Tôch trong yak dôm jĭt năr đơ̆ng pơlei Ngệ An tŏk tơ̆ Tây Bắc vang tơblăh tơ̆ Điện Biên; kŭm hăm dôm năr bơ̆ jang pơm trong hơnơ̆ng đei ƀôm ƀrâm hơyăt tơblăh vang vă gre păng ƀô đô̆i gơ̆h năm tơ̆ kơdrăn tơblăh, tơdăh ưh đei tơdrong pring vei, ưh đei tơdrong tơgŭm đơ̆ng kon pơlei dôm hơdrĕch hơdrung tơ̆ tơring ‘nŏh tôch mơmat vă gơ̆h jang đang. Ƀok Thái Hữu Hoành – Tơdăm xŭng phong so tơ̆ phường Quyết Thắng, plt Sơn La, dêh char Sơn La pơma thoi nŏh mưh bou truh dôm tơdrong tơgop đơ̆ng kon pơlei dôm hơdrĕch hơdrung tơ̆ Tây Bắc lơ̆m tơdrong tơblăh Điện Biên sơnăm 1954.

Gơnơm đơ̆ng tơdrong pring vei, dŏng tơgŭm, vei lăng đơ̆ng kon pơlei, lơ bơngai lơ̆m dôm khul jang găh bơ̆n huei đei tơdrong ƀa trui, druh rôp đơ̆ng hơyăt; pơjing đei lơ anih jang chinh trĭ lơ̆m kon pơlei, pơm anih vă bơ̆ jang kiơ̆ trong iung tơblăh đơ̆ng đơ̆ng Đảng tơ̆ tơring Tây Bắc: “Kon pơlei dôm hơdrĕch hơdrung Tây Bắc arih xa ‘lơ̆ng dêh, tôch ‘mêm kơ ƀô đô̆i, ‘mêm kơ đe druh dăm xŭng phong. Ƀât dŏh sơ̆ tơdrong arih xa tôch tơnuh, ưh kơ đei kơchơ yă kiơ, mă lei kon pơlei đei jơhngâm đon tôch ‘lơ̆ng, đei ‘nhot, đei ‘nhĕm dăh mă đei tơmam kiơ ‘nŏh tơgum ăn ƀô đô̆i, tơgŭm ăn đe druh dăm xŭng phong ngăl. Mĭnh tơdrong dơ̆ng inh ƀôh đe sư đei jơhngâm đon vei lăng tôch ‘lơ̆ng, ưh đei anih khul linh yơ đei hơyăt phă hŭt tơ̆ tơring oei xa, tơdrong ‘nŏh ăn ƀôh jơhngâm đon kon pơlei tôch tơpăt, băt vei lăng tôch ‘lơ̆ng, đĭ đăng yoa tơdrong tơblăh ngăl.”

Pơih đei lơ trong vă ăn khul linh, gre tơblăh, chơ chuĕn tơmam, pơm ‘lơ̆ng ăn rim tơdrong ‘nŏh jĭ trong jang gĭt kăl đơ̆ng chăl dŏh sơ̆. Tơ̆ dêh char Yên Bái, khei 4/1953, kiơ̆ nơ̆r athei đơ̆ng Anih tơm jang tơgŭm khul linh, dôm khul linh công binh păng kon pơlei vang bơ̆ jang tơ̆ âu hlôi pơih đei trong năm tơ̆ kơdrăn tơblăh. Kon pơlei xăh Nguyễn Phúc (plt Yên Bái hrei ‘nâu) păng kon pơlei tơ̆ Trấn Yên, Lục Yên, Văn Chấn, Văn Bàn… chơt hơiă vang mât lơ̆m khul bơ̆ jang. Ƀok Hà Văn Hổ, kon pơlei tơ̆ xăh Thượng Bằng La, apŭng Văn Chấn (Yên Bái) kơplăh dŏh sơ̆ ‘nao 10 sơnăm mă lei đĭ vang bơ̆ jang tơgŭm ăn đe duch, đe ma păng khul druh dăm xung phong vang pơih trong 13 kơdâu klĕch xăh sư năm tơ kơdrăn tơblăh.

Ƀok Hà Văn Hổ ƀlŏk dơ̆ng: “Vă pơih trong tơ̆ âu, trong năm klĕch plei Thẳm đei anih dŭk dun, pơm chŭn ‘nŏh ưh gơ̆h rei pơtăm, kơpô yak ưh kơ klĕch, mă lei kon pơlei tơ̆ âu vang tơgum bơ̆n ‘long, đei hnam iŏk hloi jrăng ‘long vă pơm hnam ăn khul jang ƀŭ, tuh teh pơm trong. Gre păr tôch lơ, đơ̆ng plei Dạ truh tơ̆ krang Lũng Lô gre păr dăr joang, prăh phă rim năr.”

Kiơ̆ kơsô̆ chih jô̆, vă pơih trong đơ̆ng kơđông Việt Bắc năm tơ̆ kơdrăn tơblăh, vei sơđơ̆ng ‘lơ̆ng ăn dôm jĭt rơbâu ‘nu bơngai, dôm jĭt rơbâu tŏ gre, kơnong, gre tang vang pơdŭ tơmam lĕch tơ̆ anih tơblăh Điện Biên Phủ, dêh char Yên Bái krao akŏm hlŏh 128 rơbâu ‘nu bơngai pơm trong; hlŏh 273 rơbâu ‘nu bơngai sir kôch, chŏh klăng, ƀŭ hơmet sơlŭng ƀôm, tơjră teh hlŭn hơlih; pơm ‘nao păng hơmet ming 188km trong gĭt kăl vă pơyoa ăn tơdrong tơblăh…

Kŭm hăm pơih trong, pơm ‘nao lơ trong yak, 1 tơdrong tơgop tôch gĭt kăl dơ̆ng đơ̆ng khul linh păng kon pơlei Tây Bắc lơ̆m tơdrong tơblăh athei jô̆ truh ‘nŏh jĭ akŏm jơhngâm kon bơngai, tơmam drăm ăn tơdrong pơvih pơvăn. ‘Nâu jĭ 1 lơ̆m dôm tơdrong pơmat tat tih hlŏh mă đơ̆ng blŭng tơdrong tơchơ̆t pơih tơdrong tơblăh, Trung ương Đảng păng Khul kơdră teh đak đĭ chih hơdăh, yoa Điện Biên Phủ jĭ anih hơtăih kơ tơring kơdrâm, đĭ đăng trong athei pơm klĕch bri, kông kơjung, trong chơ chuĕn tơmam tơtă pơdŭ hăm jơhngâm bơngai ngăl, păng tŭn hăm tang vang hơnơ̆ng đei khul linh gre păr ayăt chă trong tơblăh găn. Mă đơ̆ng ƀôm ƀrâm đô̆h kơpal kơ̆l hơnơ̆ng păng lơ tơdrong tôch pơmat tat mă lei oei ưh kĕ găn jơ̆ng dôm khul jang pơm trong, dôm khul chơ chuĕn tơmam prăt măng, prăt năr pơdŭ mong phe ƀa, tơmam xa, ƀrâm phao năm tơ̆ Điện Biên Phủ ăn ƀô đô̆i tơblăh hơyăt.

Tơ̆ pơlei kơdih, kon pơlei dôm hơdrĕch hơdrung tơ̆ dêh char Điện Biên, Lai Châu păng dôm dêh char Tây Bắc kơplăh dŏh sơ̆ jĭ bơngai vang chơ pơdŭ tơmam hai, jĭ bơngai pơtruh kơthơ băt tôm trong yak hai, hơnơ̆ng đei măt păng năm hơdrol lơ̆m khul năm tơblăh. Đe sư bơ̆ jang tôch tơnăp, vang tơgŭm dŏng, pŭ iŏk tơdrong pơmat tat, đĭ jơhngâm pơvih ăn 'nhŏng oh đơ̆ng dôm dêh char hơtăih vang năm tơblăh tơ̆ âu.

Ƀok Trần Quốc Cường, Kơdră jang lơ̆m TW Đảng, Bí thư đảng dêh char Điện Biên ăn tơbăt: “Lơ̆m tơdrong tơblăh Điện Biên Phủ, kon pơlei dôm hơdrech hơdrung tơ̆ dêh char Lai Châu, dang ei ‘nŏh jĭ dêh char Điện Biên păng dêh char Lai Châu vang tơgop ăn tơdrong tơblăh 2.666 tân phe, rơkăh hlŏh 64 tân; 226 tân ‘nhĕm, rơkăh hlŏh 43 tân; 210 tân ‘nhot; krao akŏm vă jê̆ 17 rơbâu ‘nu kon pơlei vang jang, hăm 568 rơnâu năr jang; vă jê̆ 450 tŏ sĕh pơdŭ tơmam; rơbâu tŏ thŏng nan, tơgop hlŏh 25 rơbâu tŏ ‘long vă pơm trong ăn gre kơnong păng ƀô đô̆i yak.”

Kŭm kiơ̆ Bí thư đảng dêh char Điện Biên Trần Quốc Cường, dôm tơdrong tơgop đơ̆ng kon pơlei dôm hơdrĕch hơdrung tơ̆ Điện Biên - Tây Bắc hăm tơdrong tơblăh Điện Biên Phủ ‘nŏh jĭ um rup tôch ‘lơ̆ng đơ̆ng jơhngâm đon ‘mêm băt, tơguăt đĭ đăng hơdrĕch hơdrung, pơjing đei jơhngâm pran tih tên, jơhngâm pran đơ̆ng mât pôm jơhngâm kơ đĭ đăng hơdrĕch hơdrung, tơgop gĭt kăl pơjing đei tơdrong tơblăh jơnei Điện Biên Phủ “Đei ư hơnhang jơ̆p jang tơring, pơm dơdrŏ jơ̆p plei teh”./.