh tá pá hro tâng ôh tá pâk kô tơdjâk ivá dêi kuăn’’.

Pôa Y Suôn Êñuôl, Kăn phŏ pơkuâ hngêi pơkeăng cheăm Čư Êbur, tối ăm ‘nâi, 1 khế hiăng hluâ cheăm hiăng châ hlo 31 ngế tro tâ pơreăng lo xêi. Ngế tro tâ pơreăng apoăng châ hlo a hngêi trung mâm non Hoàng Anh, ối a ƀuôn Đung, kơ’nâi mê troh a 7 thôn pơlê. Laga ngế tro tâ pơreăng lo xêi ki hên cho tá hâi pâk vaccine hbrâ mơdât pơreăng. Hngêi pơkeăng cheăm hiăng séa ngăn, tơbleăng kơpong ai vâi hdrêng tro tâ pơreăng lo xêi ƀă mơdêk tơdroăng pơtâng tối vâ mơdêk hlê plĕng dêi kuăn pơlê tung tơdroăng hbrâ, mơdât pơreăng. Pôa Y Suôn Ênuôl hơ’muăn:

“Sap ing khế 8 troh nôkố hiăng pâk 7 thôn ƀă 363 ngế vâi hdrêng kơpêng 430 ngế vâi hdrêng, châ vâ chê 85%. Nôkố pơtối vêh séa ngăn inâi vâi hdrêng tá hâi châ pâk pơkeăng mơdât pơreăng lo xêi. Sap ing tro tâ pơreăng lo xêi troh nôkố, á hiăng xúa zalo, facebook ƀă hôp mâu kăn thôn, hôp kuăn pơlê ƀă kơnôm mâu ngế pêi cheăng pơtâng tối, á pơchuât tối tung loa dêi cheăm môi măng tĭng môi xôh, hâi khế mơ’no dâng 10 phut’’.

Pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột nôkố ai kơxô̆ ngế tro pơreăng lo xêi hên má môi a Dak Lak, ƀă 74 ngế tro tâ pơreăng. Kơvâ ngăn pơkeăng ƀă khăm pơlât hiăng mơdât tâi tâng mâu tíu pơreăng ôh tá ăm pơreăng xông tâ tú rơdâ. Tơdrêng amê, thăm séa, châ hlo mâu ngế tro tâ pơreăng ƀă nhôm pơreăng a pơlê pơla, xua tíu kố tơkŭm kuăn pơlê rêh ối cho kơdrâm. Rơtế amê tơkŭm séa ngăn, pêi pro tơkŭm po pâk tơ’nôm, ti tăng mơngế tá hâi pâk pơtối pâk ăm. Pôa Võ Minh Huỳnh, Kăn pơkuâ Tíu xiâm khăm pơlât pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột tối ăm ‘nâi:

‘’Troăng pêi má môi xuân cho thăm pơtâng tối djâ mâu muăn lăm pâk. Má péa cho châ hlo mâu ngế tro tâ pơreăng teăm tơdrêng. Má 3 cho klêi kơ’nâi châ hlo ngế tro tâ pơreăng mê tơkŭm séa ngăn ƀă pâk tơ’nôm vaccine pơlât lo xêi Rubela ăm vâi hdrêng tá hâi pâk tŭm 2 trum vaccine ăm vâi hdrêng pá kơdâm 5 hơnăm ăm vâi hdrêng tung tôh kơphô̆ ƀă mâu thôn, pơlê ai ngế tro tâ pơreăng’’.

Riân troh tơdế khế 9, kong pơlê Dak Lak châ hlo 136 ngế tro tâ pơreăng a 14/15 tơring, pơlê kong krâm, pơlê kong kơdrâm. Ki tơtrŏng má môi pơreăng tâk rĕng tung pơla 1 khế hiăng hluâ ƀă lối 100 ngế. Tâi tâng mâu ngế tro tâ pơreăng lo xêi cho vâi hdrêng sap ing 1 – 4 hơnăm, ƀă 2/3 kơxô̆ mơngế tro tâ pơreăng tá hâi châ pâk vaccine. Ƀok thái pơkeăng Lê Phúc, Kăn phŏ pơkuâ Tíu xiâm mơdât pơreăng kong pơlê Dak Lak mơnhên tối, xiâm kối pro ngế tro tâ pơreăng lo xêi tâk rĕng cho tơdroăng tro tot tê pơkeăng vaccine dêi Tơdroăng pâk po rơdâ, chiâng ai tơdroăng kơdroh trếo tung châ mơdât pơreăng tung pơlê pơla:

‘’Tiô ngin pâk pơkeăng po rơdâ cho kal khât vâ pro ti lâi tâi tâng mâu kơpong nôkố ai ngế tro tâ pơreăng mê pơkâ thế mâu Hngêi pơkeăng cheăm, Tíu xiâm khăm pơlât vêh séa ngăn kơxô̆ vâi hdrêng tá hâi châ pâk mê tơkŭm pâk tơ’nôm, ti tăng mâu ngế tá hâi pâk pơtối pâk ăm vâi vâ ti lâi mơdêk kơxô̆ mơngế pâk tung pơlê pơla tâk. Pakĭng mê, ngin tơkŭm mơnhên pơreăng mâu ngế tro tâ pơreăng vâ mơnhên, thăm tối tơbleăng tơdroăng ki tơ’lêi tro tâ pơreăng vâ ai troăng mơdât tơtro’’.

Lo xêi cho pơreăng tâ tú rơ-iô, kô chiân pro kơdroh trếo tung châ ki mơdât pơreăng, pro vâi hdrêng tơ’lêi tâ mâu pơreăng ki ê ƀă trâm hên tơdroăng châi môi tiah: Êi tuăn tung dế ki râ; êi xôu râ; êi ngôa; châi klêa; châi kuăn ngé mâ; kơdroh ki piê lĕm tung châ... Xua mê, vâ hbrâ mơdât pơreăng lo xêi, pakĭng mơ-eăm dêi kơvâ khăm pơlât, kuăn pơlê kal hbrâ djâ vâi hdrêng lăm pâk vaccine mơdât pơreăng lo xêi tŭm ƀă tro hâi khế pơkâ.

Drêng châ hlo mâu tơdroăng ki tơngê, kơ-o, lo têa môh, lo khêi tung kéa kal ăm klâ kơtăn ƀă djâ vâi hdrêng troh hngêi pơkeăng achê má môi vâ teăm tơdrêng khăm, pơlât hbrâ mơdât mâu tơdroăng ki châi râ xua pơreăng pro.