Tui si klei bhiăn mơ̆ng đưm djuê ana Bahnar, bruă mprăp hĕ êlâo bông kơ mnuih dôk ruă kjham, amâo mâo djŏ knŏng jing čiăng mprăp êmiêt kơ klei dơr djiê tơdah mnuih ruă anăn djiê, ƀiădah dŏ anei lŏ jing msĕ si sa klei akâo duah klei myun, hŏng klei čang hmăng leh mkra bông, snăn mnuih ruă srăng hlao yơh ruă. Hlăm klei Bahnar mâo boh pia snei: “Buk ‘long bong, hrong bơngai”, sitôhmô “bông brŭ hĕ, snăn klei hdĭp lŏ dôk” – klei mĭn anei yap bông msĕ si mnơ̆ng bi mlih kơ asei mlei mnuih dôk ruă kjham.

Klưnh, 45 thŭn, mnuih ti ƀuôn Kde Kông, să H’Ra, kdriêk Mang Yang, čar Gia Lai brei thâo, klei bhĭn anei mâo leh mơ̆ng đưm đă, êjai klei hdĭp mnuih ƀuôn sang dôk hlăm klei dleh dlan. Grăp blư̆ mâo mnuih ruă kjham, snăn mnuih ƀuôn sang bi nao mŭt yơh hlăm dliê tui duah ana kyâo prŏng, čông mkra bông. Bi tơdah mnuih ruă amâo mâo hlao ôh, snăn hlŏng mâo leh bông pioh dơr, amâo lŏ lĕ hlăm klei ruăt kuăt bi nao hlăm dliê lŏ duah ana kyâo prŏng lehanăn čông mkra bông, thâo luič prăk lŏ nao blei pông. Klưnh lač:

 “Mphŭn dô aê aduôn pô kreh bi djă pioh bông gŭ krum sang roong, jing pioh dưm kơ jih jang hlei pô mnuih hlăm ƀuôn djiê. Kyuadah jih jang mnuih anăp nao kơ klei djiê sơăi, snăn mâo bông yơh jing mnơ̆ng pioh dưm mnuih amâo mâo myun djiê hĕ.

Boh nik jing amâo mâo djŏ ôh jih jang mnuih dưi mprăp hĕ êlâo bông. Mnuih Bahnar kăm biăt snăk mkra bông kơ mnuih hlăk dôk suaih, kyuadah msĕ snăn yap jing duah tăm pah kơ pô anăn. Bi tơdah mâo klei čiăng êdi, kreh blŭ mdăp, amâodah lačdah mkra kniêm ŭn đuič, čiăng ñĕ kơ klei hing amâo mâo jăk.

Klei bhiăn mkra bông êlâo, amâo mâo djŏ ôh mâo sơăi hlăm grăp boh sang, hlăm grăp găp djuê, ƀiădah ăt tui hlue mdê bi krĭng anôk. Êlâo dih, mâo lu boh ƀuôn mnuih djuê ana Bahnar adôk djă pioh bông gŭ krum sang roong – jing klei bi knăl kơ dhar kreh ƀuôn – čiăng pioh yua hlăm ƀuôn tơdah mâo mnuih djiê. Êngao kơ bruă mprăp hĕ êlâo pioh dơr mnuih djiê, klei bhiăn anei lŏ dơ̆ng djŏ tuôm klei đing đăo hlăm ƀuôn sang.  Suk, ti wăl krah Đak Đoa, čar Gia Lai brei thâo:

 “Bruă mprăp hĕ êlâo bông, ăt jing klei msĕ si čiăng ƀuah kơ yang adiê ngă hĕ kơ mnuih hlăm sang pô dju djuăm duam ruă nanao. Ngă msĕ snăn, ngă klei anăn čiăng bi êdah ai tiê amâo mâo huĭ kơ klei djiê ôh. Mnuih “Buk ‘long bong, hrong bơngai” sitôhmô: “bông brŭ, klei hdĭp lŏ dôk hŏng mnuih ruă”, yap bông jing msĕ si mnơ̆ng bi mlih kơ asei mlei mnuih ruă. Mâo lu blư̆ leh mkra bông, snăn mnuih ruă lŏ suaih. Leh klei anăn arăng dưm bông ti gŭ krum sang…”

Êlâo kơ druôm kyâo pioh mkra bông, mnuih Bahnar kreh mkŏ mjing klei riu yang hŏng bưng êsei lehanăn boh mnŭ, akâo kơ yang čư̆ yang dliê đru brei. Leh thâo mâo găp djuê dôk mkra bông, snăn mnuih ƀuôn sang hlăm ƀuôn kreh bi djă ba braih mkuê̆ nao bi đru mbĭt – bi êdah ai tiê thâo bi đru hlăm ƀuôn sang.

Ară anei, hdĭp hlăm eneuk đĭ kyar leh, klei bhiăn pioh bông mơ̆ng mnuih Bahnar pătdah amâo lŏ mâo ôh. Mâo leh anôk kăp čhĭ bông jing găl ênưih, mbĭt hŏng bruă kăm gha klei bi rai dliê ktang phĭt, ngă kơ bruă hiu druôm kyâo čiăng mkra bông amâo lŏ mâo ôh. Yung, K’iăng khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa să H’Ra, kdriêk Mang Yang, čar Gia Lai lač. 

 “Ară anei klei hdĭp mnuih ƀuôn sang mâo leh klei bi mlih, đĭ kyar leh, amâo lŏ mâo ôh gŏ sang bi mprăp hĕ êlâo bông. Tơdah maoa mnuih djiê snăn mnuih ƀuôn sang nao blei bông ti sang čhĭ bông, amâo lŏ mâo ôh klei hiu mŭt hlăm dliê duah kyâo prŏng lehanăn druôm pioh mkra bông. Mâo đa đa gŏ sang mâo leh kyâo mdhă snăn čŏng mkra mă pô bông, kăn nao blei, lehanăn kăn nao druôm kyâo hlăm dliê rei.

Klei bhiăn pioh bông leh čông ti gŭ krum sang, jing dhar kreh mâo mơ̆ng đưm, lač kơ klei hdĭp ênuk đưm hlăm klei thâo bi đru mơ̆ng mnuih ƀuôn sang djuê ana  Bahnar. Mâo mơh dŭm boh bông leh čông mkra mơ̆ng sui, hlăk hlê dơ̆ng brŭ rai dưm gŭ krum sang, msĕ si sa mta mnơ̆ng bi knăl kơ dhar kreh adôk mơ̆ng đưm, lač kơ klei hdĭp ăt dôk nanao ba kơ ară anei, đru lŏ ktur kơ dhar kreh hjăn mơ̆ng djuê ana anăn hlăm lăn dap kngư anei./.