3 hơnăm hdrối, hlo kơchơ mơdró hngêi trăng, tơnêi tíu kơnâ, on veăng ngoh Nguyễn Xuân Nguyên, bêng Tân Lợi, pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột hiăng châ liăn tơkâ hên kơnôm ing tê mơdró hngêi trăng, tơnêi tíu. Tung pơla tơnêi kơnâ, ai khế ki ‘nâ on veăng ngoh châ xo liăn tơkâ to lâi rơtal liăn kơnôm ing mơdró tê tơnêi a kĭng pơlê kong kơdrâm. Tơngah pơtối ƀlêi chiâng ki pơxúa, ngoh tơkŭm liăn ing dêi nhŏng o, rơpŏng hngêi, kok dêi hngêi trăng, rơxế ô tô a hngêi rak liăn ƀă hên ki ê vâ mung tơ’nôm hên rơtal liăn vâ roê tơnêi.
La ing mơ’nui hơnăm 2022, tơdroăng ki tê mơdró tơnêi chu kơdroh, ki hên tơnêi ki ngoh Nguyên roê, hiăng ôh tá châ tê. Lối môi hơnăm hdrối on veăng ngoh athế mơ-eăm dêi tơná mơdrếo liăn tơkâ ki mung.
“Nôkố on veăng má pêi châ to lâi mê athế tơkŭm mơdrếo tâi ăm laih hngêi rak liăn, lối 45 rơtuh liăn tung môi khế, xơpá khât. Má tăng tŭm mâu túa vâ tê poê lô tơnêi la ôh ti ai kơbố roê. Yă tê mê hiăng kơdroh 30 – 40% tung pơla dế roê nah la ôh ti ai kơbố roê. Tâng tung pơla yă kơnâ tơnêi kơnâ nah, mâu tơnêi ki kố mơ’no tung trang krê mê ai hlối ngế ki roê. Tá hâi ‘nâi drêng lâi ah kơchơ tê mơdró tơnêi nếo vêh môi tiah hdrối, vâ tê lôi tơnêi ki kố mê hmôu pơ râng mơdrếo liăn laih tiah kố xơpá khât”.
Ngoh Huỳnh Thanh Tâm, ngế ki hên hơnăm pêi cheăng leăm tê roê tơnêi a pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột ăm ‘nâi, tung pơla tơnêi dế kơnâ a mơ’nui hơnăm 2021 troh tơdế hơnăm 2022 troh nôkố, rêm khế bu tê châ to lâi lô, kơdroh toh 80 – 90%, liăn ki châ pơxúa ing leăm tê roê tơnêi xuân kơdroh tiô há. Ngoh Tâm ăm ‘nâi:
“Nôkố tơmối roê tơnêi kơdroh hên, rêm khế á bu tê châ 2 – 3 lô lơ hên khế bu châ tê 1 lô xôi. Môi tiah á kố châ tê ngăn ối mơhúa xua á ai tơmối krê, tâng hên ngế ôh tá châ tê. Tơnêi akố hdrối nah tê tung pơla tơnêi kơnâ dâng 1 rơtal tung môi lô, nôkố athế kơdroh yă dâng 600 rơtuh thăm nếo hên lô kơdroh hên tâ nếo. Tiô tơdroăng nôkố mê tơnêi kơdroh ó, ƀă tiô tối hdrối athế 2 hơnăm nếo tơnêi nếo vêh tiah hmâ, nôkố pêi cheăng tê tơnêi kố bu tiah mê xo”.
Ôh ti xê to mâu khu ki ‘no liăn iâ, ‘ngré ƀă tơdroăng ki tê tơnêi kơpong kĭng pơlê kong kơdrâm kơdroh, tơnêi a mâu tơdroăng tơkêa ki xiâm a Ƀuôn Ma Thuột xuân ôh ti hlo tơƀrê tâ. Tiô pôa Ngô Đình Vạn – Kăn pơkuâ Kŏng ti Mơdró tơnêi tơníu Lộc Sơn Hà ƀă SkyVi, khu tê mâu kế tơmeăm tơnêi ki lĕm a mâu tơdroăng tơkêa pơlê kong kơdrâm kơphế, Tơdroăng tơkêa Eco City ƀă Kơpong kơphô̆ Ân Phú ƀă hên ki ê kŏng ti hiăng athế poê kơdroh troh 75% mâu ngế cheăng xua tơdroăng achê kố ôh ti hlo pêi cheăng.
Ing vâ chê 100 ngế cheăng, kơxô̆ liăn châ xo lối 90 rơtal liăn rêm hơnăm, nôkố khu pơkuâ cheăng bu ối tá hâi troh 20 ngế, kơxô̆ liăn châ xo hơnăm 2023 bu ối pá xôp 20 rơtal liăn. Pôa Vạn tơngah tơdroăng kố kô châ hơ’lêh tung hơnăm 2024, drêng kuăn pơlê pêi chiâk tung kong pơlê pơtối châ xo hên mâu kế tơmeăm pêt ƀă liăn liah hngêi rak liăn kơdroh iâ.
“Hneăng ki kơtăn kố lối 1 hơnăm kuăn pơlê djâ liăn pơtroh a hngêi rak liăn hên khât xua laih châ xo hên ing 8 troh 11%, la nôkố chu ối 4 – 5% ƀă kuăn pơlê mơni kô xo dêi drêng lâi ôh ti ‘nâi. Tiah mê, xo vâ pro klâi, tiô á tơmiât vâi kô vêh ƀă tơdroăng ki tê roê tơnêi xua yă tơnêi tơdâng ƀă tơtro vâ gô̆m ‘măn tơnêi. Pakĭng mê, cheăng kâ Dak Lak dế mơnhông tơniăn, troăng prôk tơ’lêi hlâu, logistic dế châ mơjiâng tơnêi tơníu kong prâi mơnhông ƀă kơvâ tê mơdró tơnêi tiú ai pơxúa ƀă hên khu ki ‘no liăn rơhêng vâ tơmâng ‘no liăn roê. Tá hâi tối, yă sầu riêng, kơphế dế to kơnâ ƀă hên ngế kro mơdrŏng ing mê vâi ai liăn ‘măn vâ roê tơnêi”.
Hơnăm 2023 - 2024, kơxô̆ liăn châ xo ing loăng plâi kâ ƀă hdrê pêt ton hơnăm dêi Dak Lak, môi tiah sầu riêng, kơphế, tiu tâk tơdế troh péa xôh tâng pơchông ƀă hơnăm 2022, ƀă kơlo tâk tiô riân lối 15 rơpâu rơtal liăn. Rơtế a mê cho liăn laih hngêi rak liăn dế kơdroh ó, mâu khu ki ‘no liăn roê tơnêi a kong pơlê ai hnoăng tơngah tung mâu tơdroăng pơ’lêh dêi kơchơ mơdró. Laga, ki khât Dak Lak xuân cho kong pơlê kơtiê.
Ƀă tơdroăng ki rơhêng vâ dêi mâu kơxô̆ liăn tung kong pơlê, kô xơpá vâ mơdêk kơchơ tê mơdró ƀă mâu hngêi trăng, tơnêi tơníu hên hiăng châ roê ‘măn ing pơla hneăng hdrối nah.
Viết bình luận