
Mơ̆ng aguah ưm leh, hlăm wăl sang bi kƀĭn ƀuôn ti Ƀuôn Đon, ti să knông lăn Krông Ana, kdriêk Ƀuôn Đon, car Daklak. Grăp čô mnuih dôk ngă bruă mdê mdê, dơ̆ng mơ̆ng mprăp čeh kpiê, čuh ŭn, knă êsei, dăp mnơ̆ng ngă yang… jih jang bi mjhĭk m’uăt. Y Lươm Knul, K’iăng khua să krông Ana brei thâo, mnuih ƀuôn sang dôk mkŏ mjing klei ngă yang akŏ pin êa Bay Rong hlăm ƀuôn Đon. Khădah klei ngă yang anei jing bruă kơ sa boh ƀuôn, ƀiădah mnuih ƀuôn sang mơ̆ng dŭm boh ƀuôn riêng gah nao bi mơak mbĭt.

“Ti să Krông Ana, kdriêk Buôn Đon, klei ngă yang akŏ pin êa jing yuôm bhăn hŏng mnuih ƀuôn sang djuê ana M’nông. Anei jing klei bhiăn mâo leh mơ̆ng đưm, mơ̆ng aê ama pô dôk djă pioh bă kơ ară anei, dôk mbĭt hŏng klei hdĭp mnuih ƀuôn sang. Êlâo kơ mkŏ mjing klei ngă yang akŏ pin êa anei snăn bruă sang čư̆ êa alŭ wăl ăt mprăp leh, iêo bi kƀĭn phung khua mduôn, khua ƀuôn, pô riu yang dŭm êpul tông čing, bi mbha bruă, lehanăn mkŏ mjing bruă knuă”.
Tui si klei bhiăn mnuih M’nông, klei ngă yang akŏ pin êa jing hdơr knga kơ yang adiê đru leh kơ mnuih ƀuôn sang jăk êa hlĭm hjan, djŏ boh mnga, mnuih ƀuôn sang mâo klei suaih pral mă bruă knuă, mkŏ mjing klei hdĭp trei mđao, jăk mơak. Kloei ngă yang kreh mkŏ mjing êlâo kơ trŭn hlăm bruă jik kuai buh pla yan hma mrâo, jih jang mnuih bi nao mgoh akŏ pin êa. Khua mduôn Y Thơng Kđoh ti buôn Trí, să Krông Ana brei thâo, kyua jing bruă djŏ tuôm hŏng yang adiê, snăn klei ngă yang mâo klei bi kƀĭn jih jang mnuih ƀuôn sang. Mnơ̆ng ngă yang jing dŏ mnuih ƀuôn sang bi mguôp tui si ai tiê pô lehanăn ngă hlăm klei thâo bi mguôp.
“Mnuih ƀuôn sang hriê bi mguôp lu, mphŭn dô arăng dưm braih mbĭt lehanăn bi knă kpiê, truh hrue ngă yang mâo mnuih mguôp ŭn, mơ̆ng grăp čô mnuih bi mguôp ƀiă truh tloh blei ŭn pioh ngă yang. Klei ngă yang akŏ pin êa mphŭn dô kreh mkŏ mjing hlăm mlan 3 truh mlan 6 hlăm grăp thŭn, hmăng hmưi kơ jăk êa hlĭm hjan. Tal dua, jing hmăng hmưi kơ mnuih ƀuôn sang mâo klei suaih pral, dưi čoh bruă ngă hma ba wĭt lu mdiê kuê”.
Klei ngă yang akŏ pin êa mơ̆ng mnuih M’nông, jih jang bruă mơ̆ng pô riu yang, lehanăn mâo dua čô pô đru bruă. Pô riu yang jing khua mduôn hlăm ƀuôn, amâodah jing mnuih mâo k’hưm hlăm ƀuôn sang, jing mnuih yang thiê adiê brei, thâo riu yang. Diñu jing phung bi ala brei kơ ƀuôn sang bi blŭ hrăm hŏng yang adiê.

Êjai dôk ngă yang ti djiêo hnoh krông Sêrêpôk, pô riu yang hŏng kdrăp čŭt hơô ñu, dơ̆ng ngă yơh djăp mta klei bhiăn ngă yang. Asăp čing dơ̆ng kwang, nao mbĭt hŏng klei kwưh, mơĭt jih jang klei ƀuôn sang čiăng dưi mâo sa yan buh pla jăk êa hlĭm hjan, djŏ boh mnga.
Klei ngă yang akŏ pin êa găn hlăm kdrêč riu yang, iêo yang kơ ae aduôn atâo atiêt, ngă yang ti akŏ pin êa, lehanăn ngă yang kơ phung khua mduôn, lehanăn kơ phung đru bruă. Pô riu yang Y Nga Glan, ti buôn Đôn brei thâo, hlăm grăp kdrêč ngă yang, jih jang mnơ̆ng ngă yang mâo myơr kơ yang adiê êlâo, snăn kơh jih jang mnuih hlăm ƀuôn dưi ƀơ̆ng, mơak mñai mđrăm mbĭt. Mbĭt hŏng jih jang mnơ̆ng mâo mnuih ƀuôn sang mprăp leh, dŭm mta mnơ̆ng msĕ si đao, kju, hmlei hdăng pui, pui diăn jing mnơ̆ng amâo mâo dưi kƀah ôh hlăm klei ngă yang. Pô riu yang brei thâo: “Mâo êsei mâo braih, kpiê, čĭm ŭn lehanăn dŭm mnơ̆ng ngă yang mkăn… Klei ngă yang anei mơ̆ng aê aduôn pô đưm, mơ̆ng sui leh, ară anei dưi lŏ djă pioh knhuah gru dhar kreh djuê ana pô”.
Hlăm dăl klei dôk ngă yang, snăn ênai čing čhar kwang nanao, mbĭt hŏng klei kdŏ čhuang ti djiêu hnoh krông Sêrêpôk. H Nụ Bu Dăm, ti buôn Ea Mar, să Krông Ana brei thâo: Dŭm boh ƀuôn mnuih djuê ana M’nông lu jing hdĭp ktue hnoh krông, lehanăn ruah anôk mkra akŏ pin êa:
“Êa mơ̆ng hnoh krông Sêrêpôk tinei ăt jing hnoh krông, mơ̆ng sui leh mnuih ƀuôn sang ti knông lăn anei hdĭp. Klei ngă yang akŏ pin êa lŏ jing klei hdơr knga kơ hnoh êa, brei leh êa mnăm kơ mnuih ƀuôn sang hdĭp, ăt kyua mâo êa anei”.

Jing klei bhiăn mâo leh mơ̆ng đưm hlăm mnuih ƀuôn sang djuê ana M’nông ti alŭ wăl knông lăn, klei ngă yang akŏ pin êa amâo mâo djŏ knŏng bi êdah klei mđing uêñ, thâo răng mgang akŏ pin êa mơ̆ng mnuih ƀuôn sang, ƀiădah lŏ jing wưng čiăng kơ jih jang mnuih hlăm ƀuôn thâo bi mguôp, lehanăn mđrăm mbĭt bi kriê pioh knhuah gru dhar kreh mâo leh mơ̆ng đưm./.
Viết bình luận