Jing pơlei tơring tơrang ‘nao đơ̆ng sơnăm 2021, pơlei Đăk Mông, xah Đăk Rong, apŭng Đăk Đoa đei jăl trong ƀê tŏng păng să kơyuơ teh đak păng kon pơlei atŭm ming man. Unh hnam pơmai Thoan adoi jing minh lơ̆m dôm unh hnam plang teh vă pơm trong ƀê tŏng tơ̆ pơlei. Tơroi gah tơdrong hơrih kơdih po, pơmai Thoan tơroi, đơ̆ng rŏng lơ sơnăm hơdrin tơplih hơdrĕch ‘long pơtăm păng kon yŏng, truh sơnăm 2018, unh hnam pơmai hlôi klaih đơ̆ng hin dơnuh.

Sơnăm âu unh hnam đei yua truh 170 trĭu hlj đơ̆ng 1500 tơm kaphê păng rong nhŭng yŏng: “Unh hnam inh đei teh ah anih pơm trong, atŭm hăm teh đak chă pơm trong, inh pơđăp hăm unh hnam păng kơchăng asong teh vă pơm ăn tơring tơrang kơdih ‘lơ̆ng rŏ hloh. Ning mônh kơnh kon pơlei chơ kaphê, tiu păng tơmam drăm pơtăm ƀônh hloh, đei trong vih vơ̆t ‘lơ̆ng. Kon pơlei adoi tơguăt tơguăl dih băl”

Ƀok Crăm, Ƀĭ thư chi ƀô̆ adoi jang Kơdră thôn ăn tơbăt, lơ̆m pơlei đei 215 unh hnam, 729 măt bơngai. Tơrĕk vei kơjăp hơnăn tơring tơrang ‘nao, xah păng pơlei hlôi tơlĕch lơ trong pơm jang kăp gĭt lơ̆m tơdrong iŏk yua jên asong jang tơguăt hăm lơ tơdrong jang nai tơnăp đơ̆ng dôm tơdrong tơlĕch jang đơ̆ng Teh đak, pơhrăm kih thuơ̆t hăm dôm unh hnam kon pơlei kon kông tơnap tap lơ̆m tơdrong tơplih hơdrĕch ‘long pơtăm, kon yŏng. Gơnơm thoi noh, tơdrong hơrih kon pơlei sơđơ̆ng hloh păng brư̆ brư̆ đei hơtŏk klaih đơ̆ng hin dơnuh, kơsô̆ unh hnam hin dơnuh tơjur kiơ̆ kơ rim sơnăm păng truh dang ei oei pă 10 unh hnam hin dơnuh, 25 unh hnam tơjê̆ hin dơnuh. Kơchĕng lơ̆m sơnăm 2024, pơlei gô tơjur 2 unh hnam hin dơnuh, 7 unh hnam tơjê̆ hin dơnuh. Ƀok Crăm tơroi: “Jang ƀĭ thư chi ƀô̆ adoi jang hloi kơdră thôn, inh tơgŭm, tơguăt hăm kon pơlei vă hơtŏk mŭk drăm, đơ̆ng chă pơtăm kaphê, sơkơ̆t pơtăm kaphê  ‘lơ̆ng ƀơ̆t jang hadoi hăm anih jang mŭk drăm. Kon pơlei hlôi tơguăt tơguăl, tơgŭm dih băl vă pơjing tơring tơrang ‘nao, lơ khôi juăt so ưh kơ ‘lơ̆ng hơdrol ki noh athei sut hŭt lê̆, athei hơdrin keh đang tơchơ̆t kơ minh pơlei pơla hơgei. Hơpơi ‘meh Đảng păng Teh đak pơtoi tơgŭm ăn kon pơlei, vă tơdrong hơrih kon pơlei hơtŏk tơ-iung hloh kơ hơdrol ki”

Lơ̆m tơdrong jang pơjing tơring tơrang ‘nao, tơdrong vei răk tơƀăk mong dôm kơjă joh ayŏ juăt jue kơ kon pơlei kon kông đei tơring tơrĕk pơm jang. Ƀok Phách, sơnăm âu tŏk 90 sơnăm bơih, jing kră pơlei Đăk Mông, xah Đăk Rong ăn tơbăt: mă tơdrong hơrih kiơ̆ trong ‘nao ră, rim tơdrong hlôi hơtŏk tơ-iung, mă lei đe mơlôh athei vei răk tơƀăk mong dôm um ai ‘lơ̆ng rŏ gah joh ayŏ mă yă ƀok pơsư̆ ăn. Dôm tơchơ̆t vei răk tơƀăk mong joh ayŏ, hlôi đei tơring hơvơn kon pơlei iŏk pơm jang nhen Et sŏng ƀa ‘nao (Et jur xa). Dôm tơdrong et xa âu gô đei asong jên pơgơ̆r rim sơnăm. Ƀok Phách tơroi: “Hơdrol ki hơnơ̆ng ah hơtuch khei 11 noh pơgơ̆r et sŏng ƀa ‘nao (et jur xa) vă pôk bơnê kơ yang hơpang asong ăn ‘mi kial ‘lơ̆ng sơđơ̆ng, asong ăn minh sơnăm jang ƀa đei yua, blŭng sơnăm noh et ming tơnglang đak, inh akŏm kơlih hlôi tơguăt hăm tơdrong jang âu đơ̆ng đunh ku bơih, mă adoi pơtho tơtă ăn kon mon kon sau hơnơ̆ng chă pơgơ̆r, vă đe sư hơdơ̆r gah um ai joh ayŏ yă ƀok mă pơm kiơ̆. Oei tơdrong jang tanh brong jak noh sơ̆ ki tơ̆ rông, bơngai yơ ‘meh hŏk hơlen noh đei mih ma pơtho ăn, đunh noh jing kloh klĕch gah tanh brong jak, hơmet chêng, pơdreh chĭng chêng ah đei tơdrong, đe mơlôh ‘meh pơhrăm noh gô hŏk gơh mưh hơdrin păng pơ-‘nam”  

Ƀok Hà Văn Tuấn, Phŏ Kơdră Anih jang vei lăng kon pơlei xah Đăk Rong, apŭng Đăk Đoa, dêh char Gia Lai ăn tơbăt, jô̆ truh khei năr âu, pơlei Đăk Mông hlôi đei jơnei 14 lơ̆m 19 tơdrong tơchơ̆t lơ̆m pơjing tơring tơrang ‘nao. Lơ̆m tơdrong jang pơjing tơring tơrang ‘nao, pơlei akŏm jang kaphê, rong kon tơrong jing tơdrong jang pran kơ tơring. Truh dang ei, rim ‘nu bơngai jang đei yua 35 trĭu hlj minh sơnăm: “ Tơ̆ xah đei pơlei Đăk Mông, pơlei âu gô jing pơlei pơjing tơring tơrang ‘nao hơgei. Lơ tơchơ̆t jang đơ̆ng Đảng păng Teh đak noh kon pơlei lăp kơ đon. Dang ei tơdrong man hnam joh ayŏ, pơm trong noh tơ̆ Đăk Mông đei asong hloh 12 tih hlj, kon pơlei kơchăng plang teh vă pơm trong dah mă ming man minh ƀar tơdrong kăl yua lơ̆m tơchơ̆t teh đak păng kon pơlei atŭm pơm jang. Dang ei minh ƀar tơnap tap gah ƀao hiêm hơmet jĭ jăn noh akŏm lơ̆m tơdrong hơvơn pơtho. Mă 2 noh tơchơ̆t gah unh hnam hin dơnuh athei tơjur păng asong truh dôm thôn pơlei đei kan ƀô̆ dơnơm kiơ̆ tơgŭm”.

Vă pơjing Đăk Mông jing pơlei tơring tơrang ‘nao, khei năr truh, dôm jăl pơgơ̆r tơring sơkơ̆t iŏk tơchơ̆t hơtŏk tơdrong hơrih mŭk drăm, đon bơnoh kơ kon pơlei. Atŭm hăm noh, ming man keh kong tơdrong pơyua kăl ăn tơring, hơtŏk tơring kiơ̆ rok sơkơ̆t ‘nao hơgei tơguăt hăm choh jang xa hăm hơtŏk tĕch pơdro, vei tơnăp um ai joh ayŏ kăp gĭt.