H'el Long Dinh (dân tộc M'nông) ở buôn Pai Ar, xã Đắk Phơi, huyện Lắc, năm nay vừa tròn 20 tuổi, nhưng đã lấy chồng được hơn 3 năm và có một cậu con trai 2 tuổi. Cặp đôi này hội tụ cả hai yếu tố tảo hôn và hôn nhân cận huyết. Vợ chồng H’el là anh em con cô con cậu ruột. Bà H’Long Long Ding, mẹ của H'el, cho biết dòng họ của bà cho rằng anh em có thể lấy nhau cũng tốt, vì của cải trao cho con cái không bị lọt ra ngoài.

"Quan niệm của ông bà chúng tôi, người trong dòng họ lấy nhau là để thừa kế tài sản, giữ cho của cải trong nhà không bị chia cho người trong dòng họ khác. Mà anh em nó thương nhau thì để nó lấy nhau thôi" - bà H’Long Long Ding nói.

Do tảo hôn, nhiều bé gái dân tộc thiểu số ở huyện Krông Bông đã làm mẹ. Ảnh:baomoi.com

Năm nay 18 tuổi, Hoàng Thị Den, dân tộc Mông, ở thôn Noh Prông, xã Hòa Phong, huyện Krông Bông, đã một nách hai con. Đứa đầu  2 tuổi, đứa thứ 2 mới chưa đầy 7 tháng. Den phải gửi đứa con đầu cho bố mẹ đẻ trông nom  để mình có thời gian chăm sóc đứa thứ 2. Mọi việc nương rẫy đều do người chồng hơn mình một tuổi gánh vác. Hoàng Thị Den cho biết ở thôn NoPrông, có nhiều cô gái Mông cũng lấy chồng sớm như mình, và đây là điều rất bình thường: "Gặp nhau thấy thích rồi ưng thì cưới thôi".

Chỉ tính riêng ở xã Ea Nuôl, huyện Bôn Đôn, thời gian qua đã có 3 cặp vợ chồng tảo hôn và 1 cặp kết hôn cận huyết thống. Theo lãnh đạo UBND xã Ea Nuôl, ngoài hệ lụy về mặt sức khoẻ đối với thế hệ tiếp theo, hôn nhân cận huyết thống gây khó khăn rất nhiều cho địa phương trong công tác quản lý, bởi các cặp này đều không đăng ký kết hôn, không khai sinh cho con cái. Khi con cái đến tuổi đi học, chính quyền giải quyết hậu quả về nhân-hộ khẩu. Trong khi đó, việc tuyên truyền về tác hại của tảo hôn và kết hôn cận huyết thống lại gặp nhiều khó khăn.

Chị H’Đhim Liêng Hót, cộng tác viên dân số dân số buôn Pai Ar, xã Đắc Phơi, huyện Lắc, cho biết: "Đi tận nhà động viên thì khó khăn lắm. Tảo hôn, kết hôn cận huyết thống thì mình với chính quyền địa phương xuống can thiệp, tuyên truyền nhưng họ thích họ cưới vậy thôi. Chịu thua thôi, biết làm sao bây giờ!"

Theo Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Đắc Lắc, trong năm 2015, tỉnh có 794 cặp tảo hôn, 5 cặp kết hôn cận huyết thống. Chỉ tính riêng nửa đầu năm 2016, đã có 439 cặp tảo hôn và 8 cặp kết hôn cận huyết thống. Mặc dù tỉnh đã triển khai mô hình "Can thiệp làm giảm tảo hôn, kết hôn cận huyết thống, góp phần nâng cao chất lượng dân số”, nhưng tình trạng này vẫn chưa giảm, thậm chí còn đang tăng mạnh.

Tuấn Long/VOV-Tây Nguyên