Rơngê-môi tung mâu tơdrá ki chôa ‘lâng, trâu hơngế tung hiâm mơno dêi mâu vâi krâ-nho\ng o hdroâng mơngế Rơteăng, hmâ rơngêi tiô túa ki cho khât păng ‘nâng, tơtro khâp. Mâu nâl pơto pơtih tung tơdrá Rơngêi ga ai hên túa, la xuân ối rak vế ki phá krê xêh. Rơkong ki pơto pơtih ga hmâ tơniăn păng ‘nâng, ai rơ-rêk tơtro há, cho vâ rak vế ăm rơ-rêk ki ki tơ’lêi hơdruê, rế vâ tơrâng tơtro nâl pơto pơtih tiô tơrôu dêi pó ăm tơ’lêi chôu, tơ’lêi pâ vế. Nâl ki vâ pơto pơtih mê, ai drêng ‘nâ cho tơdroăng ki hơniâp ro, tơdroăng khéa hơ’nêng; ai drêng ‘nâ chôa ‘lâng bê tâng bê ôh, ai drêng ‘nâ môi tiah hơ’muăn, tâk chu, ai drêng ‘nâi sôk suâ, phiu niu tối hơ’muăn dêi ‘na tơdroăng krê tơná, lơ on veăng, rơpo\ng hngêi [ă pơlê pơla.

Pôa A Đu\h, Ngế chêh tơdrá hơdruê, cho Kăn pho\ pơkuâ ngăn Khu hơdruê xuâng kuăn ngo dêi kong pơlê Kon Tum tối tiah kố:

‘’Tơdrá rơngê kố drêng vâi krâ rơngêi ga ai drêng tơdroăng ki hơniâp ro, sôk suâ phiu niu ‘na tơdroăng ki lâi mê ‘lo. Tơdrá rơngêi kố ga hmâ pơto pơtih, tí tăng vâ tơpui hv^ng mâu tơdroăng ki kố ki mê, xuân ai drêng ‘nâ vâ kơdeăn khe\n mâu tơdroăng rêh kâ ối, pêi chiâk pêi deăng. Tâng ngế ki tơmâng vâ hmâng i nhên khât kô ‘nâi trâu rơdâ ‘na tơdroăng ki vâi rơngêi mê vâ pơto pơtih tơdroăng klâi, xua ngế ki rơngêi pơtih tối tiah mê ga xuân tá ti xê ai tối tiah mê khât ‘nâng, vâi hmâ xo tơdroăng ki ê, lơ kế tơmeăm, kuăn kiâ vâ tối mơhno, pơto trối ‘na hnoăng cheăng pêi pro, rêh ối dêi kuăn mơngế, thăm nếo, ai drêng ‘nâ vâi hơdruê tối dêi pó, ‘na pú hmâ, tơmối, ngế ki dế tơmâng vâi rơngêi mê’’.

Ngăn tiô kơ tơdroăng ki rơngêi mê, ngăn tiô kơ rêm kơpong tơdrá Rơngê ga xuân ai phá tơ-ê dêi pó iâ há ‘na kơlo tơdrá tâk chu, lơ ki mơngối ga. Tơdrá Rơngêi dêi tơring Đăk Tô, Tu Mrông (Kon Tum) vâi hmâ rơngêi chôa ‘lâng, phiu suâ, la mơngế Rơteăng a kơpong tơring Kon Plông (Kon Tum) vâi hmâ rơngêi mơngối pơtối dêi pó, a mơ’nui vâi hmâ rơngêi rế hía rế tâk a’ngêi.

Tơdrá Rơngêi vâi hmâ hơdruê tiô kơlo ki tơdjâk dêi pó (Do-Re-Mi-Fa-Sol-La), ga cho tơdrá ki rơnguâ iâ, mơhno tối môi tiah rơkong ki vâ tơpui tơno, mơhno dêi hiâm tmơno. Ki ‘ló ro krê xêh dêi tơdrá Rơngêi mê drêng ngế ki rơngêi dế rơngêi a tơdrá krâ kơvâ (tơdrá chuât ôh tá lối pro\ng, ôh tá lối prông) kơdrâ rơngê to a kơlo ki a’ngêi (tâk châ 8 hơ-mruk tơdrá), tơkéa vâ tối ga xuân môi tiah a môi tơdrá ki mơdêi iâ la pro\ng tâ. Tiô Ngế chêh tơdrá hơdruê A Đu\h tối, tơdroăng ki rơngêi kơdrâ hơ’lêh tâk a ‘ngêi tiah mê châ ngăn cho drăng ki kal, ki tơviah ga, ki xiâm, ki kơdrâ dêi tơdroăng hơdruê, pro pơhâk, pơnguân tơmâng [ă mâu ngế ki hmâng.

‘’ ‘Na kơlo dêi tơdrá Rơngêi mê ga tâk chu tiah lâi mê ối ai túa ki phá krê xêh, ga phá tâ [ă mâu tơdrá ki ê. Ki ‘ló ro akố vâi krâ ki rơngêi mê dế rơngêi a tơdrá ki krâ kơvâ, tung dế rơngêi vâi kơdrâ tâk a hơ-mruk má 8, mê cho tơdroăng ki phá krê dêi tơdrá rơngêi kố. Tơdroăng ki tâk pro\ng a tơdrá ki a’ngêi mê cho vâ tối mơhno môi tơdroăng ki lâi ‘lo, tơdrêng amê, xuân vâ ngế ki rơngêi mê mơhno dêi krôk, rơkong tơná rơngê tơniâ, rơeăng, le\m rốu, pro hên ngế ki tơmâng kô hmâng i nhên. Maluâ rơngê a tơdrá ki a’ngêi, la xuân ôh tá tơkêk mơdêi, la chôa ‘lâng, rơmuăn, mơngối rơpâ le\m. Kố cho ki phá krê xêh dêi tơdrá Rơngêi, preăng hlo ai tơdrá lâi ki ê ai tiah kố’’.

Tơdroăng ki vâ tối, pơto pơtih tung tơdrá Rơngêi kố ga ai hên túa, ing mâu tơdroăng ki hnê tối dêi nôu pâ, on veăng, tơdroăng tơhmâ pơla vâi droh rơtăm, hiâm tuăn mơjo pâ pơlê cheăm, tơdroăng ki rêh kâ ối, ‘na tơdroăng ki rơkê tung pêi chiâk deăng, koh tơdah lo hơnăm nếo [ă hên mâu tơdroăng ki ê. Tung tơdrá Rơngêi mê ai pơto pơtih, tơpui hv^ng, tơpui tâ tá, tối kơtôa. La tơdroăng kố xuân tiah hmâ, tiah achê [ă tơdroăng rêh ối, pêi cheăng kâ rêm hâi dêi khu rơxông nếo, vâi xuân rơhêng vâ hmâng. A Sương, 25 hơnăm, ối a thôn Long ‘Jo\n, cheăm Đăk Ang,

‘’Rơngê cho tơdrá ki kal git dêi nôu pâ, jâ pôa pin sap ing chal vâi kỉâ nah troh nôkố, mâu nâl pơto pơtih, rơkong rơngêi mê ga ai xêh tơdroăng ki pơrá phá dêi pó. Tơdrá ki kố ôh tá xê to khu vâi krâ tê ki rơngêi [ă vâ tơmâng mê khu rơxong chal nếo ngin nôkố tơmâng xuân hlê ple\ng [ă hlo ki ‘ló ro, ki kơnía git tung tơdroăng ki pơto pơtih mê. Á hmâ tâng vâi krâ hmâ rơngêi ‘na tơdroăng rêh ối, ‘na pêi cheăng kâ dêi tơná, rơpo\ng hngêi, hâk kơdeăn ‘na pêi chiâk pêi deăng. Vâi rơngêi pơtih, tơcho, tơdjếi dêi pó, tơmâng nhên ga ro cho ‘nâng. Dế nôkố, á [ă vâi pú khu chal nếo thung pơlê xuân dế kơdo mơ-eăm mơhriâm ‘na tơdrá rơngêi, ting ting, ayo\ [ă mâu tơdrá ki ê há’’.

Tơdrá Rơngêi ga hiăng hmâ ối tung tơdroăng rêh kâ ối, tung pêi chiâk pêi deăng, cho tơdroăng ki ôh tá păng lôi tung pơlê pơla dêi mơngế Rơteăng. Rơkong rơngêi mê tá xê bu tâng to a mâu hâi leh mơd^ng, hâi pro t^ng, koh tơdah hơnăm nếo, mê vâi krâ-nho\ng o a mâu thôn pơlê xuân dế pơtối râng vế, rak ‘măn tơdrá rơngê ki kơnía kố. Pôa A Lih, krâ pơlê [uôn Kon Wang, cheăm Ea Yiêng, tơring Krông Păch, kong pơlê Dak Lak tối:

‘’Vâi krâ tung pơlê Kon Wang ngin kố hâk tơngăm ‘nâng [ă ối rak vế tơdrá dêi jâ pôa hiăng ‘măn ăm. Ngin rơngêi koh hâk lo hơnăm nếo, rơkâu dêi pó [ă tơdrá Rơngêi. Tung mâu hneăng ki hơniâp ro dêi rơpo\ng hngêi [ă pơlê pơla ngin xuân hiăng rơngêi êng tiâ dêi pó [ă xuân hnê tối ăm mâu vâi kuăn muăn cháu chái  la ngiâ pôi tá lôi tơdroăng ki kơnía git dêi vâi krâ roh nah’’.

Xua ing tơdroăng ki tơmot tơlo tơdroăng pêi cheăng kal chal nếo, mâu tơdrá hơdruê dêi mâu kơpong kong kố, kong ê hiăng châ troh tơmot hên tung tơdroăng rêh kâ ối dêi vâi krâ-nho\ng o, mâu tơdrá dêi vâi krâ roh nah rế hía rế vâ hía lôi, khu vâi chal nếo ôh tá git to lâi tơdrá rơngêi dêi vâi krâ roh nah. Maluâ ti mê, a mâu thôn pơlê dêi mơngế Rơteăng a Tây Nguyên dế nôkố, tơdrá Rơngêi xuân ối châ hơdruê, chuât chhâk xơtó tung mâu roh ki ai tơdroăng xah hêi tung rơpo\ng hngêi, tung mâu hâi po mơd^ng, pro t^ng dêi pơlê pơla. Ing mâu rơkong rơngêi dêi tơná vâi krâ mê hiăng veăng kum chiâng ai tơdroăng ki hơniâp ro, sôk phiu ăm rêm ngế, kum vâ krâ-nho\ng o thăm rế hlê ple\ng dêi pó hên tâ, tơru\m dêi pó hên tâ, xuân tơtro [ă tơdroăng ki thăm rế vâ kơdo mơ-eăm mơnhông pêi cheăng kâ rêh ối rơxông nếo rế kro mơdro\ng, phâi tơtô.

Nhat Lisa chêh, tơplôu [ă tơbleăng