Tung 2 hneăng pơplâ xâ Pơhlăng prế xâ Mih nah, hngêi chuô Ô Chumaram Prếk Chếk, ối a cheăm Vĩnh Qưới, pơlê kong krâm Ngã Năm cho tíu ki păn roăng, kơtôa hên mâu ngế ki lăm pro kăch măng. Hngêi chuô kố hiăng hên xoh khu xâ ‘no tơƀai kơ’neh ƀom, pĕng ‘nhiê. Hâi kố, Hngêi chuô Ô Chumaram Prếk Chếk hiăng chiâng tíu ki tơbâ vế ăm chal ki tơplâ khên tơnôu roh nah, châ ô eăng, xơtó rơdâ dêi khu mô đô̆i ƀă kuăn pơlê Sóc Trăng. mâu hơnăm hdrối mê hía nah, kong pơlê Sóc Trăng hiăng ai hên troăng hơlâ ki mơ'no liăn, ‘mâi rơnêu, veăng gum kring vế, rak 'măn, pơtối mơdêk hên ki kơnía git tơdroăng roh vâi krâ nah. Hngêi chuô ki kố xuân hiăng châ mơnhên tối cho tơmeăm khoăng, túa lĕm tro dêi râ kong pơlê a hơnăm 2008. Ƀok Chuô Sơn Phước Lợi, pơkuâ xiâm hngêi chuô Ô Chumaram Prếk Chếk tối ăm 'nâi:
“Khu kăn hnê ngăn pơlê cheăm, pơlê kong krâm ƀă kong pơlê hiăng tŏng gum ngăn khât ‘na tơdroăng vêh ‘mâi bro hngêi chuô ki kân, kong pơlê hiăng veăng gum mơ’no liăn mơjiâng pro 1 rơtal liăn, tung mê, ƀok phop xuân hiăng mơhnhôk vâi krâ-nhŏng o tung pơlê cheăm ƀă mâu kuăn khôp phop achê hơngế veăng tơlo liăn ngân, kế tơmeăm vâ mơjiâng pro”.
Vêh troh a cheăm Vĩnh Qưới tung mâu hâi ki kố, cho tơdroăng ki châ mơhno mơnhên ‘nâng ‘na tơdroăng ki hiăng pơhlêh nếo, phá tơ-ê dêi môi pơlê cheăm ing kơpong kơtiê xahpá, dế nôkố hiăng châ plah thôn pơlê nếo. Mâu hngêi trăng, troăng hơlâ, thôn pơlê nếo hiăng châ mơ’no liăn mơjiâng pro tâi tâng, khu troăng prôk hiăng châ pro tơkoh ing mâu kơtâo troh a pơlê, troh a cheăm ƀă mâu cheăm, tơring ki ê. Mâu troăng prôk kố ối châ tâp trăng krâ pul on bâ eăng, ai tá mâu reăng ki tơ-eăng lĕm; hngêi trung hriâm, hngêi pơkeăng, hngêi mơho túa lĕm tro pơrá hiăng châ bro mơjiâng krák kâk, rơdâ lĕm.
Ing mê, mơnhông tơdroăng rêh kâ ối, tuăn tơmiât dêi kuăn pơlê thăm mơdêk rế hía rế châ xông tơtêk, rêm ngế kuăn pơlê tâng vâ riân ngăn pêi châ lối 73 rơtuh liăn 1 ngế 1 hơnăm, kơxô̆ mơngế ki kơtiê hiăng kơdroh ối 2,39%.
Pôa Lâm Ở, kuăn pơlê a cheăm Vĩnh Qưới ai tối, ƀă mâu rơchôa, hno têa, kơmăi hrik têa gum ăm tơdroăng pêi chiâk pêi deăng châ tơtêk, pêi lo hên kế tơmeăm liăn ngân.
“Dế nôkố, tơdroăng pêt báu ga châ tơ’lêi hlâu hên, xua ga, Vĩnh Qưới kố ai ‘noăng têa, vâi hiăng pro tŭm têk, ai hngêi kơmăi htik mơ’no têa, tê báu châ yă kơnâ, tê xuân tơ’lêi hlâu, gum tơniăn, dâi lĕm tơdroăng rêh kâ ối. Dế nôkố, tâng vâ riân ngăn ki hên, drêng xuá kơmăi kơmok, rơxế veăng pêi chiâk pêi deăng mê kuăn pơlê chía kơdroh ivá pêi, tơ’lêi hlâu, ôh tá xê hơngăm hơngo, pá puât môi tiah hdrối nah xếo”.
Tung mâu hơnăm hdrối mê hía nah, kong pơlê Sóc Trăng đi đo tŏng gum ngăn khât, pơkâ thế mâu khu râ, kơvâ cheăng pơkâ pêi pro tơdrêng mâu troăng hơlâ dêi hdroâng kuăn ngo, tơkŭm pêi pro kơhnâ khât mâu hnoăng cheăng, tơdroăng tơkêa bro thăm mơdêk pêi cheăng kâ-rêh ối pơlê pơla kơpong pơlê cheăm dêi hdroâng Khmer. Kơnôm tiah mê, tơdroăng pêi cheăng kâ, rêh ối pơlê pơla dêi kuăn pơlê pơtối kơteăng a’ngêi tâ, tơdroăng rêh kâ ối, tuăn hiâm mơno châ khu râ kăn hnê ngăn tŏng gum, mâu kơvâ ngăn ‘na pơkeăng, khăm pơlât, ‘na hnê hriâm, túa lĕm tro, pơlê pơla ai hên ki pơhlêh tơtro khât.
Châu Thành cho tơring ki ai vâ chê tơdế pơ’leăng mâ mơngế cho hdroâng Khmer. Dế nôkố, tơdroăng rêh kâ ối dêi vâi krâ-nhŏng o hiăng ôh tá la lâi pơtê. Cho tơring ki rơdêi ‘na pêi chiâk pêi deăng, vâ thăm mơdêk pêi lo liăn ngân ăm kuăn pơlê, Châu Thành tơkŭm thăm mơdêk tơdroăng pêi chiâk pêi deăng tro tiô túa ki mơnhông ki kơnía rế hiá rế mơnhông ƀă tơxông krá kâk. Kơnôm ai hên túa ki tơƀrê châ mơjiâng, môi tiah pêt pía pong ‘ngré ‘ngró a klŏng têa tôh hbri hbríu, pêt plâi tơneăng, pêt kơchâi tung hngêi hlâm, mâu túa ki păn mơnăn mơnôa, păn ro tiô kơ kơdroăng kân rơdâ, ai tŭm têk mâu tơmeăm khoăng tung mê.
Kơnôm tiah mê, ki kơniá dêi tơmeăm khoăng, tâng vâ riân ngăn a hơnăm 2023 kuăn pơlê pêi châ 152 rơtuh liăn; tâng vâ riân rêm pơ’leăng mâ mơngế tung thôn pơlê mê pêi châ vâ chê 61 rơtuh liăn.
Pôa Nguyễn Văn Mỹ, Phŏ Kăn hnê ngăn tơring Châu Thành tối ăm ‘nâi, klêi kơ’nâi hên hơnăm ki kơdo mơ-eăm, mơ’nui hơnăm hdrối nah, tơring hiăng châ mơnhên tối châ plah thôn pơlê nếo. Ki rơhêng vâ tối, kơxô̆ rơpŏng kơtiê ƀă vâ chê kơtiê kơdroh chu ối 3%.
“Tơring hiăng tơkŭm mơhnhôk mâu khu râ, kơvâ cheăng ki ahdrối tâ cho ing mâu tơdroăng tơkkea bro, tung mê, ai mâu tơdroăng ‘na mơnhông thôn pơlê nếo, tơdroăng tŏng gum ‘na mâu hdroâng kuăn ngo, kơnôm ing 2 tơdroăng kố hiăng gum mơjiâng hên hngêi pêi cheăng, troăng prôk, gum ăm vâi krâ nhŏng o châ mơdâ pêt hdrê loăng, mơnăn păn, phon, pơkeăng, pêi pêt tiô túa nếo, klêi mê, gum ăm vâi krâ-nhŏng o mâu troăng hơlâ kơdroh kơtiê, gum kuăn pơlê ‘na ƀaoh hiêm khăm pơlât, hnê hriâm, troăng hơlâ hiăng pơtối mơdêk ki tơƀrê, hiăng veăng gum kân khât ăm vâi krâ-nhŏng o kơdo mơ-eăm mơnhông cheăng kâ vâ hluăn kơtiê. Ki ê nếo, cho hnoăng cheăng dêi kuăn pơlê, hiâm tuăn khŏm mơ-eăm pêi cheăng kâ, mơhnhông dêi tơdroăng cheăng vâ hluăn kơtiê, mê cho mâu tơdroăng pêi pro ki bâ eăng dêi tơring”.
Ƀă tơdroăng ki khŏm mơ-eăm mơnhông ó rơdêi dêi pơlê cheăm ƀă hiâm tuăn ki ‘nâi tơmiât, ‘nâi kơdo mơ-eăm pêi cheăng kâ, mê ngiâ méa dêi kong pơlê Sóc Trăng, maluâ a mâu pơlê cheăm dêi hdroâng Khmer dế chôa ‘lâng mơnhông tơtêk, veăng tơmot ƀă tơdroăng cheăng tơdjuôm dêi pơlê pơla, tơnêi têa a hâi kố.
Viết bình luận