Khế 12 a kơpong pêa mâ hâi Lu kong pơlê Lâm Đồng xuân u ối mêi. Drô mâu troăng prôk ki xiâm dêi kong pơlê, trối: troăng kân kơxô̆ 20, 27, 27C, 28, 28C ƀă hên hĕng mâu troăng ki ê pin kô tơ’lêi trâm hlo mâu tíu ki tơhnah tơhnâp cho mâu rơhê a ‘ngêi, rơhêa pá xôp kĭng péa pâ troăng prôk dế châ ‘mâi rơnêu. Tơdrêng amê cho mâu tơdroăng ki tơ’nhê xua kong mê têa kân lân lu pro a hên mâu văng, ing Prenn, Mimosa, D’ran troh a Đại Ninh, Sông Pha, Gia Bắc ƀă hên mâu tíu ki ê. Xua kong mêi têa kân lân lu, ing hên khế ki kố mâu khu râ, kơvâ cheăng dêi kongpơlê Lâm Đồng dế mơ’no dêi tâi ivá mơno gak ngăn plâ hâi plâ mănug a mâu troăng ki tro têa rơlêa, têa lân, tíu ki ai tơnêi, rơhê tơhnah, tơhnâp ki xâu xía ƀă đi đo hiâm mơno hbrâ rơnáu vâ mơjiâng pro mâu tíu ki gak ngăn vâ ‘nâi nhên drô troăng vâ tối pơtâng ăm mơngế, rơxế ki kơtâu drô troăng mê ‘nâi nhên vâ hbrâ ví xía vâ, vâ rak ăm kuăn pơlê châ tơniăn drêng prôk a drô troăng. Ngoh Nguyễn Duy Hưng, lêng kuăn pơlê a cheăm Hiệp Thạnh, kong pơlê Lâm Đồng cho ngế ki hmâ gak ngăn plâ hâi plâ măng a mâu tíu ki ai têa lân lu drô troăng kân kơxô̆ 20 a 3 hơlâ troăng K’Rèn, tối ăm ngin ‘nâi:
“Ngin hiăng gak ngăn plâ hâi măng vâ rak vế tơniăn ăm mơngế, rơxế kơtâu, prôk lăm, tối pơtâng ăm mâu ngế ki vê rơxế kơtâu vâ ‘nâi nhên mâu troăng ki ôh tá tro têa lu. Khu ngin xing xoăng ai 2 khu ki gak ngăn pêa pá kố ƀă pêa pá tá troăng ki tro têa lân lu. Á đi đo hbrâ rơnáu gak ngăn a tíu kố vâ rak vế tơniăn ăm kuăn pơlê, rơxế, kế tơmeăm drêng tơkâ luâ a kơpong kố vâ ga tơniăn ăm kuăn pơlê”.
Tung plâ rơnó kong kong mêi râ têa kân lân lu, Khu kăn sat gak ngăn troăng prôk Kŏng an kong pơlê Lâm Đồng pêi cheăng plâ hâi plâ măng, ôh tá ai pơtê hâi ki lâi ôh, ôh tá kho a kong măng, lơ kho a kơhâi xuân ai mâ a mâu troăng prôk vâ ai tơdroăng hnê tối, pơtâng khĕn, ƀă gum mâu ngế ki vê rơxế kơtâu prôk lăm tơniăn. Thiê̆u tă Nguyễn Duy Hùng, Kŏng an cheăm Đơn Dương tối ăm ngin ‘nâi, a mâu hâi kong mêi râ têa kân lân lu, kăn ƀô̆, mâu lêng a mâu đông hiăng châ xing xoăng mơngế tŭm têk vâ pêi pro dêi hnoăng cheăng tơná ki hngăm má môi:
“Kŏng an cheăm Đơn Dương hiăng xing xoăng mâu lêng ki xiâm ƀă khu râ ki kring vế gak ngăn plâ 24 kơpêng 24 chôu, tơkéa vâ tối plâ hâi plâ măng, ôh tá ai pơtê. Ƀă mâu kuăn pơlê ki trâm pá puât drêng vâ pơto chơ dêi kế tơmeăm vâ châ hdâ lăm ối a tíu ki tơniăn, lo ing kơpong ki tro têa kân lân lu, tíu ki xâu xía, vâi xuân pêi pro tơdroăng cheăng ki gum hên ăm kuăn pơlê a mâu tíu mê. A drô troăng prôk, khu lêng kan sat ki gak ngăn hiăng tơrŭm ƀă khu râ Kŏng an cheăm xing xoăng ăm khu rơxế kơtâu a mâu tíu ki kal xiâm, mâu tíu ki tơ’lêi tro têa lân lu”.
Tung roh kong mêi râ têa kân lân lu ing hâi lơ 16 khế 11 troh hâi lơ 5 khế 12 drô mâu troăng prôk dêi kong pơlê Lâm Đồng hiăng ai lối 350 tíu ki tơnêi, rơhê tơhnah tơhnâp. A roh ‘nâ a tơdế pơlê kong kơdrâm Đà Lạt xuân hiăng tro têa lân lu tâ tá, xua văng D’răn, Mimosa, Prenn hiăng ai tíu ki tơnêi ing rơhê tơhnah, tơhnâp, mâu rơxế, kuăn mơngế ôh tá khoh chiâng châ prôk lăm, kreăng péa pâ troăng pá kố, ƀă pá tá, tung mê, ai Sacom Tuyền Lâm, Tà Nùng xuân ối tung tơdroăng ki tơkôm tơnêi tơhnah tơhnâp, tro kreăng. Vâ ‘mâi mơnhông tơdroăng mê, vâ châ rak tơniăn ăm troăng prôk lăm tơ’lêi hlâu, mê khu kăn hnê ngăn kong pơlê Lâm Đồng, mâu khu ngăn ‘na mâu tíu pơkuâ cheăng, mâu khu râ, kơvâ cheăng tung mâu hâi kong mêi râ, têa kân lâ lu, drô troăng prôk, malối rơhê kĭng troăng a’ngêi xuân hmâ trâm hlo a drô kkĭng troăng, ing mê, mơhnhôk tâi tâng mâu khu râ, rơxế kế tơmeăm ki vâ rak ngăn troăng prôk, gak ngăn drô văng troăng vâ rĕng teăm châ ‘nâi, teăm châ ‘mâi rơnêu, ing mê, thâ rĕng mơjiâng troăng hơlâ ki vâ ‘mâi rơnêi krá tơniăn ton xŏn la ngiâ ăm tơrêm tíu ki vâ ‘mâi rơnêu, troăng prôk ki rơlâm tơhnah. Pôa Nguyễn Hồng Hải-Kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Lâm Đồng drêng dế ối a tiu cheăng drô troăng prpôk, xuân trối mâu roh hôp tơdrêng a kơmăng, pơrá hiăng tối nhên mâu tơdroăng ki nhên ki ối ‘ro, ki xiâm khoh chiâng ai tơnêi tơhnah tơhnâp ƀă troăng hơlâ vâ ’mâi rơnêu:
“Văng Prenn hiăng châ ‘mâi rơnêu lĕm, la ga, pơla hdrối kố nah ga ai hên tơdroăng ki xía vâ. Xua ôh tá ai hơnâng, mơnât ki mĕn ƀă xơmong, xua mê, prêi khoh tơkró ing ‘ngêi. Mâu thông, pơlôu ki mơ’no têa pơla mê, têa ôh tá châ hiu tiô thông têa, xua mê, têa ing ngo, ing văng hiu hdrok troh a thông pa kĭng troăng kân, maluâ kĭng troăng pêa pâ xôp, a’nâi, thông. Ing mâu tơdroăng ki ti mê, ngin hiăng ai mâu troăng pêi pro ăm ki krá tơniăn. Pơkâ, xing xoăng mơngế pơkuâ ngăn tơdroăng cheăng tiô kơ rêm kơpong, pơkuâ ngăn mâu tơmeăm khoăng ki tơ’lêi tro ai tơnêi, prêi, hmốu tơhnâp ing văng, ing ngo, mâu tơmeăm ki châ ‘mâi rơnêu bro mê, ngin kô lăm ngăn dêi i nhên, vâ ing mê, kố chiâng vâ ăm khu rơxế kơtâu tơniăn”.
Tung pơla ai kong mêi râ, têa tâk đik, têa kân lân lu, mê mâu rơhê, mâu văng a’ngêi hiăng tơhnah tơhnâp, tơkró, hiu ing ‘ngêi, tơkeá vâ tối kơpong mâu troăng prôk, tíu ối, chiâk deăng tíu lâi xuân hlo tơdroăng kố, ki kơdo mơ-eăm dêi khu kăn hnê ngăn ƀă khu râ pơkuâ ngăn mâu kơvâ cheăng dêi kong pơlê Lâm Đồng tung kring vế tơniăn ăm troăng prôk ‘na tơdroăng kố kuăn pơlê hiăng hlo, hiăng ‘nâi nhên, ƀă hiăng mơnê kơ khu râ, kơvâ cheăng ki kơnâ, pêi pro krâu khât ‘na tơdroăng kố. Pôa Trần Văn Hoàng, ối a kơphô̆ Nhà Chung, bêng Xuân Hương - Đà Lạt tối ăm ngin ‘nâi:
“Tiô á hlo, khu kan sat gak ngăn troăng prôk, khu mô đô̆i, khu lêng kuăn pơlê cho khu ki veăng pêi kơhnâ krâu khât, khu ki mê hiăng tơveăng gum ăm kuăn pơlê hên ‘nâng. Khu râ ngăn ‘na ‘mâi rơnêu troăng prôk xuân kơhnâ pêi tá kong mêi, ôh tá kho kơ klâi, tiah mê, tơmeăm ki vâi pêi pro, ‘mâi rơnêu mê xuân dâi krá lĕm”.
Pôa Hồ Văn Mười, Kăn hnê ngăn Vi ƀan kong pơlê Lâm Đồng vêh mơnhên:
“Tung pơla roh kong mêi râ, têa rơlêa, lân lu pơla hdrối kố nah, hlo ai hên tíu ki ai rơhê, ai văng ngo tro tơhnah tơhnâp. Tâi tâng khu râ, kơvâ cheăng pơkuâ hiăng mot pêi ‘na tơdroăng cheăng kố, pêi pro krâu kơhnâ khât, malối khu mô đô̆ ƀă kŏng an. Mâu troăng prôk ki ai tíu tơhnah tơhnâp xuân hiăng châ ‘mâu rơnêu lĕm tơniăn, tơ’lêi ăm rơxế kơtâu, mơngế prôk lăm, maluâ troăng prôk ing Đà Lạt troh a văng Mimosa ƀă Prenn. Khu kăn xiâm pơkuâ ngăn ‘na kơvâ cheăng, dêi tíu xiâm tơnêi têa hiăng mơnhên tối cho krâu kơhnâ khât ƀă krá tơniăn. Văng Mimosa bu ‘mâi rơnêu tung plâ 8 hâi hiăng kêi, hiăng ăm phep khu rơxế kơtâu tơkâ luâ. Khu xiâm ngăn ‘na mơjiâng kế tơmeăm hiăng vêh mơnhên ƀă tối kơdĕn kih thuât ‘mâi rơnêu bro mê lĕm tơniăn, hiăng ăm rơxế chiâng kơtâu”.
Tung mâu hâi kong mêi râ, têa đik kân, lân lu pơla hdrối kố nah, tơdroăng ki kơdo mơ-eăm dêi khu kăn hnê ngăn kong pơlê Lâm Đồng xuân hiăng pôu râng dêi hnoăng cheăng, ôh ta kho hâi măng, mâu khu râ ngăn ‘na mô đô̆i. kŏng an, mâu khu ki pêi cheăng hiăng mơ’no tâi dêi ivá mơno vâ khŏm rơnêu bro kêi a mâu troăng ki ai tơnêi tơhnah tơhnâp vâ gum ăm khu rơxế, khu kuăn pơlê châ prôk lăm tơ’lêi hlâu. Nốkố ƀă la ngiâ, pin hiăng ‘nâi nhên kong prâi rế hía rế pơhlêh hên, ai hên tơdroăng ki xâu xía, ôh tá ‘nâi hdrối, mê ki kal má môi mê mâu khu râ, kơvâ cheăng, kuăn pơlê kal athế môi i hiâm môi tuăn rĕng ‘mâi rơnêu troăng prôk vâ ăm khu rơxế châ chiâng prôk lăm tơ’lêi hlâu, mê kong pơlê Lâm Đồng xuân dế thâ rĕng ai mâu troăng hơlâ ki nhên vâ mơjiâng pro, ‘mâi rơnêu mâu tíu ki ai rơhê, văng ngo, lơ drô troăng prôk tro tơhnah, tơhnâp, vâ troăng prôk, tíu ối châ tơniăn.
Viết bình luận