Không gian văn hóa Mông của đồng bào Mông ở Hà Giang được tái hiện ngay trong lòng khu phố đi bộ của thủ đô những ngày cuối tuần, nên khá đông người tới khám phá.

Là một không gian du lịch Hà Giang thu nhỏ, với thổ cẩm Mông, hoa tam giác mạch, bánh mạch, rượu mạch, khèn Mông, trò chơi đánh yến, lễ hội Gầu Tào... văn hóa Mông hiện lên rực rỡ, giàu có, độc đáo.

Người Hà Nội và du khách tò mò mua thử những gói bánh làm bằng hạt mạch - thứ hạt bình dị của người Mông vùng cao nguyên đá, từng là lương thực cứu đói ngày giáp hạt, khi du lịch phát triển, bỗng thành một thứ quà kích thích trí tưởng tượng. Và nghe anh bán hàng người Mông mời: bánh đóng gói này là nhà máy làm, còn bánh bà con làm là đây (chiếc bánh bột hấp nâu phớt tím, na ná miếng bánh đúc tròn), nướng phồng lên trên than hồng, ngon lắm!

Và ướm thử những tấm khăn thổ cẩm, những chiếc túi đeo vai rực rỡ hoa văn. Ngắm nghía những tấm tranh thêu được dệt bằng sợi lanh. Tò mò ngắm người phụ nữ Mông bên khung dệt, cô gái Mông thành thục và kiên nhẫn đưa từng nét sáp ong trên mặt vải.

Người Hà Nội và du khách háo hức mặc thử những chiếc váy Mông, những chiếc váy lạ lẫm mỗi bước đi lại dập dình quấn quanh chân, uyển chuyển, duyên dáng. Và kêu lên ngạc nhiên: sao đắt thế? khi nghe nói giá mỗi chiếc váy ấy tới dăm ba triệu.

Bạn ơi, bạn có biết mỗi phụ nữ Mông cũng chỉ có một đôi chiếc váy như thế thôi. Bởi, phải trồng lanh, tước lanh, xe sợi, tẩy trắng, rồi mới dệt nên những tấm vải lanh. Rồi mới vẽ sáp ong, mới nhuộm chàm, mới tỉ mẩn từng mũi thêu, mới may thành váy. Bao nhiêu ngày tháng, bao nhiêu công sức, bao nhiêu khéo léo của người phụ nữ Mông mới làm nên tấm váy rực rỡ ấy. Tấm váy không chỉ là tấm váy, mà như một tài sản có giá trị của cô gái Mông.

Người Hà Nội và du khách hào hứng chụp ảnh với hoa tam giác mạch. Có người hơi buồn: hoa cũng thường thôi nhỉ! Đúng rồi bạn ơi, bởi tam giác mạch vốn không phải là loài cây sang cả, mà mọc lặng lẽ nơi vạt nương heo hút. Bởi rời khỏi không gian vùng cao, hồn hoa hình như cũng ở lại đó rồi. Bạn hãy lên miền cao nguyên đá để cảm nhận hết cái duyên của bông hoa bình dị ấy.

Khi bạn đứng giữa đất và trời, giữa đá và hoa, nghe cái lạnh se sắt luồn vào da thịt, hít làn khí trong lành, ngắm con đường nhỏ như sợi chỉ bền bỉ vắt qua những dãy núi, thả mình vào giữa rợn ngợp của trùng trùng điệp điệp núi đá cao ngất, bạn sẽ thấy tam giác mạnh bỗng có một sức sống mãnh liệt khác, duyên dáng và tinh khôi. Bạn sẽ nhìn những con người sống giữa không gian ấy bằng con mắt khác. Bạn sẽ thấy họ thật đáng khâm phục khi không chỉ tồn tại được ở không gian quá khắc nghiệt ấy, mà còn sáng tạo nên những giá trị văn hóa tuyệt vời.

Ngày hội văn hóa Mông toàn quốc lần thứ hai sẽ được tổ chức vào 2 ngày 18-19/11 tới tại Hà Giang, đang chờ đón bạn.

Một số hình ảnh Không gian văn hóa Mông đang diễn ra tại vườn hoa Lý Thái Tổ, Hà Nội:

Để chị biến em thành cô gái Mông nào

Giờ thì ai không phải là người Mông đây?

Tam giác mạch rời núi về với người Hà Nội

Trình diễn dệt lanh

Cô gái Mông Sùng Thị Dính khéo leo đưa từng nét sáp ong trên mặt vải

Bà Vàng Thị Mai,Chủ nhiệm HTX dệt lanh Lùng Tám, Quản Bạ, Hà Giang, đã đi khá nhiều nước để quảng bá sản phẩm dệt của người Mông. Vậy nên, giao tiếp bằng tiếng Anh, với bà, là "chuyện nhỏ"

Lê Bích Phượng/VOV4