Gru hiam Kpă Meo bang bơngač pơphun bruă mă pơđĭ kyar
Thứ năm, 11:28, 04/05/2023 Hoàng Qui/Nay Jek pơblang Hoàng Qui/Nay Jek pơblang
VOV4.Jarai-Hơmâo tơlơi pơmin gir run hrưn đĭ, triăng hrăm tui djop bruă, pơblih phrâo ba yua boh thâo ia rơgơi amăng bruă mă, ayong Kpă Meo, djuai ania Jrai plơi Tung să Ia O, tơring glông Čư̆ Prong, tơring čar Gia Lai jing sa gru bơngač ba jơlan hlâo ƀơi plơi pla gơñu, pơhrui glăi truh 400 klăk prăk sa thun.

Kpă Meo tơkeng rai amăng sang anŏ ƀun rin či plơi Tung să Ia O, tơring glông Čư̆ Prong. Yua tơlơi tơnap tap anun yơh ñu kơnong hrăm abih anih 9. Thun 2003, ñu dŏ bơnai hăng akŏ pơjing bruă ngă hmua lơ̆m 2 ha lŏn amĭ ama ñu pioh glăi kiăng pla pơjing lu mơta  phun pla kah hăng : Tơjŭ pơdai, pla kơphê, pla phun boh čroh pơkŏn. Truh thun 2007, ƀuh kơsu hơmâo rơnoh ƀiă, ñu tuh pơ alin 150 klăk prăk pla kơsu 4 ha. Thun 2009, ñu pok prong dơ̆ng 3 ha đang kơsu. Samơ̆, lu thun giăm anai yua kơsu ƀu rơnoh ôh anun lu sang anŏ lui hĭ bruă pla kơsu yua tơnap tap đơi. Ayong Meo lĕ krong mơta lu mlam dŏ pơmin ĕp hơdră pơsir tơlơi tơnap sng anŏ ñu, kiăng rơbat jơlan phrâo. Ƀuh lu plơi pla arăng pla phun boh troh ăt ba glăi prăk kăk lu mơ̆n, thun 2015, ñu pơčrông sai hăng ană bơnai blơi dơ̆ng 4 ha lŏn pioh pla boh mit Thái, boh ƀrô yuan nhãn, pla pơtơi, pla boh ƀơr, boh sầu riêng....plah wah amăng đang.

 “Phun blung pơblih pla boh troh kâo bưp lu tơlơi tơnap tap mơ̆n. Yua aka ƀu hơmâo tơlơi thâo anun phun boh troh hlăt čao, arong kĕ. Kiăng thâo phun pla hlăt čao tơnap biă mă. Ăt hyu tơña hơduah tơlơi pơhing pơđok hră, hmư̆ brô̆, hrăm tui mơ̆ng arăng ƀrư̆ pla hơmâo boh tŭ yua mơ̆n mơ̆ng đang boh troh anun ƀrư hơđong tui sang anŏ hơmâo pơhrui glăi lu prăk kăk. Boh tơhnal tŭ yua blung a  tơdơi anai ta djru ană plơi pla amăng plơi, ƀing tơdăm dra hlăk ai mut phung thâo hơdră pla pơjing kiăng pơđĭ kyar sang anŏ bơwih ƀong huă”.

Kiăng tong ten hăng bruă mă, Kpă Meo hơmâo gir run lu biă mă hrăm tui, ĕp lu anih hrăm pơtô brơi bruă ngă hmua ba yua boh thâo ia rơgơi. Ñu ăt hyu lu kual, tơring pioh hrăm tui tơlơi thâo thăi mơ̆ng arăng, glăi ngă tui pơ plơi pla, sem lăng lŏn mơnai ayuh hyiăng anih ta dŏ. Hrăm rah, mă bruă rah ñu hơmâo hrăm lu anih pơtô kơ bruă ngă hmua, truh hrăm Trung cấp gưl ƀrô, Trung cấp lý luận chính trị, jing mơnuih ping gah. Truh ră anai, ñu arăng ruah ngă Kơ-iăng khua phung tơdăm dra să, Khua phung tơdăm dra să Ia O hăng ră anai lĕ Khua khul wai lăng djop djuai ania mơnuih mơnam Việt Nam să.

Lu thun laih rơgao ngă khua hlăk ai să,  ayong Kpă Meo thâo hluh yua hơgĕt ană plơi pla dŏ tơnap tap ƀun rin đôč yua aka ƀu ngă tui boh thâo ia rơgơi amăng bruă  ngă hmua pla pơjing ôh, rông hlô mơnong ăt ngă tui hơdră hơđăp. Yua kơ anun yơh, Kpă Meo dŏ djru pơtô ba na  nao ƀing hlăk ai tơdăm dra amăng plơi, amăng să tơlơi thâo thăi bruă ngă hmua pla pơjing, hrom hơbit hrưn đĭ ngă pơdrong. Amai Siu Nhi, Kơ-iăng Khua git gai phung tơdăm dra să Ia O lăi:

 “Amăng hơdôm wơ̆t jơnum plơi ayong Kpă Meo ăt djru pơtô ba na nao ƀing tơdăm dra, mơnuih ƀôn sang amăng plơi hơbô̆ bruă ngă hmua pla pơjing bơwih ƀong huă sang anŏ, kiăng kơ ƀing hlăk ai hơmâo hơdră akŏ pơjing bruă mă hiư̆m pă tŭ yua hloh”.

Sang anŏ ayong Kpă Luyn mơnuih ha boh plơi, hyua hrăm tui Kpă Meo hơmâo pla 3 ar đang boh mit Thái, boh trôl plah amăng đang hmua sang anŏ dưi pơđĭ kyar bơwih ƀong huă. Ayong Kpă Luyn lăi:

 “Yua hơmâo tơlơi thâo thăi mơ̆ng ñu pô ayong Kpă Meo juăt kah pơpha pơtô glăi kơ ană plơi pla, tơdah anŏ hơgĕt aka ƀu thâo hluh ñu pơtô ba abih pran jua kiăng ană plơi pla thâo pla pơjeh phun pla hơgĕt, ngă hiư̆m pă dưi pơhrui glăi lu hloh mơ̆ng phun pla đah mơ̆ng pơtrut pơđĭ kyar sng anŏ bơwih ƀong huă”.

Kơnuih hing ang akŏ pơjing mơ̆ng bruă khul tơdăm dra mut phung, ră anai Khua khul wai lăng djop djuai ania mơnuih mơnam să Ia O, ayong Kpă Meo hlăk ngă klă bruă mă mơ̆ng ñu pô. Ơi Ngô Văn Trường, khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang să Ia O lăi: Hăng bruă mă jao, Kpă Meo juăt pơtô ba re se kơ mơnuih ƀôn sang, jak iâu ană plơi pla să Ia O ngă tui djơ̆ jơlan hơdră tơlơi phiăn kơnuk kơna ping gah ta pơtrun, ñu dŏ nao tơl rĭm sng anŏ pơtrut mă bruă bơwih ƀong huă đôč, pơđĭ kyar bơwih ƀong huă, anăm hmư̆ tui tơlơi pơtô sat, pơčut pơčao mơ̆ng ayăt, kah ania pơpha djuai amăng plơi pla. Ơi Ngô Văn Trường brơi thâo:

“Gah gong gai kơnuk kơna să ƀuh, ayong Kpă Meo thâo pơmin klă hiam, thâo tañ kơ bruă sĭ mơdrô, anun pơblih hơbô̆ bruă ngă hmua pla pơjing amăng bruă pơđĭ kyar bơwih ƀong huă kah hăng pla boh troh hăng čem rông hlô mơnong, pơhrui glăi kơ sang anŏ lu biă mă. Anai yơh hơdră ngă lông lăng ƀu kơnong amăng plơi pla mơnuih djuai ƀiă đôč ôh, wơ̆t hăng sang anŏ yuan hau ăt khom hrăm tui kiăng hơmâo hơdră pơđĭ kyar djơ̆ tơlơi bơwih ƀong huă sang anŏ”.

 

 

 

 

Hoàng Qui/Nay Jek pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC