Grŭp tanh brai vai khăn plei Mùi 2, xăh Cư Né, apŭng Krông Búk, dêh char Đắk Lắk dang ei đei hlŏh 20 ‘nu bơngai jang. ‘Nâu jĭ dôm bơngai hlôi hŏk đang tơ̆ lăm pơtho tanh brai yoa Khul drŏ kăn apŭng jang hơdoi hăm Anih pơtho tơdrong jang apŭng Krông Búk pơih pơgơ̆r sơnăm 2017. Đơ̆ng rŏng kơ hŏk đang, đe mŏ oh pơchôp băl vă pơjing grŭp jang hơdai, tanh tĕch tơmam.

Mŏ Hoàng Thị Niệm (bơngai Tày), Bơngai vei lăng Grŭp tang brai plei Mùi 2 ăn tơbăt, hăm rim blăh tơmam đe vă răt, grŭp iŏk pơjao ăn đe mŏ oh tanh, kla jên kŏng đơ̆ng 300 – 500 rơbâu 1 blăh tơmam. Tơdrong tanh tĕch tơmam ƀât kơplăh jơnăr rơhơi mă lei sư tơgŭm ăn kon pơlei đei thim kon jên, vei kơjăp tơdrong jang so hai: "Kơdih kâu inh tôch ‘mĕh tanh brai kơ bơngai Rađe. Mưh rơhơi, lơ̆m dôm năr ‘mi hngach ‘nŏh chă tanh ngôi vă gơ̆h đei thim kon jên. Dang ei grŭp kŭm chă tơdrong jang ăn lơ mŏ oh, kơna gơ̆h đei thim kon jên chă răt yoa tơmam rim năr".

Vă hơnơ̆ng jang đei ‘lơ̆ng, sơnăm ‘nâu, apŭng Krông Búk pơih dơ̆ng lăm pơtho tanh brai vai khăn ‘măng mă 2. Lăm hŏk pơih đơ̆ng tŏk bŏk khei 3 âu ki, hăm 35 ‘nu bơngai vang hŏk. Mŏ H’Hà Kpă, bơngai Rađe, tơ̆ plei Ktơng Drun, xăh Cư Né, apŭng Krông Búk tơroi: "Blŭng a ‘nao năm hŏk ƀôh tôch mơmat mă lei mưh hŏk bơih ‘nŏh roi đunh roi juăt, ƀôh tôch hơiă. Dang ei mŏ oh nhôn tôch čhôk ‘nă, rim năr năm hŏk ngăl, đơ̆ng rŏng kơnh hŏk đang, tanh đei tơmam ăn kơdih kâu, tơdăh đei bơngai ‘mĕh răt ‘nŏh tanh tĕch ăn kơ đe hai, vă gơ̆h đei đăi kon jên pơ ‘nhŏ ăn kơdih kâu".

Kŭm hăm tanh brai vai khăn, lơ̆m sơnăm ‘nâu, apŭng Krông Búk vă pơih 9 lăm pơtho tơdrong jang tŏ sĕt khei ‘năr ăn hlŏh 300 ‘nu bơngai, hăm lơ tơdrong jang pha ra băl đei: hang điên, chô̆ rap điên đak, chơchoh hơbăn ao, rong kon tơrong, pơtăm pơmâu. Yă Nguyễn Thị Thu Trang, Phŏ Kơdră vei lăng Anih pơtho tơdrong jang – hŏk pơhrăm hơnơ̆ng apŭng Krông Búk ăn tơbăt, dôm anih jang tơ̆ tơring vang jang hơdoi dăr lăng, chih jô̆ tơdrong ‘mĕh vă hŏk tơdrong jang đơ̆ng kon pơlei vă pơjing trong pơtho pơhrăm mă lăp: “Bơngai hŏk tôch ‘mĕh năm hŏk, ‘ngoăih kơ hŏk tơdrong jang ưh đei huach jên, đe ŏh oei đei xa yoa đơ̆ng tơdrong tơgŭm dơ̆ng. Ƀât măt ‘nŏh tơgŭm ăn đe ŏh băt tơdrong jang, vei đei tơdrong jang so tơ̆ tơring. Dôm lăm hŏk âu pơtho hơnơ̆ng ăn đe oh, dang 3 khei ‘nŏh đe ŏh hŏk đang tơdrong jang.”

Lơ̆m dêh char Đắk Lắk, đơ̆ng sơnăm 2021 truh dang ei, dêh char pơtho tơdrong jang ănhlŏh 7.000 ‘nu bơngai tơ̆ tơring tơrang, lơ̆m noh đei hlŏh 6.000 ‘nu bơngai kon kông. Kiơ̆ Anih vei lăng tơdrong jang xa, linh jĭ rơka păng tơpôl dêh char Đắk Lắk, đơ̆ng rŏng kơ hŏk, hlŏh 80% bơngai đei tơdrong jang ‘nao mă ưh ‘nŏh bơ̆ jang roi gơ̆h ƀiơ̆, jang xa roi đei yoa lơ ƀiơ̆.

Ƀok Nguyễn Quang Thuân, Phŏ Kơdră Anih vei lăng tơdrong jang xa, linh jĭ rơka păng tơpôl dêh char Đắk Lắk tơroi, vă pơtho tơdrong jang đei yoa ‘lơ̆ng, lăm pơtho athei pơih pơjing kiơ̆ tơdrong ‘mĕh vă đơ̆ng bơngai hŏk păng tơdrong ‘mĕh vă chă bơngai jang tơ̆ yăn âu tơ̆ dôm anih jang mŭk drăm tơpôl lơ̆m tơring: "Nhôn kĭ pơkăp jang hơdoi hăm dôm anih tĕch mơdro lơ̆m păng ‘ngoăih kơ dêh char ‘mĕh iŏk bơngai jang; pơma nuh, bơ̆ jang hăm dôm hnam trưng trung cấp, cao đẳng tơ̆ dêh char vă hơtŏk tơdrong jang hơdoi, iŏk pơtho dôm tơdrong jang đei lơ bơngai ‘mĕh hŏk. Hăm bơngai hŏk vă jang xa kơdih nhôn jang hơdoi hăm anih mong jên tơgŭm tơpôl. Kiơ̆ đơ̆ng trong vă jang xa đơ̆ng rim bơngai vă tơgŭm đe sư tŏk iŏk jên, jô̆ păh lăp dang 50 triu 1 ‘nu".

Kiơ̆ đơ̆ng hŏk tơdrong jang, bơngai tơ̆ tơring tơrang lơ̆m dêh char Đắk Lắk đei đon hlôh vao hơdăh găh tơdrong bơ̆ jang, bơ̆ jang gơ̆h hơgei, tơgŭm ăn đe sư chă đei tơdrong jang lăp ‘lơ̆ng, pơm hơtŏk iŏk yoa. Tơdrong pơtho tơdrong jang kiơ̆ tơdrong ‘mĕh vă đơ̆ng bơngai hŏk păng tơdrong ‘mĕh vă tơ̆ rim tơring oei tơgop tơplih đei trong jang xa, pơjing khul jang rơgei vă jang atŏk tơiung mŭk drăm tơpôl.