Tơ̆ hơla yơ̆p ‘long lơ̆m cham hnam trưng hŏk jăl 2 Tô Vĩnh Diện, thị xã Buôn Hồ, dêh char Dak Lak, 1 grŭp hŏk tro tơ oei đŏk hla ar jê̆ gre tih kơmâu dreng hăm hơnăn krao “Thư viện pơyan puih mak”. Mă đơ̆ng tŏk bŏk ‘năr tŏ hlơ hlĕng, hơdro si pơđeng. Dăh mă đei hrơ̆ng đơ̆ng lơ tơdrong pơngôi pơchơt jum dăr kơ lu sư, đe oh oei nŏng kơ đŏk hla ar ‘mơ̆i.

‘Nao đŏk đang hla ar pơđŏk “Oh arih 1 tơdrong arih đơ̆ng ‘nhĕt’, oh H Sơ Mi MLô, hŏk tro lăm 7A3 iŏk hloi 1 hlak hla ar chih dôm tơdrong tơchĕng ƀôh đơ̆ng kơ dih găh kơsâp hla ar đang kơ ‘noh hơnhăk truh hơnih bơngai vei lăng nôp dơ̆ng vă iŏk tơmam. H Sơ Mi Mlô tơroi, oh ƀôh gre thư viện âu tôch kơ hiă, lơ̆m noh đei lơ kơ loăi hla ar păng pơđĭ hloi tơmam pơngôi hơiă.

Oh ‘meh dêh thư viện âu yua kơ đei lơ hla ar tơroi vă đŏk păng đei lơ tơmam vă đŏk lăng. Oh truh tơ̆ âu đŏk hla ar tơroi, đŏk lăng lơ tơmam đei yua ăn tơdrong hŏk pơhrăm kŭm nhen pơ hiôk kơ̆l ‘ngok păng hiôk jơhngơ̆m đon.

Ưh khan lăp đei asong păng đŏk hla ar, đe oh hŏk tro oei đei iŏk dôm tơmam ‘lơ̆ng păng lăng băt, pơ ngôi lơ tơdrong jang đei yua nhen pơngôi cờ vua, chhơ̆ rup, pơm tơpu hla ar đơ̆ng hla ar carton,…Mŏ Phạm Khánh My, oei tơ̆ pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Dak Lak, vei lăng gre “Thư viện pơyan puih phang” tơroi: hăm ‘meh vă pơm đei dôm tơdrong chă lăng hơiă vă kơ hơioh tơ̆ dôm tơring mơmat tat, tơring hơtăih hơtŏ tơ̆ Tây Nguyên đei băt păng đŏk hla ar lơ hloh, đơ̆ng sơnăm 2020 Kŏng ti tơpôl Bồ Công Anh (tơ̆ pơlei tơm Buôn Ma Thuột) jang hơdai hăm dôm bơngai đei jơhngơ̆m đon ‘lơ̆ng tơlĕch jang tơdrong jang tơpôl hăm hơnăn krao “Thư viện vih tơ̆ pơlei”. Đơ̆ng rŏng hloh 2 sơnăm, “thư viện” âu ƀrư̆ ƀrư̆ jing tŏ sĕt ƀiơ̆ ƀơ̆t đei gre tih pơrŏ ƀrach ‘lơ̆ng, chơ rim kơloăi hla ar, tơmam hơpăh, tơmam pơngôi năm jơ̆p tơ̆ rim pơlei pơla, hnam trưng tơring hơtăih hơtŏ tơ̆ dôm dêh char Dak Lak, Gia Lai, Kon Tum, Dak Nông. Đơ̆ng âu, “Thư viện vih tơ̆ pơlei” tơplih jing hơnăn krao plơ̆ng ‘noh “Thư Viện Pơyan Puih mak”.

Kŭm kiơ̆ kơ mŏ Phạm Khánh My, truh dang ei, gre “Thư Viện Pơyan Puih mak” hlôi pơvih pơvăn ăn dang 50 hnam trưng tơ̆ dôm tơring, tơgŭm ăn hloh 15.000 hơioh iĕ đei đŏk hla ar păng lăng vă kơbăt dôm tơdrong jang. Kŭm hăm ‘noh, khŭl vei lăng hlôi pơjao asong hloh 12.000 kơsâp hla ar ăn dôm hơtuh hla ar ‘măn tơ̆ dôm lăm hŏk tơ̆ rim hnam trưng đei pơgơ̆r bơ̆jang.

Vă đe oh đŏk hla ar hơpăh kơtă kơ pal gre hloi hơmet ăn dôm tơmam hơpăh pơtrŭt đŏk hla ar. Mưh đe oh đŏk đang chih ƀôh thoi yơ vă băt đei ‘noh đe oh đei đŏk dăh ưh, nhôn iŏk hla ar chih ‘noh păng asong tơmam ăn kơ đe oh, đei bơ̆n kơsâp hla ar, ‘long chih dăh mă dôm tơmam kiơ tơ̆ lơ̆m gre, kơtă hloi hla ar nhôn gơh asong hloi.

Tơ̆ Dak Lak, vă păr ang păng hơtŏk tơiung tơdrong joăt đŏk hla ar, đơ̆ng sơnăm 2017, Anih vei lăng kon pơlei dêh char hlôi tơlĕch trong jang, tơdrong jang “Hơtŏk tơiung tơdrong joăt đŏk hla ar lơ̆m tơpôl truh sơnăm 2020, trong vă jang truh sơnăm 2030 lơ̆m dêh char Dak Lak”. Tơdrong hơgăt tơlĕch ăn ‘noh truh sơnăm 2030, pơm tơdrong hiôk vă kon pơlei đei tơdrong joăt đŏk păng tơdrong gơh băt, iŏk yua kơtơ̆ng ang, đon hlôh vao tơ̆ hơnih oei sa, hŏk pơhrăm, bơ̆jang. Tơdrong jang âu hlôi đei dêh char bơngơ̆t truh tơlĕch jang hăm lơ tơdrong jang, tơdrong pơlong hơiă, ‘lơ̆ng. Rim sơnăm, Năr hla ar păng tơdrong joăt đŏk hla ar đei tơlĕch jang hăm lơ tơdrong. Ƀok Ngô Trung Vinh, Kơdră Anih vei lăng găh Joh ayŏ Kơtơ̆ng ang apŭng Krông Búk, dêh char Dak Lak tơbăt trong jang đơ̆ng tơring:

Jang hơdai hăm dôm anih jang, mă loi ‘noh jĭ dôm hnam trưng hŏk pơgơ̆r năr hla ar păng tơdrong joăt đŏk hla ar tơ̆ anih jang; pơgơ̆r lơ tơdrong jang mơ̆ng kiơ̆ lơ̆m tơdrong hiôk yan âu, proh hơmet hla ar, ăn kơ đe oh đŏk hla ar đang kơ ‘noh đei dôm tơdrong jang nai đei tơdrong ‘lơ̆ng lăng găh đe oh hŏk tro, pơtho pơhrăm đe oh găh tơdrong so, tơdrong joăt kŭm nhen tơdrong joăt đŏk hla ar.

Kiơ̆ kơ ƀok Trương Hoài Anh, Kơdră chĕp kơ̆l Anih vei lăng găh Kơtơ̆ng ang păng Tơroi tơbăt dêh char Dak Lak, hăm tơdrong vang yak hơdai đơ̆ng dôm anih jang, anih mơdro sa, Năr hla ar păng tơdrong joăt đŏk hla ar rim sơnăm ‘noh đei dơ̆ng lơ hla ar đei hơnhăk truh tơ̆ dôm hnam trưng hŏk, thư viện tơ̆ dôm tơring hơtăih hơtŏ lơ̆m dêh char, tơgop ‘lơ̆ng lơ̆m hơtŏk tơiung tơdrong joăt đŏk hla ar tơ̆ dôm pơlei pơla. Kŭm hăm trong đŏk joăt joe, tơdrong iŏk yua tơplih kơsô̆ lơ̆m hơtŏk tơiung tơdrong joăt đŏk hla ar gô pơtrŭt păr ang lơ hloh lơ̆m kon pơlei, mă loi ‘noh jĭ hơioh, hŏk tro.

Lơ̆m chăl kơmăy pơmŏk 4.0 ‘noh ‘meh vă rim bơngai vang hơtŏk hloh dơ̆ng, ưh khan lăp lơ̆m hla ar joăt joe mă dôm tơmam, dôm kơloăi rup hla ar vă đon gơh hơgei gô đei păr ang lơ̆m tơdrong arih sa tơpôl, jing 1 tơpôl hŏk pơhrăm. Vă vei sơđơ̆ng tơdrong ‘nâu ‘noh dêh char, apŭng, xăh păng đĭ đăng rim kơdră chĕp kơ̆l đơ̆ng trung ương truh tơring adoi vang pơgơ̆r jang, păr ang yak mơ̆t lơ̆m tơdrong đŏk hla ar jing tơdrong hơnơ̆ng lơ̆m tơdrong arih sa tơpôl.

Hăm anih jang thư viện đơ̆ng dêh char truh tơ̆ tơring, hơtuh hla ar khôi luơ̆t, hơtuh hla ar hơnih bưu điện - joh ayŏ xăh, hơtuh hla ar kơđông lĭnh tơring sơlam, kŭm hăm dôm thư viện chă nơnăm đei hơnhăk truh tơ̆ rim pơlei pơla, hnam trưng tơ̆ Dak Lak, hlôi ƀrư̆ ƀrư̆ hơtŏk đei yua, pơyua ăn ‘meh vă đŏk hla ar đơ̆ng kon pơlei, mă loi ‘noh jĭ hơioh, hŏk tro tơ̆ tơring hơtăih hơtŏ, tơring sơlam, tơring mơmat tat dêh hloh. Kiơ̆ đơ̆ng noh tơgop pơm ăn tơdrong joăt đŏk hla ar roi ‘năr roi đei păr ang.