VOV4.Bahnar - Xăh Bảo Thuận, apu\ng Di Linh, de#h char Lâm Đồng đei vă je# 95% kơ so# kon pơ lei ‘no\h j^ bơ ngai kon kông. ‘Nâu j^ xăh hơ tăih hơ to\, đei lơ kon pơ lei kon kông kơ na tơ drong pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao tơ [ơ\p lơ mơ mat tat. Mă lei, đơ\ng ro\ng vă je# 10 sơ năm tơ le\ch jang kiơ\ tơ drong jang âu, xăh Bảo Thuận hlôi jang đang dôm tơ drong hơ găt, đei drơ\ng ‘no\h j^ xăh tơ ring tơ rang ‘nao.
Xăh Bảo Thuận, apu\ng Di Linh, de#h char Lâm Đồng đei vă je# 1.700 u\nh hnam, hăm dang 7.400 ‘nu bơ ngai, lơ\m no\h bơ ngai kon kông Tây Nguyên đei vă je# 95%. Gơ nang đơ\ng tơ drong bơ ngơ\t tru\h che\p kơ\l pơ gơ\r tơ tom, tôm tơ drong đơ\ng an^h jang đảng apu\ng Di Linh, xăh Bảo Thuận hlôi jang hơ dai kơ jăp đơ\ng khu\l kơ dră xăh păng rim khu\l gru\p tơ pôl vang jang kiơ\ tơ drong jang kơ na hlôi tơ gop tôch kơ t^h lơ\m jơ nei io\k đei đơ\ng Tơ drong jang pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao lơ\m khei ‘năr âu ki.
Lơ\m dôm sơ năm tơ je# âu, cho\h jang sa kơ xăh hlôi tơ pl^h jang to\k pran kơ tang, hăm tơ drong pran tơm ‘no\h j^ pơ tăm che\h phe păng [a đak. xăh Bảo Thuận jing tơ ring pơ tăm [a xă hlo\h kơ apu\ng Di Linh, hăm te\h rei pơ tăm rim sơ năm dang 670 hek tar, [a io\k đei dang 4 rơ bâu tấn 1 sơ năm. Tơ drong jang pơ tăm ming che\h phe hlôi hơ nhăk ăn io\k yua hơ dăh ‘lơ\ng, tru\h dang eu lơ\m xăh hlôi pơ tăm ming đei vă 700 hek tar, io\k yua che\h phe roi ‘năr roi to\k lơ, jo# păh lăp 31 tạ 1 hek tar. Ku\m hăm ‘no\h, kon pơ lei hlôi pơ tăm hơ lam dôm kơ loăi ‘long pơ tăm lơ\m pơ gar che\h phe nhen [ơ, sầu riêng, mắc ca…tơ gop hơ to\k io\k yua lơ.
Tru\h hơ tuch sơ năm 2020 âu ki, dôm tơ drong hơ găt găh “ u\nh điên – trong- hnam pơ gang, đak rơ go\h tơ ring tơ rang ‘nao” tơ\ xăh Bảo Thuận tă io\k đei ngăl, đ^ đăng rim u\nh hnam kon pơ lei lơ\m xăh tă kơ đei yua u\nh điên tơ\k hơ dăh ngăl. Gơ nang đơ\ng no\h, tơ drong ar^h sa jơ hngơ\m đon kơ kon pơ lei đei hơ to\k ‘lơ\ng. Rim u\nh hnam tă kơ răt dôm tơ mam yua u\nh điên lơ\m hnam nhen ti vi, hơ tu\h tơ ngie\t, koat... pơ yua ăn ‘me\h vă lơ\m tơ drong ar^h sa. Gơ măng năm v^h vơ\t tơ\ dôm trong glung tơm kơ xăh, u\nh điên tơ\k hơ dăh nhen me\h tơ pu\h hu\t tơ drong pơ ngot, dơ nu\h hin sơ\ tơ\ 1 xăh hơ tăih hơ to\ nhen Bảo Thuận, tơ drong sơ đơ\ng đei vei kơ jăp, ư\h pă đei tơ drong tơ tông kle\ nhen hơ drol ki. Yă Ka’ Dọi oei tơ\ plei Kròt Dờng, xăh Bảo Thuận lăng [o#h akhan, gơ nang đơ\ng jang kiơ\ tơ drong jang tơm te\h đak pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao kơ na tơ drong ar^h sa kơ kon pơ lei hlôi đei lơ tơ pl^h ‘nao.
“U|nh điên trong tôch kơ hơ dăh đei pơ\ih đơ\ng 6 jơ kơ sơ\ năr hơ drol tru\h 5 jơ pơ ge năr đơ\ng ro\ng ‘mơ\i p^t. Đei u\nh điên trong tôch kơ hiôk ăn tơ drong năm v^h vơ\t tơ\ kơ măng, ư\h pă măng mu nhen hơ dro sơ\. Đơ\ng năr đei u\nh điên tơ\k hơ dăh ư\h pă đei tơ drong tơ tông kle\ mu\k drăm đei [o#h dơ\ng bơ\ih. Tơ drong jang đak rơ go\h tơ ring tơ rang đei te\h đak tơ mơ\t jên dui tru\h tơ\ hnam, lơ u\nh hnam lơ\m pơ lei tă kơ yua đak rơ go\h âu ngăl.”
Trong nơ năm tơ ring tơ rang ‘nao tơ\ xăh Bảo Thuận, Di Linh, Lâm Đồng
Đ^ đăng trong đơ\ng an^h kơ drơ\m xăh năm tơ\ an^h kơ drơ\m apu\ng đei pơm man ‘lơ\ng, vei sơ đơ\ng ăn grê ô tô năm v^h vơ\t hiôk prăt sơ năm. Trong lơ\m glung lơ\m pơ lei rơ go\h ‘lơ\ng, ư\h pă hlu\t rơ bơ\r lơ\m pơ yan ‘mi, ư\h pă ‘mui lơ\m pơ yan to\. Dôm trong glung lơ\m pơ lei tă kơ hlôi đei man dăh mă tu\h te\h hơ răng tôch kơ hiôk lơ\m tơ drong chă năm v^h vơ\t, chơ tơ mam dăh mă te\ch mơ dro sa. Ku\m đơ\ng tơ drong jang tơm âu, te\h đak hlôi pơm trong năm tru\h tơ\ tơ ring cho\h jang sa kơ kon pơ lei. {ok K’ Hữu oei tơ\ xăh Bảo Thuận, apu\ng Di Linh, de#h char Lâm Đồng chơt hơ iă tơ roi:
“Te\h đak tơ gu\m jên pơm trong ăn kơ kon pơ lei tơ\ tơ ring hăm tơ drong tơm vă kơ kon pơ lei nhôn hiôk lơ\m tơ drong chă nơ năm v^h vơ\t, chơ tơ mam cho\h jang sa lơ\m an^h pơm tơ le\ch, te\ch mơ dro tơ mam hiôk. Trong lơ\m rim pơ lei tă kơ đei pơm hơ răng ư\h kơ pă rơ [ơ\r hlu\t nhen sơ\ bơ\ih, tôch kơ hiôk ăn kơ kon pơ lei năm v^h vơ\t tơ\ kơ măng, mă loi ‘no\h j^ tơ drong năm hơ ku\m tơ\ pơ gê hro#ih, gơ nang đơ\ng tơ drong jang pơm trong nơ năm đei pơ\ih să tôch kơ lơ tơ\ rim pơ lei.”
Hăm lơ jên tơ jur dơ nu\h hin đơ\ng rim tơ drong jang tơm te\h đak, ‘moi kiơ\ rim khu\l gru\p tơ pôl tơ\ tơ ring, kon pơ lei hlôi đei to\k io\k jên vă tơ mơ\t jên jang cho\h jang sa đei io\k yua. Lơ\m 3 sơ năm âu ki, kon pơ lei tơ\ xăh Bảo Thuận hlôi đei An^h mong jên tơ gu\m tơ pôl tơ le\ch hlo\h 14 ti hlak jên vă tơ mơ\t jên jang cho\h jang sa. Kơ so# jên to\k bo\k đei kon pơ lei yua [lep tơ drong lơ\m tơ drong tơ gu\m hơ to\k tơ iung jang sa nhen: pho\ng, hơ dre\ch ‘long pơ tăm, kon tơ rong hlôi hơ nhăk ăn io\k yua hơ dăh ‘lơ\ng ăn kơ rim u\nh hnam dơ nu\h hin đei tơ drong hiôk klăih đơ\ng dơ nu\h hin. Sơ năm 2017, lơ\m xăh oei 252 u\nh hnam dơ nu\h hin, đei 17,1%, tru\h hơ tuch sơ năm 2020, lơ\m xăh lăp oei pă 30 u\nh hnam dơ nu\h hin, đei 1,86%. Tru\h dang ei, io\k yua jo# păh lăp kơ\l bơ ngai đei hlo\h 41 triệu hlak jên 1 sơ năm.
Hơ dai hăm hơ to\k tơ iung mu\k drăm ‘no\h j^ ako\m pơ jing tơ drong ar^h sa ‘lơ\ng hơ iă ăn kon pơ lei, pơ tho pơ hrăm đei hơ to\k ‘lơ\ng. Trong nơ năm, hnam trưng ho\k, u\nh điên, hnam ho\k hôp pơ lei đei tơ mơ\t jên jang tôm, tơ drong jang pơ jing Đảng, tơ drong jang ch^nh tr^ roi ‘năr roi hơ to\k, tơ drong sơ đơ\ng đei vei lăng ‘lơ\ng.
‘Măng jang mơ\t tơ\ pơ lei kơ xăh tơ ring tơ rang ‘naoi Bảo Thuận
{ok K’Broh-Pho\ kơ dră xăh Bảo Thuận, apu\ng Di Linh, de#h char Lâm Đồng tơ băt: gơ nang đơ\ng jang kiơ\ tơ drong jang tơm te\h đak pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, tơ drong ar^h kơ lơ kon pơ lei lơ\m xăh Bảo Thuận roi ‘năr roi đei hơ to\k ‘lơ\ng, lơ\m no\h hlo#h vao đơ\ng kon pơ lei găh jang sa đei hơ to\k ‘lơ\ng rơ đăh, ư\h pă đei răp gô, pơ mơ\ng dơ\ng bơ\ih.
“Kiơ\ đơ\ng tơ drong jang pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao âu tơ\ tơ ring đei tơ mơ\t jên jang ming man trong [ê to\ng lơ\m rim pơ lei, jo# hloi trong năm tơ\ mir che\h phe đei pơm ‘nao, kon pơ lei đei io\k yua đơ\ng tơ drong pơm trong âu lơ de#h. Lơ\m xăh, tơ drong jang tơ ring tơ rang ‘nao hlôi ming man 2 hnam hop ako\m đei kơ jă 600 triệu hlak jên, ming man 21 cham sơ\k [ê to\ng. Găh cho\h jang sa kon pơ lei lơ\m xăh hlôi kơ chăng kơ d^h tôch kơ lơ pơ têng hăm hơ drol kơ jang kiơ\ pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, kon pơ lei hlôi băt hơ met ming ‘long pơ tăm, kon tơ rong đei io\k yua lơ tơ mơ\t lơ\m cho\h jang sa kơ na tơ drong ar^h sa tơ mam drăm păng jơ hngơ\m đon đơ\ng kon pơ lei tơ\ tơ ring hlôi tơ pl^h lơ pơ têng hăm hơ drol sơ\.”
Đơ\ng ro\ng vă je# 10 sơ năm tơ le\ch jang Tơ drong jang tơm te\h đak pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, xăh Bảo Thuận, apu\ng Di Linh hlôi jang đang 19/19 tơ drong hơ găt. Blu\ng sơ năm ‘nao 2021, kơ dră An^h vei lăng kon pơ lei de#h char Lâm Đồng hlôi k^ tơ chơ\t drơ\ng xăh Bảo Thuận jang đang ‘lơ\ng tơ ring tơ rang ‘nao.
Brọp: Ch^h
Thuem: Tơ blơ\
Viết bình luận