Klêi kơ’nâi mâu rôh hriâm ƀai a lâm, o Y Minh Tuyết, hok tro lâm 5B a tíu hngêi trung xiâm Hngêi trung hdroâng kuăn ngo ai tíu kâ koi ối pơtê râ má môi Măng Cành, cheăm Măng Cành, tơring Kon Plông mê vâi jiếo dêi chêng kŏng vâ rơtế ƀă 187 ngế pú dêi 8 to lâm ki ê tơkŭm a tíu kâ hmê dêi hngêi trung. Rôh kâ mê kố thái cô pế ăm mâu vâi o kơhâi dế kố ai ká, hơ’nêh mâm ƀă kơchâi pế têa. O Y Minh Tuyết ai tối tiah kố:

“Hngêi á ối a pơlê Măng Pành. Á rơhêng vâ châ ối a hngêi trung, châ thái cô hnê chiâng mơngế ki rơkê ƀă châ kâ mâu kế kâ ki kơhiâm. Akố hmê kâ kơhiâm tâ a hngêi xua ối a hngêi kâ hmê ôh tá ai hơ’nêh mâ môi tiah akố”.

Hơnăm hriâm 2023- 2024 Hngêi trung Phôh thong hdroâng kuăn ngo râ má môi Măng Cành ai 272 ngế hok tro, tung mê bu ai 57 ngế hok tro châ xúa troăng hơlâ tŏng kum tiô Pơkâ kơxô̆ 116 hơnăm 2016 dêi Chin phuh. Hlo ‘na tơdroăng ki ai khât kố mâu vâi o hok tro ki u ối ôh tá ti châ xúa troăng hơlâ tŏng kum rơpŏng xuân ối xơpá, hngêi ối hngế ing hngêi trung hriâm mê Khu pơkuâ Hngêi trung khŏm mơ-eăm kum hmê kâ kơhâi dế ăm tâi tâng mâu vâi o, tá tâi tâng 85 ngế hok tro a 6 to hngêi trung ki bro a tíu ê.

Thái yăo Trần Thông, ngế pơkuâ Hngêi trung phôh thong hdroâng kuăn ngo kâ koi ối pơtê râ má môi la nôu pâ vâi chĕm mơ’rêh dêi Măng Cành ăm ‘nâi, tơdroăng cheăng rêm hâi cho tơkŭm pế pơchên kế kâ ăm mâu vâi hok tro pro thái cô ai tơ’nôm cheăng, tơ’nôm tơdroăng tơvâ la tơvêh a mê hlo mâu rôh kâ hmê ai tŭm tơdroăng ki hâk ro hiăng mơhnhôk mâu vâi o hok tro troh a lâm, troh a hngêi trung:

“Rak vế rôh kâ hmê, kâ a kơxê dêi hok tro gá tơ’lêi khât.  Malối cho tung pơla kong mê hngê drêng ôh tá kâ kơhâi dế mê a kơxê tâi tâng mâu vâi o ôh tá lăm troh hngêi trung. Rak vế rôh kâ hmê a kơhâi dế gá tro ƀă tơdroăng rak vế kơxô̆ hok tro troh a lâm hriâm a kơxê”.

‘Na hnoăng cheăng ối pơtê, mâu hok tro ối tung tơdroăng pơkâ kơxô̆ 116/2016/NĐ-CP tung hơnăm hriâm 2023-2024 tiô tối hdrối ai 1.900 ngế hok tro, tung mê ai 892 ngế hok tro râ má môi, 871 ngế hok tro râ má péa ối tung 14 to hngêi trung phôh thong hdroâng kuăn ngo ai tíu kâ koi ối pơtê la nôu pâ vâi mơ’rêh dêi. Mâu hngêi trung hiăng bro túa pơkâ tơkŭm ăm ối pơtê, pế pơchên mâu hmê kơchâi rêm hâi. Vâ rak vế rôh kâ hmê a kơhâi dế ăm vâ chê 1.250 ngế hok tro ối pơtê ki kuăn pơlê păn a 4 to cheăm, pơlê kân, mê cho: Măng Cành, Pờ Ê, Đăk Tăng ƀă pơlê kân Măng Đen, kơvâ ngăn hnê hriâm ƀă hnê mơjiâng tuăn ngoâ rơkê tơring Kon Plông pêi hên troăng hơlâ ƀă hiăng châ xo tơdroăng ki môi tuăn dêi khu kăn pơkuâ, mâu khu pú hên xuân môi tiah khu ki ai hiâm mơno hơ-ui.

Ki nhên, Tơdroăng tơkêa “roăng o” dêi khu ki pleăng dêi hnoăng cheăng Tơdroăng loi ƀă Tơdroăng tơkêa “roăng o Tây Nguyên” tŏng kum 397 ngế hok tro ƀă kơlo rêm ngế o ai 17 rơpâu liăn tung môi hâi; Khu râng liăn kum hok tro kơtiê kơpong kong ngo tơdroăng tơkêa “Rôh kâ hmê ai hơ’nêh mâm” kum rôh kâ hmê kơhâi dế ăm 850 ngế hok tro, tung mê ai 412 ngế hok tro mầm non ƀă kơlo rêm ngế cho 8 rơpâu liăn ƀă 438 ngế hok tro Râ má môi, râ má péa cho 10 rơpâu liăn tung môi ngế.

Pakĭng mê, mâu hngêi pơtối mơhnhôk, krếo thế, veăng tơlo liăn sap ing hên khu ki ai hiâm mơno tŏng kum, mâu ngế krê, khu tơrŭm ki ê tung ƀă a kong pơlê ki ê, nôu pâ tŏng kum phái, kơchâi, plâi pôm, hâi pêi cheăng vâ ai tơ’nôm mâu kế kâ ki kơhiâm ăm hok tro ối pơtê kuăn pơlê chĕm, pro tơ’lêi hlâu má môi vâ vâ mâu vâi o hmiăn tuăn hriâm tâp a hngêi trung tung hơnăm hriâm 2023 – 2024.

Thái Nguyễn Minh Cường, ngế pơkuâ Ƀơrô ngăn hnê hriâm ƀă hnê mơhno tơring Kon Plông ăm ‘nâi, tung tơdroăng ki kơxô̆ liăn tŏng kum iâ, vâ rak tơniăn bê tŭm kế kâ tung rôh kâ hmê ăm mâu vâi o hok tro, hngêi trung ối mơhnhôk ing kuăn pơlê veăng tŏng kum tơ’nôm.

“Mâu kăn pơkuâ hngêi trung mơhnhôk mâu nôu pâ hok tro veăng kum phái, báu, mê nếo mâu kơchâi, plâi. Nôu pâ ki lâi ôh ti ai mâu kế tơmeăm ki mê veăng kum ăm hdréa. Tâng ôh ti ai mê veăng kum hnoăng tơkéa vâ tối troh kơhâi dế nôu pâ troh a hngêi trung ki mê pế pơchên ăm mâu vâi o. Bă pơlê pơla mê Ƀơrô ngăn hnê ngăn hnê hriâm rơtế ƀă mâu cheăm, pơlê kân, mâu kăn pơkuâ hngêi trung krếo thế mâu khu ki ai hiâm mơno hơ-ui kum ki hên cho xo kế tơmeăm, pơtih cho mâu xup kơxŏng khăng, ká khăng, têa rơmâ”.

Ki khât gá ăm hlo tơdroăng ki rak vế rôh kâ hmê kơhâi dế ăm vâ chê 1.250 ngế hok tro ối pơtê a hngêi trung la nôu pâ vâi chĕm rêh dêi, hnoăng cheăng ki xiâm cho mâu thái cô ối a mâu hngêi trung. Mâu rôh kâ hmê pro thái cô chiâng ai cheăng tâ la ai tơdroăng ki ai hên pâ nhuô̆m dế veăng kum mơhnhôk hiâm mơno hriâm tâp, mơdêk hvêa chêng mâu vâi o hok tro mơngế Rơteăng a tơring Kon Plông, kong pơlê Kon Tum troh hngêi trung.