Mâu vâi krâ tung pơlê Rbai xuân ôh tá ‘nâi T^ng xối rơkâu pâ kong mêi ga hiăng ai sap ing la lâi nah. Vâi bú ối chôu vế tiah kố, rêm hơnăm tâng hiăng troh a mơ’nui khế 4, pôa pơchâu rah xo hâi, vâi krâ-nho\ng o tung pơlê tơlo dêi phái, tơlo liăn ngân vâ hbrâ ăm tơmeăm hdroăng ăm khu Xeăng. Hơnăm kố, T^ng rơkâu xeăng mê vâi krâ-nho\ng o hiăng hbrâ sap ing khế 3, rêm rơpo\ng hngêi veăng tơlo 2 tơ’lo phái [ă 30 rơpâu liăn. Kơxo# liăn ki mê vâi rôe 2 to chu. Môi to chu kơdrâi vâi chêh hơ’nêh, vâi xo ko [ă t^ng ga vâ ‘măn a djeăm rơkâu Xeăng. Ối pá môi to chu ki ê ăm tâi pơlê vâ ôu kâ sôk suâ.

Sap ing kơxo má hâi lơ 30/4/2018, cho hâi ki pơlê pro T^ng rơkâu pâ kong mêi, vâi kơdrâi tung pơlê hiăng tơku\m tu\m tâi tâng a hngêi krâ pơlê, inâi pôa cho Ksor Lo, vâi pế pơchên tu\m têk mâu kế ki vâ hbrâ ăm rơkâu Xeăng, tơmeăm pro t^ng.

Drôu vâ xối rơkâu xeăng

Mâu vâi rơtăm ki ê vâi lăm troh a kơno têa Ayun, tíu ki pôa Ksor Lo hiăng  rơkâu xối xeăng a kơno têa hdrối mê, vâ hnêng têa bêng pêng ăm lối 100 xiâm drôu ki kuăn pơlê hiăng têk ‘măn dêi hdrối. Troăng ki apoăng cho ai 8 xiâm drôu ki kân vâ pleăng ăm khu xeăng [ă mâu jâ pôa hdroâng hdrê xiâm roh nah. Xiâm drôu ki a poăng mê, cho xua kuăn pơlê veăng tơlo phái pế chiâng drôu. 7 to xiâm drôu pơtối mê cho vâ mơhno tối ăm 7 rơpo\ng ki apoăng hiăng mơjiâng chiâng Pơlê Rbai. Klêi 8 to xiâm drôu ki mê, vâi têk ‘măn pơtăng mâu xiâm drôu dêi vâi krâ-nho\ng o tung pơlê.

Tro klăng 12 chôu hâi dế, drêng mâ hâi dế mơdâng dế, pôa Ksor Lo pơxiâm rơkâu xối xeăng. Veăng kum tơdroăng xối xeăng ai krâ pơlâ, cho pôa Nay Woan. Tơdrá ki vâ rơkâu xối xeăng mê kân rơdâ châ dâng 3 m karê, mơjiâng pro a tơdế plông, ngiâ vêh peăng pá kơnho\ng. Klêi kơ’nâi rơkâu xối khu xeăng, pôa Ksor Lo ‘măn a kơpêng tơdrá rơkâu mê mâu hơ’nêh chu. Pôa Nay Woan râng djâ dêi djeăm ‘măn ko, t^ng dêi chu, ối pá ro\ng pôa Ksor Lo, hnối kon ko a’nâi vâ rơkâu kơ xeăng. Klêi mê, pôa Ksor Lo pơchuât nâl ki rơkâu xối xeăng [ă nâl Jarai. Ki xiâm dêi tơdroăng rơkâu mê, cho vâ pleăng mâu tơmeăm hdroăng ăm khu Xeăng a kong plêng, khu Xeăng a ro\ng tơnêi, rơkâu pâ to\ng kum ăm kuăn pơlê ai môi hơnăm mêi tro khía ‘ló, kuăn pơlê châ xo dêi hên kế tơmeăm, rêm ngế pơrá ai ivá mo sêi têi ‘răng.

Ngế rơkâu xối xeăng

Klêi kơ’nâi rơkâu xối xeăng, pôa Ksor Lo lăm troh a xiâm drôu ki kân roh apoăng, klêi mê, xế drôu krếo khu xeăng veăng chu troh a mê. Klêi mê nếo, tâi tâng mâu vâi rơtăm tung pơlê ki rơdêi, chêang tê kơtê prôk troh a rêm xiâm drôu ôu môi iâ vâ pâ rơkâu xeăng kum ăm pơlê châ pêi hên báu alâi, plâi prá. Pơtối mê nếo, tâi tâng mâu vâi krâ-nho\ng o [ă mâu tơmối rơtế ôu kâ, ôu drôu xiâm [ă rơkâu dêi pó mâu rơkong ki le\m ro, sôk suâ má môi.

Pôa Ksor Lo tối ăm ‘nâi, T^ng rơkâu pâ kong mêi dêi Pơlê Rbai hiăng châ rak vế pêi pro đi đo a hâi lơ 30 khế 4 rêm hơnăm, tơdroăng kố hiăng pro ai 3 hơnăm pơtối. Vâ kuăn ‘ne\ng cháu chái pơtối rak vế tơdroăng T^ng rơkâu pâ kong mêi kố, mê krâ pơlê hiăng hnê tối ăm 5 ngế tung pơlê, [ă hnê tối ‘na khôi túa, vêa  vong dêi hdroâng kuăn ngo. Pôa pói rơhêng vâ kuăn Pơlê Rbai đi đo châ rak vế dêi khôi túa, vêa vong ki le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná.

Tí xê to tơdroăng ki vâ mơhno túa le\m tro ki tơviah dêi hdroâng kuăn ngo, mê T^ng rơkâu pâ kong mêi dêi hdroâng Jarai a Phú Thiện, kong pơlê Gia Lai ối cho roh ki vâ kum ăm tơdroăng thăm tơru\m krá khât [ă dêi pó, [ă tơbâ ăm mâu vâi rơxông nếo, vâi kuăn cháu pơtối rak vế, pêi pro tiô [ối ki le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná. Veăng a T^ng xối rơkâu pâ kong mêi a hơnăm kố, pôa Siu Thiên, Kăn hnê nghăn Vi [an cheăm Ia Piar, tơring Phú Thiện tối ăm ‘nâi:

‘’T^ng xối rơkâu pâ kong mêi cho vâ mơhno tối ki le\m tro dêi hdroâng Jarai, ki xiâm dêi tơdroăng rơkâu pâ kố cho vâ pâ xeăng kum ăm mêi tro khía ‘ló, kum ăm loăng plâi dâi le\m rơbê rơbuâ, kế tơmeăm chiâng hên, ki rơhêng vâ tối akố, vâi krâ-nho\ng o a pơlê Rbai tơngah kô hơ’lêh tung tơdroăng rêh ối, cheăng kâ. {ă cheăm, rêm hơnăm, Vi [an hnê ngăn xuân hiăng veăng kum ‘na kring vế, rak ngăn, cheăng kal kí, kế tơmeăm ki vâ rơkâu xối. Ngin athế pơtối rak vế, pêi pro tiô mơhno túa le\m tro dêi mơngế Jarai akố’’.

T^ng xối rơkâu pâ kong mêi dêi mơngế Jarai a cheăm ia Piar hiăng châ Khu xiâm ngăn ‘na mơhno túa le\m tro-Ivá [ă Ôm hyô mơnhên tối cho Tơdroăng mơhno túa le\m tro dêi tơnêi têa a khế 6 hơnăm 2015. Vâ kum ăm vâi krâ-nho\ng o pơtối châ rak vế, pêi pro dêi tơdroăng ki kố, veăng kum mơnhông mơdêk ‘na cheăng kâ, ôm hyô [ă pro thăm rế kro ‘na hiâm mơno dêi kuăn pơlê tung tơring, pôa Nguyễn Ngọc Ngọ, Kăn pho\ hnê ngăn Vi [an tơring Phú Thiện, kong pơlê Gia Lai tối ăm ‘nâi:

‘’Tơring Phú Thiện ai 16 hdroâng kuăn ngo nho\ng o rơtế rêh ối tơdjuôm, xua mê, ga ai hên hdroâng kuăn mơngế [ă hên ‘na mơno túa le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo. Ki rơhêng vâ tối, cho hdroâng kuăn ngo Jarai ki rêh ối hiăng ton a kơpong kố, ai hên tơdroăng ki hơ’muăn tối ‘na khu xeăng, vâ hnê mơhno tua rêh ối le\m tro. Ki nhên ga a hơnăm 1993, Khu xiâm Mơhno túa le\m tro, ivá, Ôm hyô hiăng mơnhên tối, tơmeăm khoăng dêi Plei Ơi, ối tối cho Tơmeăm ki konía dêi Pơtáu On, xuân cho tơmeăm, tơdroăng ki kơnía git dêi Tơnêi têa.

Hơnăm 2015, Khu xiâm ngăn ‘na Mơhno túa le\m tro hiăng mơnhên tối tơdroăng ki vâi krâ hiăng hmâ djâ sap nah, T^ng xối rơkâu pâ kong mêi, vâi ối tối dêi Yang Ptao Hjan cho tơmeăm khoăng ki kơnía git dêi tơnêi têa. Vâ pơtối mơdêk [ă rak vế krá tơniăn mơhno túa le\m tro dêi mơngế Jarai xuân ai tơdjâk troh tơdroăng mơhno túa le\m tro, ‘na ôm hyô, mê sap ing hơnăm 2016, tơring hiăng kum ăm vâi krâ-nho\ng o tơku\m pêi pro mâu mơd^ng tiô khôi hmâ dêi vâi krâ a pơlê Rbai, ki nhên ga, cho T^ng xối rơkâu pâ kong mêi ki châ tơku\m po a hâi lơ 30 khế 4 rêm hơnăm’’.

Ksor Roza chêh

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng